Читать книгу Met liefde wat saamgaan en ander stories - Annalise Wiid - Страница 12

Kunstenaars gebruik dit dikwels: kontras. Op skilderdoeke: lig langs donker; skel kleure saam met grys. Op verhoë: humor net ná hartseer; stilte ná lawaai. Teenstelling. Dit skok. Dit verras. Hoe onverwagser, hoe beter. Want dan ruk dit denke en harte oop.

Indië was vir my so ’n onverwags verruklike skilderdoek. Daar ruik, sien, hoor, proe en voel ’n mens alles in die oortreffende trap. Niks daar is sommer net gewoon nie. Hulle oordadige armoede, kerrie, krieket en kleurvolle lapgoed is mos wêreldbekend. Maar die streel van die soel lug teen jou vel – so intiem, so warm – vang jou onverwags wanneer jy jou voet uit die vliegtuig sit.

En die lawaai! Die krioelende karre, busse, toek-toek-taxi’s, fietse, motorfietse en mens-massa. Die roesemoes van remme en stemme wat in derduisende dialekte skree. Met tussenin die sagte rinkeling van enkelklokkies en bedesange.

Indië se geure is ’n gekke aanslag op jou sintuie: kaneel, gemmer, borrie en knoffel. Stinkafrikaners (blomme, nie mense nie), henna, klapper en lourier. Neutmuskaat en botternaan – so meesterlik vermeng dat jou mond water terwyl jou oë traan. En aan die minder lekker kant, die stank van vark en straat en wierook en riool.

Al jou sinne woer-woer! Jou oë spring trampolien tussen vrolike poeierverfkleure, goue borduurwerk en aangrypende argitektuur. En daarneffens: geverfde olifant-afgode en skrikwekkende menslike ellende en verminktheid.

Dit brand vas in jou brein, dié skrei-kontraste. Beeldskone kindertjies wat op ashope speel. Vroue in sari’s van sy wat trots, statig uit die haglikste gehuggies te voorskyn kom. Die man sonder skoene langs die man in die Porsche.

Kontras. Dis méér as net verskillend. Dit is intenser. Die langs-mekaar daarvan stuit jou in jou spore. Of, wanneer die Groot Skilder daarmee werk, laat dit jou vlieg tussen die sterre …

Hier in ons eie land, wat hoeka te veel van Indië se uiterstes pynlik goed ken, sien ek dit weer onlangs: ’n flambojante vrou. Haar perkelose, uitbundige gemaklikheid met haarself lê in los kwashale oor haar lyftaal, haar lag. Sy dra duur klere. Laag op laag mooi.

Dié vrou sit op die grond langs ’n klein, maer dogtertjie. Styl langs skoolklere. Rooi krulhare, blink soos opgevryfde koper langs groot goudgeel strikke in stywe vlegsels. Jy kry kwalik ’n groter kontras. Hierdie kant van die spoor langs daardie kant van die spoor, en die rassegaping en die broodlyn. Die strikke is die enigste oorvloed aan die dogtertjie. Sy is verskrompel. Bang. Terughoudend. Onseker. Ongedefinieer. Sy huil stil.

Tog is daar nie ’n geskeidenheid nie. Eerder ’n osmose. Stadig, byna ongemerk, filter hulle deur na mekaar. Deurdring mekaar se ruimte en menswees. Die vrou buk, speel, lê langs die dogtertjie op die mat. Praat. Vra. Luister.

Die dogtertjie begin ontspan. Vertel. Ook van die bang. Teken ’n skoenlapper. Lê toe-ogies en luister as die vrou vir haar sing. En later, toe die vrou ’n botteltjie blinkers uithaal, lig sy haar gesiggie vol vertroue, afwagtend, op. Sy weet: Die tannie se liefde maak heel. Sy sprinkel ’n mens vol fairy dust.