Читать книгу Sondebok - Irma Venter - Страница 17

Ek parkeer by die huis net voor die eerste druppels neerplof.

Weerlig flits, deel die horison in twee. Weer. Ek draf op met die trappe na my woonstel op die tweede verdieping, sluit die deur oop en duik tot in die sitkamer. Staan teen die muur met ’n hart wat in my borskas hamer. Onder my hande voel ek hoe die donderweer deur die bakstene rammel.

Hoe tel mens nou weer hoe naby die weerlig slaan? Een sekonde vir elke kilometer tussen die flits en die slag? Kan nie onthou nie.

“Bliksem!” skel ek toe die weerlig weer slaan. Ek leun regs en skop die deur toe.

Langs my vlei Noag haar teen my aan. Meisiekat met ’n seunsnaam – my wit Keniaanse ma se idee van ’n grap. As dit te veel reën en donder, sal ons veilig wees. Noag sal ons twee voor die water uit lei. Niemand weet waarheen nie, want hierdie plek het nie berge nie.

Skielik mis ek die Kaap. Kenia ook, al is daar maar meestal ook net grasvlaktes. Dalk gaan dit meer oor my ma. My régte ma, die Duitse dokter, en haar wildplaas. Nie die vrou vir wie my pa haar gelos het omdat hy wou huis toe kom ná 1990 en sy nie wou saamkom nie. Sy nuwe, ambisieuse vrou, oorspronklik van Upington, wat my wou dwing om haar Ma te noem.

“Nuwe” is ook nie die regte woord nie. Dis al jare later. Ek was agtien toe ek uit Kenia Kaap toe gekom het om daar te studeer. Amper tien jaar later is ek Pretoria toe. Voel soos ’n leeftyd gelede.

My regte ma, Pia Baumann, hou van die Hoëveld se reën. Sy sê dit elke keer wanneer sy kom kuier. Nes sy elke keer sê ek moet terugkom om haar op die plaas te help.

Teruggaan na die plek waar ek begin het … begin is? Een nag op hulle wittebrood langs ’n Land Rover in die oopte van die Serengeti drie weke ná hulle mekaar ontmoet het.

Te vinnig, spot my ma altyd. Te haastig. Nes ek. Te vroeg gebore. Piepklein en opgefrommel soos kougom. Taai en moeilik. Nagte om geskree in die tent terwyl hulle huis gebou het.

Ek kan nie teruggaan nie. Weet nie hoekom nie, weet net ek wil nie.

Weerlig vertak weer deur die donker lug. Ek sit Ndlovu se geel lêer op die kombuistoonbank neer en nael sitkamervenster toe. Trek die gordyne dig.

As een van my kollegas my nou moet sien … Die gespot en agter-die-hand-praat sal nie end kry nie. Soos hierdie ding met my halfbroer, my pa en sy tweede vrou se seun. Konstabel Basil Justice Williams.

Die naam het dalk sin gemaak toe hy in 1992 gebore is, maar nou is dit net ironies.

Ek raap Noag op, vryf deur haar dik bruin pels en loop slaapkamer toe. Klim in die bed. Ek sal Ndlovu se vriend skakel sodra die weer bedaar het.

Jeremy Hardy het ’n aksent wat ek laas by toeriste in Kenia gehoor het. Dit loop soveel draaie ek kan my verbeel ek staan in die suide van Amerika en vee die sweet van my voorkop af. Al kraak sy stem van die ouderdom, dra dit steeds gesag. Hy was nie net ’n gewone speurder nie, dis vir seker. Dalk selfs FBI. Ndlovu het nie gesê nie en ek het nie gevra nie. Ek moes seker, maar ek was – is – blerrie kwaad vir die man.

Dis nog altyd my probleem, sê my ma. Ek kan amper haar stem met die swaar Duitse aksent hoor. Ek respekteer nie die lyne genoeg nie. Hoe mense verbind is en wat dit beteken. Wie vas is aan wie. Wat beweeg daardie kant as jy hierdie kant toutjies trek. Net soos met Basil. Wie sou nou kon dink hy en Ndlovu is vriende? Lyk beslis so.

Dit moet my seker nie verras nie. Joviale, vriendelike Basil is almal se pel. ’n Harde werker. Lojaal. Blind as hy moet wees. Selektiewe gesiggestremdheid. Hoe PC.

Ek fokus weer op Hardy se stem. Dis oggend daar; agter hom val sonlig by ’n venster in. Behalwe vir die blomme op sy lessenaar is die oppervlak netjies en skoon.

“Waar presies is die foto geneem?” vra ek.

“Ek het vir Reggie gesê wat gebeur het. Ek het hom alles vertel.”

“Kolonel Ndlovu het my gevra om die saak op te volg.”

“En wie is jy nou weer?”

“Ek werk vir hom.”

“By die speurafdeling?”

“Ja.”

“En jy’s ’n kaptein?”

“Korrek, ja.”

“Jy’s jonk vir ’n kaptein.”

“Almal sê so.”

Hardy bly onwillig om met my te praat. “Hoekom sou hy jóú vra om my te skakel?”

Ek gaan nie vir hierdie man verduidelik hoekom ek hom op ’n Saterdagmiddag skype terwyl ek eerder wil gaan aksiekrieket speel en saam met die girls kuier nie.

“As u nie met my wil praat nie, sal ek dit so aan kolonel Ndlovu verduidelik.”

