Читать книгу Satyn Omnibus 2 - Helena Hugo - Страница 4

1

Dis Sondagnag skuins voor twaalf toe Sharise eindelik die kombuisdeur van Soete Verleiding sluit, die ligte afsit en met die trap boontoe klim. Die voordeur kon sy eers halftwaalf toemaak agter ’n groepie gaste wat heel gesellig geraak het rondom ’n paar bottels goeie wyn en haar tradisionele Kaapse kos. Hulle sou heel Sondagnag om die etenstafel kon kuier! En sy kon nie bekostig om in te meng nie. Hulle het agtuur begin en aanhou bestel, met groot fooitjies vir die kelners.

Die kombuispersoneel kon darem intussen die eerste sarsie skottelgoed deur die masjien sit en die stowe skoonmaak, anders sou hulle Maandagoggend moes inkom. Nou het hulle ook die hele dag af, want Maandae is Soete Verleiding gesluit vir besigheid. Dankie tog! Sy wou vroegoggend ’n baksel botterbeskuitjies bak, voor sy winkels toe gaan. Soos sy nou voel, slaap sy laat.

Dis Julie en die dae bly koud en nat – goed vir die kosbesigheid, maar uitputtend vir haar. Sy neem ’n vinnige stort en klim in die bed. Die kat het hom vroeër die aand al daar tuisgemaak en sy moet hom wegrol sodat sy gemakliker kan lê.

“Sorry, Sokkies.”

Hy hou nie daarvan nie en kyk haar boosaardig aan, maar toe hy sien sy het gekom om te slaap, gaan lê hy op haar voete en begin hulle warm broei. Dis gaaf van hom, want sy was te moeg om ’n warmwatersak te maak, en dan is daar niks beters as ’n kat om ’n bed op te warm nie. Hy moet net nie dink die bed behoort aan hom nie, maar by gebrek aan ’n man se warmte is ’n kat seker net so goed.

Sharise het nie ’n elektriese kombers nie. Sy het by haar ouma grootgeword en dié glo vas elektriese komberse is gevaarlik. Jou bed kan aan die brand slaan en dan brand jy in jou slaap dood.

Soos sy kan slaap, is dit beter om haar ouma se raad te volg. Sy werk heeldag volstoom en as sy haar oë toemaak, is sy dadelik weg en slaap soos ’n klip. Beter so, dan hoef sy nie te verlang nie, en op die ou end skuldig voel omdat sy na die verkeerde man verlang.

Sy wikkel haar lyf tot sy gemaklik voel, knyp haar oë toe en stuur ’n vinnige gebedjie op. Sy het immers die Here se dag gebruik om besigheid te doen, sy móét om te kan oorleef. Soete Verleiding het nou wel as ’n teekamer begin, maar mettertyd het sy agtergekom sy kan nie op die winste van tee en koek alleen vertrou nie, die geld wat sy in die bank het, is besig om gans te vinnig te verdwyn. Sy is elke maand onderdeur, al lyk dit op die oog af of die teekamer floreer. Sy trek soms nog geld uit haar spaarrekening om salarisse en versekering te betaal.

Dié dat sy begin het met ligte etes, en die eerste Sondag van die maand afskop met ’n Kaapse Maleierbanket – haar naam vir die Soete Verleiding-buffet. Skaars vyf maande en die mense dring nou by haar aan om dit elke Sondag te doen. Miskien moet sy, sy het nooit gedink dit sal soveel gaste trek nie. Byna soos vlieë het hulle vandag op haar toegesak, soveel dat sy op die ou end groepies gaste moes wegwys. In die vervolg sal sy duidelik adverteer dat hulle vooraf moet bespreek. Miskien moet sy dit meermale aanbied, elke tweede Sondag.

Sy roer haar tone. Sokkies lê te swaar op haar voete, maar sy sien nie kans om hom nog ’n keer weg te stoot nie. Die bed wat so koud was, is besig om op te warm. Ver weg hoor sy hoe die rivier sy klippe omrol, dis van daardie kant af wat die koue kom.

En die alleenheid wat saam met die koue op haar toesak. Om so met haarself saam te leef, sal nie deug nie – nie vir die res van haar lewe nie. Sy is nou tien maande alleen en dit voel soos ’n leeftyd sonder liefde. Hoewel, toe sy met Jermaine getroud was, het sy dikwels gewens hy wil haar uitlos en liewer nie snags terugkom en haar met sy drankasem en harde hande beklou nie.

