Читать книгу Satyn Omnibus 2 - Helena Hugo - Страница 6

3

“Hou dop vir ons afdraai,” sê Zack du Plessis toe hulle die gelykte net voor Rawsonville nader.

“Ja, Pa.” Jacques kan nie help om te glimlag nie.

Hy bestuur sy pa se nuutste BMW. Hy kan die stuurwiel met sy pinkie hanteer; die sitplek het sy liggaamsvorm aangeneem; om spoed te vermeerder raak sy tone skaars aan die petrolpedaal.

“Wil jy voel hoe maak sy?” het sy pa op die lughawe gevra en die sleutels vir hom gegee.

“Ek het ’n internasionale lisensie, maar is Pa seker?”

“Ja, ek hou nie van die verkeer nie. Dit was erg genoeg om tot hier te kom.”

“Dié dat Ma nie saamgekom het nie?”

“Jou ma is te besig om die gemeste kalf te slag en gaar te maak. Ry jy, dan ontspan ek.”

Hulle is pas oor ’n bruggie met reuse-eike aan weerskante, die takke hierdie tyd van die jaar taamlik blaarloos. Dis die presiese plek waar sy pa hom altyd waarsku om op die uitkyk te wees. Hy het dit so gereeld en soveel keer gedoen, dis asof die tyd wat Jacques weg was skielik krimp van jare na dae. Voel soos gister wat hy laas hier gery het, sy leerlinglisensie in sy sak, sy pa in die passasiersitplek.

“Ons sal vir jou jou eie karretjie moet kry.”

“Dankie, Pa.”

Sy eerste kar was ’n silwerwit Alfa Romeo met ’n afslaankap.

Hy is Stellenbosch toe daarmee. Dagstudent: sy eie woonstel en sy eie kredietkaart met ’n R20 000-limiet, maandeliks deur pa Zack afbetaal. Sy enigste probleme was parkeerplek op die kampus en BAgric-lesings wat bygewoon moes word.

En Sharise van Harte.

“Jacques, ons sal vir jou ’n karretjie moet kry.”

Sy pa het weer nie gehoor nie. Jacques verander sy storie.

“Ek sal sien, Pa, hang af ...”

“Hang af?”

“Hoe lank ek hierdie keer bly.”

Sy pa wag ’n hele ruk voor hy sê: “Moenie dat jou ma agterkom jy twyfel nie.”

“Goed, ons kyk eers.”

Aan sy pa se stemtoon kan Jacques aflei dat hy teleurgesteld is en hom met moeite beheer. Weer ’n lang stilte, maar die atmosfeer in die kar is neerdrukkend en die stilte byna hoorbaar. Hulle het vroeër ’n ligte rusie gehad oor brandewynversnyding, en sy pa staan by sy argument. Jacques het naderhand ingegee, met die voorbehoud dat sy pa nie moet dink hy is altyd reg nie.

Jacques is besig om ’n lang vervoerwa verby te steek. Die verkeer is druk, maar die pad is wyd genoeg met vier bane en hy bly in die vinnige baan.

“Hier is kameras,” waarsku sy pa.

Jacques antwoord nie daarop nie, maar verminder spoed en beweeg oor na links.

“Hoe voel sy?” vra sy pa toe hulle ’n ent verder is.

Seker die tiende keer dat hy dieselfde vraag vra.

“Lekker, Pa.”

“Jou ma verlang baie na jou, sy praat al heelweek van die feesmaal.”

“Ek sien uit daarna,” sê Jacques.

Hy en sy ma het mekaar darem ses maande gelede gesien toe sy in Parys by hom en Suzette aangesluit het. Toe kon hulle twee ’n paar keer by gourmet-restaurante gaan eet sonder Suzette, wat vas was met fotosessies.

“Sy het al haar Franse resepte uitgehaal,” vertel sy pa.

Jacques knik. Sy ma was ’n nooi Le Roux, ook ’n afstammeling van die Franse Hugenote, en sy is meer gesteld op haar Franse herkoms as sy pa, wie se stamvader die mediese dokter Jean Prieur was.

“Ma is ’n beter cordon bleu as die beste Franse kok.”

Sy pa klap op sy korporasie. “Dit kan jy weer sê. Jou ma ken die pad na ’n man se hart.” Hy gee ’n skelm laggie. “Maar ek het ’n vermoede daar is deesdae ander paaie.”

Jacques weet presies waarna sy pa verwys. Suzette se kombuisvaardighede is van nul en gener waarde. Dit begin en eindig by ’n plastieksak vol slaaiblare, ’n kombuisskêr om dit oop te sny en dan in ’n slaaibak uit te skud, saam met ’n bottel fonteinwater om dit mee af te sluk.