Hy lyk eers verbaas, maar lag dan dat sy maag bewe. “Julle Suid-Afrikaners. Julle is almal so fyngevoelig.” Hy waai my ergernis met ’n handgebaar weg. “Ontspan. Ek sal jou vertel.”

Hy vee met sy wysvinger en duim oor die hoeke van sy mond. “Ek en Delia … my vrou, was saam met ’n toergroep by die Uniegebou. Ek het foto’s van die tuine geneem. Ek’s ’n amateurbotanis. Die hoeveelheid uitheemse bome daar by julle is fenomenaal, veral die jakarandas. Is dit waar dat die eerste saad saam met perdevoer daar aangekom het? Saam met die Argentyne wat na die Engelse se perde moes kyk gedurende die Anglo-Boereoorlog?”

“Is die bome nie in die 1800’s vanuit Suid-Amerika ingevoer nie? Ek weet eintlik nie.”

Hy trek sy skouers op. “Maak nie saak nie,” praat hy verder. “In elk geval, ek het die foto’s aan die suidekant geneem. Ek het seker heeltyd op die landskap gefokus, want ek het haar nooit opgemerk nie, al was haar foto ook by ons in omloop ná die Masterson- moord in die Kaap.”

Hy vee weer oor sy mondhoeke. “Ek dink sy is daar by julle. Ek weet nie hoe nie, maar Ranna Abramson is terug in Suid-Afrika.”

Ek bestudeer weer die foto voor my. “Lyk die vrou nie maar net soos sy nie?”

“Kan wees,” gee hy onwillig toe. “Al die foto’s van haar is oud en sleg.”

“Maar jy is oortuig dis sy op hierdie foto. Hoekom?”

Hy lyk tevrede, asof ek uiteindelik die regte vraag vra.

“Kyk na die kamera. Sien jy die skade daar by haar linkerhand? Heel aan die onderkant links?”

Ek hou die foto teen die lig. Sien uiteindelik die duik en effense kraak aan die swart Nikon.

“Abramson het lank gelede vertel hoe Sri Lankaanse separatiste die kamera skrams getref en uit haar hande geskiet het. Dit was nog voor sy die World Press Photo-toekenning gewen het. Daar was ’n foto van die kamera by die artikel, al was daar nie een van haar nie. Ek’s seker dis dieselfde Nikon.”

Ek kyk weer na die foto. Die vrou wat op die grasperk staan, haar linkerhand om die kamera gevou. Reg om dit op te lig en ’n foto te neem. Haar oë op die groep tieners wat bal skop op die gras. Sy lyk soos iemand wat weet van foto’s neem.

Ranna Abramson, gedoop Isabel Kroon. Die vrou wat Tom Masterson vermoor het. Haar pa geskiet het. Billy Jones in Dar es Salaam doodgemaak het. En wat van die mans in Parys en San Francisco? Reeksmoordenaar. Dis wat die koerante haar genoem het, maar daar is net bewyse vir een: Tom Masterson. Sy het hom met ’n mes doodgesteek en op die spoorlyn naby Vanrhynsdorp neergesit. Dis wat sy gebieg het in haar brief aan die polisie voor sy Indië toe gevlug het – soos haar kredietkaart verraai het.

Ek kyk weer na die Amerikaner. “Dit kan wees,” gee ek toe. “Maar wat as sy reeds weg is? Hierdie foto is ’n paar maande oud.”

“Kan wees. Maar dalk is jy gelukkig en is sy nog steeds daar.” Hy kyk na my asof hy my opweeg. “Jy’s nog jonk. Dit sal goed wees vir jou loopbaan as jy haar aankeer.”

Wat hou hy en Ndlovu so aan oor my ouderdom? Hulle klink nes die res van die stasie. Elke dag ten minste een opmerking oor my brose een-en-dertig. Dan nog een of twee oor ek ’n vrou is, en die res oor ek bruin is – maar ook nie bruin genoeg nie.

“Dankie, ek sal dit opvolg.” Wat gaan ek anders doen? Dikmond by die huis sit tot Opod hulle ondersoek klaargemaak het?

“Ek dink dit sal die moeite werd wees.”

“Ek sal jou laat weet wat gebeur. Dalk kan ek selfs van jou hulp gebruik maak … as jy bereid is om te help.”

Hy knik entoesiasties. “Ek sal help waar ek kan. Sê net wat jy nodig het.”

Ek kan aanvoel hy wil nie totsiens sê nie. Hy wil hier bly, by die lewe. By ’n doel en rigting, nie meedoënlose dae vol niks nie.

“Hoe lank was jy en Delia getroud?” Die vraag is uit voor ek dit kan keer.

Weer die hand oor sy mondhoeke. “Drie-en-veertig jaar,” sê hy uiteindelik, sy oë blink van trane.

Die emosie maak my nie bang of ongemaklik nie. Het nog nooit nie. Ek weet nie hoekom nie. Dis soos luister, dit kom natuurlik.

“Dis ’n leeftyd.”

Hy knik net.

Ek beduie na die geel rose op sy lessenaar. “Was dit haar gunstelingblomme?”

Hierdie keer glimlag hy. “Goeie raaiskoot. Wat sal ’n ou man met vars blomme maak?”

“Sy het goeie smaak gehad,” sê ek.

“Ek dink ook so.”

Ek gesels nog tien minute met Jeremy Hardy en groet dan.

Ek staan op, gaan maak tee en kom sit weer. Bestudeer die foto van die lang vrou op die Uniegebou se grasperk. Kan dit regtig sy wees? En as dit Ranna Abramson is, is sy nog steeds in Suid-Afrika?