Читать книгу Fizjologia żywienia - Группа авторов - Страница 18

Obecna klasyfikacja tkanki tłuszczowej uwzględnia istnienie trzech rodzajów adipocytów, tj. białych, „klasycznych” brązowych oraz beżowych. Zespoły komórek złożone z białych adipocytów tworzą więc białą tkankę tłuszczową (nazywaną również żółtą), natomiast „klasyczna” brązowa tkanka tłuszczowa i beżowa tkanka tłuszczowa stanowią podtypy brązowej tkanki tłuszczowej, nazywanej też brunatną (ryc. 2.1).

Każdy z rodzajów tkanki tłuszczowej istotnie różni się morfologią (ryc. 2.2). Białe adipocyty posiadają pojedynczą, dużą wakuolę tłuszczową i jedynie wąski rąbek cytoplazmy zawierający peryferyjnie przemieszczone jądro oraz nieliczne mitochondria. Dlatego na przekrojach tkankowych przyjmują kształt „sygnetowaty”. Z kolei „klasyczna” brązowa tkanka tłuszczowa złożona jest z komórek o wielu drobnych kropelkach tłuszczowych, które wraz z mnogimi mitochondriami wypełniają bardziej obfitą cytoplazmę. Natomiast beżowe adipocyty przyjmują wygląd pośredni białych i „klasycznych” brązowych komórek tłuszczowych. Podobnie jak „klasyczne” brązowe adipocyty zawierają one kilka mniejszych kropli tłuszczowych, jednak w porównaniu z „klasycznymi” brązowymi komórkami tłuszczowymi są mniej bogate w mitochondria, czym przypominają komórki białej tkanki tłuszczowej.

Rycina 2.1. Podział tkanki tłuszczowej.

Rycina 2.2. Różnice morfologiczne poszczególnych rodzajów adipocytów.

Każdy rodzaj adipocytów ma zdolność do komunikacji międzykomórkowej i wykazuje ekspresję wielu różnych receptorów. Spośród nich największe znaczenie dla fizjologicznej funkcji komórek tłuszczowych mają receptory β-adrenergiczne, a zwłaszcza receptory β₃, które przeważają liczbowo nad receptorami β₁ i β₂, zarówno w białej, jak i brązowej tkance tłuszczowej. Mimo podobnego wzorca ekspresji kluczowych receptorów występują jednak różnice w zdolności adipocytów do odbierania sygnałów zewnątrzkomórkowych. Między tkankami obserwuje się bowiem dysproporcje w gęstości unaczynienia oraz unerwienia współczulnego i czuciowego – ze skąpo zaopatrzoną białą tkanką tłuszczową, a zdecydowanie lepiej ukrwionymi i unerwionymi podtypami brązowej tkanki tłuszczowej.

Co istotne, przedstawione różnice morfologiczne przekładają się również na odrębności fizjologiczne.