“Kook sy ooit vir jou?” wil sy pa weet.

“Nie Suzette nie, nee, Pa,” antwoord hy eerlik. “Soms kook ek vir haar.”

“Dan eet sy?”

“As dit eetbaar is, ja.”

Hy is nie van plan om Suzette se probleme met sy pa te bespreek nie.

Suzette het sjarme en sy weet hoe om mense te wen, veral mense wat niks van haar weet buiten dit wat sy bereid is om te openbaar nie. Sy pa kan nie Suzette se skoonheid miskyk nie, sy ma ook nie. Daarbenewens het Suzette ’n stewige stamboek wat met gemak herlei kan word tot by vader Adam van die lank verlore paradys. ’n Gesiene en skatryk Joodse familie, dis haar mense. Bankiers almal, in New York gestasioneer, met huise en woonstelle in Londen, Amsterdam, Seoel, Sjanghai, Doebai en Llandudno.

Sy praat ses tale, en is benewens haar skoonheid hoogs intelligent, welsprekend en opgevoed in die beste skole. Dat sy steeds Afrikaans kan praat, is ’n pluspunt, want sy was nog in die laerskool toe haar ouers na Amerika geëmigreer en in New York gaan woon het.

“Sy sê julle ken mekaar al drie jaar?”

“Aan en af. Soms gaan daar maande verby dat ons mekaar nie sien nie.”

“Hm ...” sê sy pa.

“Suzette is baie selfstandig.”

“Die meisies van vandag ... Dis omdat hulle hul eie tjeks teken.”

“Sy werk hard.”

“Ek glo so, en sy het welgestelde ouers.”

“Teen hulle is ons kerkmuise.”

“Wel, jy het iets wat haar na jou toe aantrek.”

Sy pa klink filosofies, maar Jacques weet wat hy bedoel. Suzette het goeie smaak, maar barbaarse behoeftes – nes hy. Daarvoor kan sy hom enige tyd van die dag of nag opklop. Iets wat sy wel doen, soms diep in die nag, reguit van die lughawe af, haar oë klam en blink van afwagting.

“Suzette en jou ma kom ook baie goed klaar.”

Suzette is sy minnares, sy maîtresse, maar in sy ma se oë is sy ’n moontlike huweliksmaat.

“Dis gaaf.”

Hy gaan niks meer sê nie. Wat seks betref, het Suzette hom presies waar sy hom wil hê. En wraggies, hy kan nie anders nie. Hy maak elke keer vir haar die deur oop, gaan telkens na haar toe terug vir meer. Kastyding of ekstase – wat dit presies is, weet hy nie. Maar daaroor praat hy nie, en dis niemand se besigheid nie.

“Wragtig, ’n vroumens,” sug Zack, en sy woorde impliseer veel meer.

Jacques kyk vlugtig na sy pa, wat verlangend voor hom uitstaar. Sou Suzette haar flikkers by die oukêrel gegooi het? Nee, sy is daarvoor te uitgeslape, en sy pa te rotsvas ... of is hy?

Maar hy sal dit nie waag om sy pa te pols nie. Wat ’n man nie weet nie, kan hom nie skeel nie. Dis een van sy lewensmotto’s en hy bly daarby, dis sy behoud.

“Ja, sy is ’n vroumens.”

“Eet net te min.”

Suzette ly soos die meeste modelle aan verskeie eetsteurnisse. Daaroor sê hy nog minder. Hy het al met haar rusie gemaak; hy was saam met haar by haar sielkundige in Parys en by die dieetkundige in Stockholm. Hy is aangesê om nie onnodige stres op haar te laai nie, met ander woorde, sy mond te hou.

Nou prop hy sy ore toe as hy haar in die badkamer hoor opgooi nadat hulle godekos teen astronomiese pryse by die beste vyfsterrestaurant geëet het. Hy kyk weg wanneer hy haar voor die yskas betrap waar sy net so uit die roomysbak eet. Hy kla nie as sy sy yskas en kruidenierskaste leegmaak en die inhoud vir die skoonmaker gee sodat sy nie in die versoeking kom nie.

Die meeste van die tyd peusel sy aan slaaiblare en drink water, en dan moet hy vir hom ’n bleek hoenderborsie en waterige groente bestel om haar nie te na te kom nie. Sou sy dit vandag waag om ’n skerfie van die gemeste kalf in haar mond te steek? Soms kry hy haar jammer, maar die meeste van die tyd wil hy haar skud. Haar slegte eetgewoontes is nie haar enigste sonde nie.

“Sy is so fyn gebou, so lank en skraal, jou ma is bang sy breek ’n been as sy te vinnig loop.”

Jacques grinnik. Ja, hy is ook bang hy breek van haar beentjies of druk een van haar borsinplantings stukkend wanneer hulle liefde maak. Maar sy is ongelooflik taai, en dit bewonder hy van haar.