Soms het sy hom wel nodig gehad, want sy is ’n warm meisie en Jermaine was ’n aantreklike mansmens met sy perfekte lyf en stout glimlag, daardie wit tande en swart oë. Alles aan hom was donker en duister, en tog kon hy hard lag en hard praat en optree asof hy niks het om weg te steek nie. Dís wat haar na hom aangetrek het. Hy was mooi en manlik, met ’n gemaklike geaardheid. Die meisies was mal oor hom, maar hy het háár gekies.

Hy het haar dikwels kom haal by die restaurant waar sy gewerk het en see toe gevat agterop sy bike. Sy vrolike uitgelatenheid het haar hartseer hart omgekeer en haar met ’n soort roekelose vreugde volgemaak. Ná ses maande van keer en verskonings maak het hy haar een aand op die strand vasgedruk en syne gemaak. Wat ’n verligting! Dit was of alles wat sy vasgehou het, losgeskiet en oopgebreek het. Haar besitlikheid oor haar kosbare maagdelikheid het toe skielik so verspot en onnodig gelyk.

Waarvoor sou sy haar spaar vir ’n man wat haar so maklik vergeet het en wat saam met sy hele familie op haar begin neersien het? Wat hom vir haar geskaam het en toe sommer die vliegtuig gevat en die wêreld in gevlieg het, om nooit weer ’n woord van hom te laat hoor nie? Hoeveel jaar toe al wat sy stukkies skindernuus by haar ouma moes gaan optel het, en soms weke lank uitgesien het na Colette en Teresa se afskeepbriefies sodat sy kon hoor hoe dit gaan, en of hy nog oorsee is.

Hier het sy dit nou, het sy in Jermaine se arms gedink, die kroon op haar vrouwees, die vervulling van al haar vleeslike begeertes, en sy hou daarvan. Seks is wonderlik, dit doen haar goed, sy geniet dit. Solank sy haar gedagtes afsluit en nie dink aan liefde nie, nie dink aan die een man wat sy van haar dogtertjiedae af bewonder het nie. Liefde is tog so ’n onbegryplike gevoel, jy kan dit nie regtig vasvat nie. Dis soos wasem en seeskuim, sodra jy jou hand daarom vou, smelt dit en bly daar net ’n vuilerige herinnering agter.

Sharise druk haar hande tussen haar lieste in, voel die warmte daar en skielik is sy so verlate, sy moet die trane wegknyp wat in haar oë opwel.

Ek is te jonk om alleen te wees, dink sy. Ek kan nie sonder ’n man nie, ek wil sy arms om my voel, ek wil weer begin leef. Die doodwerkery in die teekamer wat nou stadigaan in ’n restaurant verander, gaan nie enduit help nie. Ek klim nog saans in my koue bed met my warmwatersak en Sokkies op my voete en verlang na hóm. Ek is agt-en-twintig, ek wil nie agt-en-tagtig word en hom elke aand by my in die bed verbeel nie. Hom sien soos ek hom onthou en speel ek is saam met hom nie!

Daar is mans wat belangstel, sommige getroud, sommige nog los, en Sharise het al oorweeg om een vir ’n nag kamer toe te lok, maar gelukkig het haar goeie opvoeding haar gekeer. Mans is nare goed, hulle sal gou begin praat en vir mekaar vertel dat Soete Verleiding nie net oor eetgoed gaan nie, die jong weduwee is ook so soet en verleidelik soos haar klapperkoekies en kardemombeskuitjies.

Nee, daarvoor sien sy tog nie kans nie. As sy weer ’n man wil hê, sal sy die reguit pad moet loop. Hom toelaat om vir haar te kom kuier en begin uitgaan en seker wees van sy voornemens voor sy haar beddegoed vir hom oopvou.

Maar vanaand is weer een van daardie aande wat geen uitputting haar rusteloosheid kan stil nie. Is sy tussen slaap en wakker toe sy hom weer so duidelik sien, sy helder oë en sagte mond? Hulle het ’n staptoer onderneem, ewe met rugsakke en kos vir ’n week, die berg ingevaar, in ’n groep kastig. Sulke groepe het die manier om op te breek, en paartjies om hul eie koers in te slaan. Sy ouers sou hom vermoor as hulle sou weet, haar ouma sou ’n week nie met haar gepraat het nie, maar hulle was al voorheen op dieselfde wandelpad en hulle het die afdraaipaaie goed geken.

