Читать книгу Oudewater en omtrek, Geologisch, Mythologisch en Geschiedkundig Geschetst - Willem Cornelis van Zijll - Страница 49
het Papenhoef
Оглавлениеeen steenworp van Oudewater en ongeveer 15 minuten van het land liggende, dat tegenwoordig nog den naam Schakenbosch bewaart, maakte toen—kunnen wij haast met zekerheid zeggen—een deel uit van het heilige woud, vooral indien wij den korten afstand tusschen die twee plaatsen en het grondhout daartusschen gevonden in aanmerking nemen. Had het meerbekende schakenbosch bij Voorschoten dus eene hofplaats, ook dit had er eene. De letterverwisseling hoef voor hof kan toch, dunkt ons, geene verwondering baren als men weet, dat oo dikwijls oe geschreven werd.9 Papenhof of hoof zal dus Papenhoef zijn uitgesproken, welke uitspraak is behouden gebleven. Ook hier dus zal het tempelwoud tempelhof geweest zijn en zullen de priesteren van het heidendom daar gewoond hebben.
Wat het vorenstaande Papen betreft, wel ver van deze meening meer ongeloofbaar te maken, voert zij eerder daar nog een bewijs voor aan. Bij de Christelijke prediking immers is alligt die plaats ook tot een christelijk einde ingerigt (langs het Papenhoef ligt de Kerkwetering) en werd alsdan het Papenhoef.10 Dit althans is zeker: de vereeringsplaatsen der heidenen gingen dikwijls tot die van het Christendom over.
Zeer treffend ligt in het oude Barwouts of Barboswaarder insgelijks een Hofwaarder; dat dit op dezelfde wijze verklaard wordt door ons, behoeft niet te worden gezegd.
Verder zegt laatstgenoemde schrijver, »dat vele dier hoven tot een aantal plaatsnamen hebben aanleiding gegeven, komt mij als ontegensprekelijk voor. Een naauwkeurig onderzoek zoude het kunnen ophelderen, of aldus Vollenhoven, Schoonhoven, Zevenhoven, Achttienhoven en vele andere vooral in Zeeland tot de tijden vóór het Christendom aldaar opklimmen.”
Wat het nabijgelegen Schoonhoven aangaat, deelen wij zoowel den schrijver als onzen lezers mede, dat die plaats reeds ten tijde van het heidendom bewoond werd: althans de Nikkersloot bij Schoonhoven aanwezig, is hiervan een onomstootbaar bewijs. (Hiervan nader meer.)
Ook Achthoven, dat Buddingh onder de hofplaatsen prov. Utrecht noemt, en hetwelk in onzen omtrek (bij Montfoort) ligt, was, indien wij het hiervoren over Montfoort geschrevene nagaan, alligt eene plaats heugende van het heidendom.
Dit over de Woudendienst. Behalve deze had men nog eene bijzondere
3 Minder gaarne nemen wij de afleiding aan van Saxenbosch.↑
4 Lud. Smids, Schatkamer van Oudheden, blz. 46.↑
5 Het Hercynier woud in Germanie was LX dagreizen lang. (Verklaring enz. op Tacitus, door Cluverius, enz.)↑
6 Van onzen gevoelvollen Hofdyk, zoo ook de dichtregelen op pag. 87.↑
7 Dat de IJssel zich hier door een woud den doortogt baande, blijkt uit het grond- of kienhout, nabij de IJsseloevers gevonden wordende. Verder wordt hieromtrent verwezen naar de geologische schets, bladz. 19.↑
8 Dit voorbeeld slechts: Onder Setten vond ik nog twee plaatsen, beiden even merkwaardig als den hoogen hof bij de Taart en de Pol bij de Steenbeeksche brouwerij. Beiden zijn zoo bijzonder in het oog vallend door hunne zwarte aarden urnen en scherven, dat ik mij verlustigde in de oneindige menigte van allerlei gebroken huis-offer- of begrafenis-overblijfselen onzer voorvaderen, hetwelk hier nog gevonden wordt.↑
9 Alleen zij herinnerd aan Poorteren, dat men Poerteren schreef.↑
10 De naam Papen ergere niemand; het ligt geheel buiten ons doel dit te doen aan wie het ook zij. In oude stukken komt Papen menigwerf voor in plaats van Roomsche geestelijkheid.↑