“Sy’s taai, Pa,” sê hy net.

“Wel, sy kan perdry, en sy en jou ma gim saam.”

Suzette kuier al langer as ’n week op Rosedal. Sy het vooruit gekom om werksredes, en sy ma het haar met ope arms ontvang. Dat sy saam met hom hier is, is nie omdat hy dit so beplan het nie. Hy sou verkies het om haar nie na Rosedal te bring nie.

Maar toe kom die bekendstelling van die winterreeks van een of ander obskure Franse couturier juis nou. Die eienares van ’n Kaapse boetiek het die man ontdek en sy pakkaas Suid-Afrika toe gesleep, Suzette inkluis. Afskuwelike klere, maar as dit is wat Kaapse modevlinders verkies, wie is Jacques om beswaar te maak? Suzette dra dit gelukkig net op die loopplank. Sy het beter smaak, dankie daarvoor.

“Dis ’n probleem ...” sê sy pa.

Jacques weet nie of hy na die swaarvoertuie op die pad verwys of na Suzette en sy ma wat so geheg aan mekaar is nie. Sy ma soek die afgelope tien jaar ernstig vrou vir hom, maar die vrou wat hy wil hê en wat sy hart gebreek het, oor háár praat niemand nie.

Onthou sy pa dat hy ná daardie vreeslik vernederende voorval so uitgekryt is en voor soveel ultimatums gestel is dat hy eenvoudig weggehardloop het? Hierdie kuier is die eerste een in jare. Dis al agt jaar wat hy in Frankryk woon. Aan die begin het hy elke ses maande huis toe gekom, later al hoe minder. Dié keer was hy drie jaar weg.

Vreemd genoeg, niks het eintlik drasties verander nie – nie hier in die omgewing nie. Daarvoor staan die berge te stewig en is die streek te tradisievas. Wynlandvalleie onder wingerd, appel- en lemoenboorde. Sy grootwordwêreld. Hy kry ’n knop in sy keel.

“Mooi is die land,” sê hy onwillekeurig.

“Jy dit gemis?”

“Ja.”

Sy pa antwoord nie met woorde nie. Hy knik ’n paar keer, ernstig.

Hulle kom met die N1 van die Kaapse lughawe af, al die pad deur die Hugenotetonnel oor die Dutoitskloofberge – berge wat Jacques as seun geklim het, soms saam met sy maats, soms saam met sy pa, nooit alleen nie. Bekende berge wat hy in sy drome gesien het terwyl hy die Franse wynstreke deurkruis het – van die koue Champagne-streek deur Alsace en Chablis, tot die Loire-vallei en Bordeaux, Languedoc en die Rhône. Byna agt jaar in Frankryk. Hy praat nou vlot Frans, hy ken hul wyne en wingerde, was maande in die Cognac-streek om te leer hoe versny hulle hul beroemde brandewyne. Enigiets om nie terug in sy eie vallei te wees nie.

Noudat hy hier is, hou hy sy oë oop – nie net vir die afdraai nie.

Sou sy pa weet? Hy soek haar.

Sharise van Harte.

Asof sy skielik sal verskyn, langs die pad op ’n wit perd of in haar groen Volkswagentjie met die geel blomme op die enjinkap, dalk te voet met linte in haar hare. Al wat hy weet is: sy is hier.

Colette en Teresa het hom op hoogte gehou, al het sy ma nooit Sharise se naam genoem nie, en sy pa slegs die noodsaaklikste.

“Hoe gaan dit met Sharise van Harte?” vra hy nou en skrik amper vir die uitdagende toon in sy stem.

“Daardie meisiekind! Het jy nog nie van haar vergeet nie?”

“Pa, ons het saam grootgeword.”

“Vergeet van haar, sy’s getroud.”

Maar Sharise is nie meer getroud nie, dit weet hy danksy sy susters. Noudat Suzette hom vir haarself toegeëien het, noudat Suzette moeite doen om sy ma te beïndruk, noudat Suzette permanent wil word, is Sharise nie meer getroud nie!

As dit nie ’n geval van Murphy’s Law is nie, is dit ’n doodeenvoudige, maklike toets vir hom. Soek Sharise op, praat met haar, kyk of dinge nog dieselfde is tussen hulle. Maar hoe was dit? Beslis nie soos dinge tussen hom en Suzette nie!

Jacques klou die stuurwiel vas. Dit was meer, dit was veel meer ...

“Ek dag haar man is dood?”

“Die afdraai, Jacques!”

Dit kom so skielik, hy mis dit toe byna en laat gly die kar met die unieke remstelsel skuins soos hy rem.

“Jam-mer!”