Die ander in die groep was ook soos hulle, soos die grootmense sou sê, “onverantwoordelik aan die speel met hulle lewe”. Dit was seker waar, maar as jy ’n tiener is en jy staan op die drumpel van grootword, het jy dikwels te veel selfvertroue en waagmoed.

Dis hoekom hulle daardie aand weer Jacques se tentjie gedeel het, ’n paartjie alleen onder die sterre soos twee jonggetroudes. Alles gedoen wat mens kan doen sonder om oor die tou te trap – daardie onsigbare tou wat ouma Maria altyd vir haar voorgehou het en nooit in besonderhede beskryf het nie.

Sharise het goed geweet wat dit beteken. Meisies wat rondslaap en die tou vergeet, raak te vroeg swanger en sit met die baby of die skuldgevoelens wat ’n aborsie meebring. Ja, Sharise het geweet en Jacques ook, want hy kon haar in ’n klimaks invry sonder om skade te doen, en sy ook met hom. Naderhand het sy sy liggaam so goed soos haar eie geken, al moes hy soebat voor sy die eerste keer toegegee het.

Sy onthou hulle eerste nag saam, die keer toe hy haar die eerste keer kaal uitgetrek het en alles gesien het. Hulle het in mekaar se arms aan die slaap geraak en die volgende oggend so wakker geword, die opwinding soos ’n donskombers om hulle getrek.

“Is jy nog bang om stout te wees?” het hy gefluister en sy hand oor haar laat gly.

“Nie as jy lief is vir my nie, nie as jy my altyd in jou arms wil hou nie,” het sy geantwoord en styf teen hom aangedruk, sy vel teen hare voel sweet.

Toe was hy ook ernstig. Hy het sy arms om haar gesit en haar stywer vasgedruk.

“Sharise van Harte, ek het jou lief, ek het jou so lief soos my lewe. Ek belowe jou op my woord van eer: Ek gaan met jou trou. Ek wil hê jy moet in die groothuis kom woon en my vrou wees en alles daar regeer. Ons gaan kinders kry en die res van ons lewe saam wees.”

“Ons kan,” het sy onseker geantwoord, want sy het besef daar gaan teenstand wees, al was hy so seker van sy saak.

Sy pa en ma – veral sy ma – is trotse mense met lang stamboeke: suiwer en reguit en vooruitstrewend. Hulle soek nie arm aangetroude familie nie, nie versukkelde mense van die werkersklas nie, beslis nie een van hulle plaaswerkers se dogter nie. Die politiek kon gedraai het, maar baie mense sou lank nog nie hul huisdeure oopgooi nie, wat nog te sê van trou en in die huwelik uitgee!

Sy wou hom graag glo, al het sy op ’n manier geweet sy mooipraatjies sou nie hou nie. Hy was nie sterk genoeg nie. Sy ook nie, anders sou hulle harder probeer het. Nie een van hulle het nie. Toe is hy weg en sy het alleen agtergebly, ’n leeftyd, voel dit vir haar.

Agt jaar.

Agt jaar stoei sy met gedagtes wat ongenooid opduik, dink sy vir maande nie aan hom nie, tot hy haar weke lank elke dag soos ’n gees agtervolg en sy hom nie kan afskud nie. Dis só erg, soms raak sy bang hy het iets oorgekom en het in ’n gees verander – dié dat hy so maklik in haar slaapkamer kan vorm aanneem, of op die bad se rand kom sit, agter haar kom staan wanneer sy in die spieël kyk, of soggens as sy die vensters oopmaak sy stem in die geruis van die rivier laat hoor.

Dié keer kon sy nie anders nie, sy moes Lucy wat in Rosedal se kombuis werk, vra of sy iets weet, sommerso in die verbygaan. Min het sy besef dat sy ’n week tevore ook geskimp het.

“Wat is dit met jou dat jy aanmekaar vis oor Jacques du Plessis?”

“Ek kry nagmerries oor hom en dit pla my.”

“Jy laaik hom nog, nè, Sharise?”

“Hy was my eerste liefde.”

Eerlikheid tot op ’n punt help baie. Lucy het kom sê hulle praat asof hy terugkom. Drie weke gelede het mevrou Du Plessis haar aangesê om sy kamer te lug, en die vrykamer ook, daar kom glo ’n vriendin van hom vooruit.

O, die pyn! Sharise se ergste vrese is toe bewaarheid. Hy hét haar vergeet. Jacques het iemand en sy is alleen, nou so geheel en al alleen. Maar sy sou dit nie glo voor sy dit sien nie.

