Читать книгу Wielki problem drobniaków - Thomas J. Sargent - Страница 15

W systemie kruszcowego pieniądza towarowego monety można wymieniać na podstawie ciężaru albo nominału (bądź liczby). W pierwszej sytuacji o wartości zbioru podobnych monet (na przykład pensów) będzie decydować łączny ciężar tych pieniędzy, w drugim przypadku wartość tego zbioru będzie wynikać z liczby tworzących go monet, przy czym każda moneta będzie się liczyć tak samo jak każda inna. Gdy w obiegu są monety o różnych nominałach, jakiś pieniądz jest w obiegu na podstawie ciężaru, gdy — przez analogię — ilość kruszcu użytego do jej wybicia decyduje o jej wartości w stosunku do innych monet. Jeżeli tak się nie dzieje, mówi się, że o wartości monety decyduje jej nominał¹⁶.

Gdy obowiązuje pieniądz fiat, wymiana ipso facto odbywa się na podstawie nominału. Tę samą zasadę powszechnie stosowano także w systemie kruszcowego pieniądza towarowego, chociaż był temu przeciwny sir William Camden¹⁷. Dewiza tego londyńskiego mieszczanina, żyjącego na przełomie wieków XVI i XVII, brzmiała: „Pondere, non numero” („Według ciężaru, nie na podstawie liczby”). My skupimy się na obserwacjach, które można wytłumaczyć chyba tylko wtedy, gdy o wartości monet, przynajmniej czasami, decyduje nominał¹⁸. Adam Smith oraz wielu innych teoretyków systemu kruszcowego pieniądza towarowego także wspominali, że wartość monet często przyjmuje się na podstawie nominałów¹⁹.