“Waar’s jou gedagtes, kêrel?”

Sy pa is reg. Die granietkranse en die wingerde, hier en daar nog rooi gevlek van blare, het tydelik weggesmelt toe hy haar naam noem ... en terugdink. Sy knoop haar skoolrok oop, haak haar bra vir hom los. Hy is in matriek, sy in graad tien. Dis die eerste keer dat hy haar borste sien uitspring. Hy raak met sy vingerpunte aan haar tepels. Dit word hard nes hy.

Maar hy besef dat hulle voor ’n afgrond staan, en hy hou haar veilig teen hom, fluister in haar oor: “Jy is genuine mooi.”

As kinders het hulle somers kaal in ’n plastiekbadjie in die agterplaas van haar ouma Maria se erf rondgeplas. Winters is hulle saam in die pootjiesbad gestop om geskrop te word, al vier van hulle – hy die enigste seuntjie tussen die drie meisiekinders. Tot hy skool toe is, en nie meer saam met die meisies wou bad nie.

Van toe af was dit interessanter om hulle af te loer, of om onverwags die badkamer in te storm met ’n emmer vol paddas wat hy in die vlei gevang het. Hy onthou hoe hulle opgespring het, mekaar vasgeklou en gestaan en gil het: ronde boudjies en stewige beentjies. Grootmense wat dink kinders onthou nie sulke dinge nie, is baie naïef, of hulle het van hul eie ontwaking vergeet, daardie bewuswording van die andersheid.

Sy ma het hom aan die begin van sy hoërskooljare eenkant toe geneem en alles van die bye en die blomme vertel, goed wat hy in elk geval reeds geweet het. Haar waarskuwings teen wilde meisies het hom skuldig laat voel, en skaam vir Sharise, sodat hy weke lank wye draaie om haar geloop het. Tot hy haar weer een middag in die pad gekry het. Was dit nie dalk hier nie? Hy onthou die verknotte akkerboom. Is dit dieselfde boom?

“Dit het nog nie gereën nie,” maak sy pa verskoning.

“Ek sien.”

Die boom lyk vaal van die stof en die omgevalle stomp is so verweerd, ’n muis kan nie daaragter wegkruip nie. Seker nie die regte boom nie, of dalk het die stomp reeds vergaan. Agt jaar is lank.

“Ons het darem die pad so twee maande gelede geskraap.”

“Ja, Pa.”

“Hierdie motorkar hou gelukkig goed pad, jy sou hom nie omgekeer het nie. Jy kan nie die verskil voel teen die teerpad nie.”

Sy pa is reg. Jacques hou die stuur van die BMW nou weer so liggies vas, hy hoef nie sy oë so stip op die pad te hou nie. Dis netjies geskraap sonder ’n hobbel of klip, sandwalletjies op die skouers.

Sy pa wys hom die nuwe uitbreidings: wingerd wat verlede jaar aangeplant is, stokke wat dra, stokke wat nog nie dra nie, ’n groot stuk aarde waar organiese boerderymetodes toegepas word en vinkel en duisendblad in die somer onder die stokke gedy. Dié tyd van die jaar is alles afgeoes en die wingerdblare wat oor is ryp en rooi, die kruiebos kort gesnoei of uitgeskoffel.

Teen die pad staan spierwit werkershuisies onder verknotte perske- en appelkoosbome, geel van die laaste herfsblare. Die appelbome dra geil; die lemoenboorde spog met oranje lemoentjies. Rokies trek uit skoorstene; kinders en honde speel in skoongeveegde erwe. ’n Rooivalkie vlieg verby, gaan sit op ’n telefoonpaal. Wasgoed wapper aan die heinings. Baie soos Frankryk, baie soos Provence.

Jacques ry stadig by die werkershuise verby, probeer sien of hy iemand herken. Dit lyk bekend en vreemd tegelyk. Hy wil vra of Maria nog hier is, maar hy durf nie. Hy het reeds sy mond verbygepraat toe hy na Sharise uitgevra het.

Dis toe dat hy die meisie sien: lang, donker hare wat teen haar rug afstroom, blou jeans en ’n rooi trui. Sy dra bokse aan na ’n nuwe viertrek, ’n Mercedes-Benz, lyk dit vir hom. Die ou tante in die agterdeur is in swart geklee, met ’n wit doek om haar kop gedraai.

Dis ouma Maria. Die meisie is Sharise.

Hy ry vinniger, hy ry verby.

As sy pa nou iets sê, sál hy die kar omgooi. Hy moet haar sien, en hy weet nou hoe. Haar ouma leef nog en hy sal soontoe gaan, sonder om iemand anders te vertel. Sy pa hoef nie te weet nie, sy ma ook nie, minste van almal Suzette.