Snags lê sy stil, sy wag. Sou dit hý wees wat agter haar onder die donskomberse inklim, die bed laat kreun, die matras laat sak, sy hand op haar skouer sit, sy mond teen haar wang? Sy stem sus haar aan die slaap, sy vals beloftes versmelt met die gedruis van die rivier se water.

Sharise van Harte, ek het jou lief, ek het jou so lief soos my lewe. Ek belowe jou op my woord van eer: Ek gaan met jou trou. Ek wil hê jy moet in die groothuis kom woon en my vrou wees en alles daar regeer. Ons gaan kinders kry en die res van ons lewe saam wees.

Sy kan nie onthou wanneer sy aan die slaap geraak het nie. Dis helder dag toe sy wakker skrik en Sokkies langs haar sien regop sit. Hy was al ’n slag deur die katdeurtjie in die kombuis uit buitentoe, want daar sit ’n geel blaar in sy lang hare vas. Sy trek dit uit, lyk soos portjackson.

“En waar was jy? Tog nie weer by Lieflap hier langsaan nie? Was julle rivier toe?”

Prrr, sê die kat en lek sy poot tevrede.

Sharise krap hom agter sy ore. Hy geniet dit, rek sy nek en wikkel sy snorbaarde met ’n salige uitdrukking op sy gesig.

“Ja, jou ou stouterd,” paai sy. “Doen maar jou ding.”

Maar wat gaan aan met haar? Selfs hý het op sy ouderdom van sewe mensjare nog ’n opwindende liefdeslewe, want Lieflap kry kort-kort ’n nuwe werpsel kleintjies wat definitief syne is, te oordeel na hul kleur en rasegte voorkoms. Gelukkig is albei opregte Persiese katte met lang stamboeke en geleerde name en sertifikate om dit te bewys. Die buurvrou gee gevolglik glad nie om dat Sokkies hom daar aanmeld vir gereelde diens nie. Sy maak goeie wins met haar opreggeteelde Persiese katjies, en Sharise kry tien persent daarvan. Daardie geld het sy laas gebruik om die houtvensterrame van Soete Verleiding te herstel.

Die huis is tweehonderd jaar oud en het karakter – te veel. Want sulke karakter kos heelwat aan onderhoud. Haar finansies is en bly ’n ewige bekommernis. Die einde van die een maand is skaars afgehandel, dan kom die volgende een weer nader, en tussenin lyk dit of haar winste al vinniger opgevreet word. Dis nie net die salarisse en die versekering nie – alles wat sy koop en bestel word by die dag duurder, en sy kan nie gedurig haar pryse opskuif nie.

Sharise sug so hard, die kat maak ’n vraende miaau-geluid.

“Hoe laat is dit, Sokkelong?”

Die sonlig wat deur die spleet tussen die gordyne sukkel, lyk vir haar alte helder, en sy kom op een elmboog orent en loer na die horlosie.

Kwart oor tien!

Wat ’n onmenslike skande! Wel, sy het nie die wekker gestel nie. Maar nou sal sy nooit as te nimmer al haar oggendpligte afgehandel kry en nog by haar ouma ook kan kuier nie. Sy sal bel en haar besoek uitstel tot vanmiddag, maar sy móét vandag Rosedal toe. Sy was twee weke laas daar, en haar ouma het gesê sy kan die kleinkoekies kom haal. Sy het hulle vroeg die week gebak, ook brosbeskuit wat baie botter kry en vars verkoop moet word.

Nog ’n rekening, maar vir ouma Maria betaal sy met liefde. Sy kry heerlike vars voorraad in ruil, en die kleinkoekies verkoop goed, veral soos haar ouma dit verpak. Hulle hou kontak, sy en haar ouma. Al kuier Sharise net een keer elke drie weke by haar op Rosedal, sy kuier.

Donald, Sharise se een permanente werknemer, is deesdae baie gretig om namens Soete Verleiding Rosedal toe te gaan. Sharise vermoed Lucy is die trekpleister en sy wil hom nie kwalik neem as hy aanbied om te ry nie, dis nogal ’n hele paar kilometer. En was dit nie vir haar ouma nie, sou sy nooit haar voet daar wou sit nie.

Vandag kan sy nie anders nie, sy het belowe sy kom teetyd. Sy sal bel en sê dis nou vir laatmiddagtee. Haar ouma sal verstaan. Ouma Maria het so ’n positiewe lewensuitkyk – ’n kuiertjie by haar is net wat Sharise nodig het. Miskien is Lucy ook daar en dan kan sy haar pols oor Jacques en die vrou!