Читать книгу As die wind kom draai - Hans du Plessis - Страница 18

14

“Magtag, Vryheid, het jy ’n spook gesien?” Lourens vergeet skoon wat Niklaas gevra het en staar na Vryheid wat die kookskerm inbars en bewend tussen hulle staan.

“Daar lê ’n verbrande man in die veld.”

“Waarvan praat jy?”

Vryheid kreun, kyk vervaard na Lourens.

Petronel kom by die huis uit, tot by Vryheid, raak aan sy hand. “Is hy dood?” Sy sien hom swaar sluk. “Sal hy kan loop?”

“Hy is liederlik verbrand.”

“Bring hom hiernatoe.” Lourens staan vinnig op.

“Ons sal hom moet dra,” sê Vryheid uitasem.

“Kan julle hom bring?” vra Petronel.

“Ons sal hom moet dra, hy het erg verbrand.”

“Wag,” sê Petronel, “ek bring ’n kombers.”

“Onder die wa lê ’n stuk seil. Kom,” sê Lourens en loop. “Jakob, bring vir ons twee pale, ons sal die man moet dra.”

“Ek kom saam.” Oom Bêrend staan uit die stoel uit op. “Sipho,” roep hy asof hy skielik aan iets dink. “Dis die enigste een wat hierdie tale kan verstaan. Dis my touleier.”

Hulle loop in ’n ry van die werf af weg, Vryheid heel voor omdat hy weet waarheen hulle op pad is. Heel agter Sipho, die jong seun.

Toe hulle by die verbrande mens kom, lyk dit nie of hy nog lewe nie, maar hy maak tog stadig een oog oop. Sipho praat met hom, maar hy is te swak om te antwoord. Dit is net ’n onverstaanbare gebrabbel.

“Bind die seil om die pale, Jakob, ons sal hom huis toe dra.” Lourens gee die bevele, maar dit klink of iets sy keel bly toedruk.

Die vuur het oor alles geloop, alles in sy pad platgebrand.

“Julle moet die kind kom begrawe, Jakob. Pak klippe sodat ons kan weet waar die graf is.”

Dit is ’n somber stoet wat die man deur die gebrande gras huis toe dra. Niemand anders praat nie, net Sipho wat met die man probeer gesels, maar daar kom nie ’n antwoord nie.

“Arme man,” sê oom Bêrend toe hulle hom uiteindelik onder die kookskerm se seil indra. “Net die genade sal hom weer mens kan maak.”

“Die genade trek al van die Kolonie af saam met ons, oom Bêrend.” Petronel haal ’n botteltjie balsem uit die medisynetrommeltjie wat sy op die tafel oopgemaak het. Versigtig smeer sy van die salf aan die man se verbrande hande. “Weet julle al wie hy is en waar hy vandaan kom?”

“Sipho sal hom vra wanneer hy weer kan praat.” Oom Bêrend gaan naby die vuur sit en soek in sy onderbaadjiesak na sy snuif.

“Jy sal vir hom iets moet gee vir die pyn en om te kan slaap.” Lourens kyk na sy vrou.

Sy haal botteltjies medisyne uit die trommel en voer hom druppel vir druppel. “Vat hom na Jakob se huis toe, hy moet rus kry.” Sy maak haar oë toe. “En baie genade.”

“Hy kan mos maar onder die bome lê,” hoor hulle Niklaas agter hulle sê, maar hulle dra die man na die skerm by Jakob se huis.

Eers vroeg die volgende oggend kom Sipho by die vuur staan. “Die man sê hy is Tawana, en hy het vroeër hier gewoon, maar Silkaats se mense het sy vrou en sy dogters weggevat en sy beeste geroof. Hy en sy babaseun het saam met Moroka Thaba Nchu toe gevlug, en toe dit weer veilig lyk, het hy al op die waspore langs teruggekom na sy land toe.”

“Nou het hy niks nie,” sê Magriet waar sy naby die vuur kom staan met ’n beker stomende koffie in haar hande.

“En dis ook nie meer sy land nie,” sê Niklaas.

Onder uit die verbrande vallei giggel hiënas opgewonde oor die oordaad.