Читать книгу Пьесалар / Пьесы - Карим Тинчурин - Страница 31
Зар
Икенче пәрдә
IV күренеш
ОглавлениеӘүвәлгеләр, Исрафил, Җәбраил, Дәҗҗал, Яэҗүҗ, Мәэҗүҗ һәм башка фәрештәләр.
Исрафил быргы кычкырта.
Җәбраил.
Хәзрәте Адәм тәшриф[44] боера!
Барысы.
Мәрхәбә! Мәрхәбә! Мәрхәбә!
Адәм керә.
Адәм (күңелсез, аска карап, берәүне дә күрмичә алга үтә).
Күңелсез оҗмах, синдә ямь тапмыйм, синдә тәм тапмыйм.
Күңел ашкына, йөрәк сукрана, күкрәк тарсына.
Күңел юксына, тәмле оҗмахта рәхәт таба алмыйм.
Ярдәм таба алмыйм, кайгым баса алмыйм, нәфес ашкына.
Мин монда үксез, юлдашсыз, дуссыз, кыргыйдай ялгыз,
Эч серләремне, күкрәк дәртемне ачып сөйләрлек
Беркем дә юк, күңелем боек, йөрәгем ярсыз.
Йөрәгем ярсыз, күзләрем нурсыз, гел бертөрлелек
Каплады җанны, каралтты канны бу дәртсез оҗмах.
Иртә-кич сәҗдә, өзлексез тәүбә, булдым чын тоткын.
Оҗмах бизәге күңелне борчый, җан шат булмагач.
Йа Ходай! Әйт син, ни өчен мине, мине яраттың?!
Дәҗҗал.
Сәҗдә кылырга!
Ләүхелмәхфүздә ачык язылган синең язмышың,
Туган көннән языла бара гамәл дәфтәрең.
Олуг Тәңремез кодрәте белән киләчәгеңнең
Барысын алдан хәл кылып куйган
ләүхелмәхфүздә.
Адәм.
Барысын алдан хәл кылып куйгач киләчәгемнең,
Нигә берьюлы ачып бирми соң күрәчәгемне?
Нинди кызыгы аңар бар икән күз яшьләремнең,
Нигә богаулап асрый соң ул теләкләремне?!
Дәҗҗал.
Анысы синнән мәңге яшерен калачак сер.
Адәм.
Беләсем килә киләчәгемне, аңлыйсым килә.
Әгәр дә Тәңре чынлап көчле һәм гадел икән,
Нигә серләргә, тар пәрдәләргә качып яшеренә?
Җәбраил.
Йә Адәм, Тәңреңне исеңдә тот һәрдәм!
Дәҗҗал.
Тәүбә сәҗдәсе, тәүбә сәҗдәсе, тиз тәүбә, тәүбә!
Адәм (сәҗдә кыла).
Ярлыка, Тәңрем, гөнаһкяр җанны, ярлыка мине!
(Торып ташка утыра.)
Ялгыз, мәңге ялгыз!..
Киләчәкләрем яшерен, билгесез, караңгы, нурсыз.
Ләүхелмәхфүзгә язылып куйган кара язмышым,
Нәрсә икәне мәңгегә яшерен, серле, билгесез.
Гомергә шулай коелыр микән ачы күз яшем?
Шәйтан.
Мин синең якын, якын иптәшең,
Нәрсә телисең, барын үтәрмен.
Яшәгән чакта менә шул башым,
Мин сине монда кимсеттермәмен.
Серне ачмаска әгәр сүз бирсәң,
Ләүхелмәхфүздән киләчәгеңне
Күрсәтә алам, әгәр теләсәң…
Яшер куйныңа шушы чәчәкне.
Адәм.
Беләсем килә, беләсем килә киләчәгемне.
Шатлык-рәхәтме, әллә хәсрәтле каты газапмы?
Шәйтан.
Хәзер, хәзер үк әнә ул тауга тиз бар, соңайма!
Качып, яшеренеп көтеп тор шунда минем кайтканны.
Ләүхелмәхфүздән чын тәкъдиреңне урлап килермен.
(Дәҗҗал катына барып яшерен сөйләнә, карана.)
Адәм.
Урлап килермен, ни дигән эш бу?!
Беренче тапкыр ишетәм бу сүзне.
Яэҗүҗ.
Сәлам Тәңренең сөйгән колына.
Шушы йөзекне алсаң кулыңа,
Гөлләр үсәрләр баскан юлыңда!
(Йөзек биреп, Дәҗҗал катына килә.)
Һичбер нәрсәдән хәбәре юк бичараның.
Бер күрүдә тозагыма чалкан төште!
Шәйтан.
Гомере озак булмас монда бу хайванның,
Урлашырга хәзердән үк күнде инде.
Мәэҗүҗ.
Сәлам Тәңренең сөйгән дустына!
Шушы коралны алсаң кулыңа,
Дошманың килмәс синең өстеңә.
Яки яшерен төшсә юлыңа,
Харап итәрсең барысын, аңла:
Тик минем сүздән һичвакыт чыкма!
(Корал бирә.)
Дәҗҗал.
Адәм!
Үз дәрәҗәңне белеп йөр монда, монда син хуҗа!
Ал шул «мөһер» не – тәхетеңне саклар гомер
буенча!..
(Шәйтанга.)
Барып Тәңрегә барысын ирештер!
Яэҗүҗ.
Тәңре ник кенә яратты икән,
Киң оҗмахында шушы ахмакны?
Мәэҗүҗ.
Бу Адәм дигән юк нәрсә икән,
Гакыл, фикере бигрәк сай икән.
Дәҗҗал.
Ак көн күрсәтмәү безнең муенда.
Белдегезме соң, нәрсә уенда?..
Яэҗүҗ.
Нәрсәдер көтә, һаман эзләнә.
Мәэҗүҗ.
Һәр якты йөзгә дәррәү тезләнә.
Дәҗҗал.
Ә син, Бәдбәхет, нигә Адәмне тәбрик итмисең?
Бәдбәхет (Адәм янына килеп).
Ха-ха-ха!..
Һәммәсе Адәм янына киләләр.
Дәҗҗал.
Кәефең хуш булсын, Тәңренең яры!
Ал шул шәрабны көчле кулыңа!
Ләүхелмәхфүзнең киң ихтыяры
Тәхет һәм таҗлар куйды юлыңа!..
Гөрзи, богаулар, зиндан һәм дарлар –
Синең дусларың, сине сакларлар.
Мәэҗүҗ.
Бу корал сиңа алдан юл ачар,
Дошманнарыңның каннарын чәчәр!
Адәм.
Нәрсә, дошманнар? Кемнәр соң алар?
Дәҗҗал.
Ирек, мәхәббәт, нәфис матурлык –
Сиңа дошманнар, аларга ат ук!
Адәм (җанланып).
Ирек, мәхәббәт, нәфис матурлык!
Кайда соң алар? Булырмы табып?
Дәҗҗал.
Ләүхелмәхфүздә утлы хәрефләр
Әлмисактан ук алар хакында.
Дәһшәтле сүзләр язып торалар.
Галәм дәфтәрең һәр сулыш саен
Беркетә бара яман уйларың.
Ирек, мәхәббәт, нәфис матурлык
Турында уйлау сиңа ул хәрәм.
Тәхеткә сәҗдә, Тәңрегә коллык –
Муеныңда фарыз, онытма, Адәм!
Җәбраил.
Йә Адәм! Тәңреңне исеңдә тот һәрдәм!..
Адәм.
Ярлыка, Тәңрем! Ярлыка мине!..
(Сәҗдә кыла.)
Кем ул? Кем ул?!
(Һаваны күреп, шашынып.)
Яэҗүҗ.
Матурлык.
Мәэҗүҗ.
Санәм.
Адәм Һавага таба бара башлый. Гөнаһ, Шәйтан, зобанилар акырышып керәләр.
44
Тәшриф – килү.