Читать книгу Standardy opieki pielęgniarskiej w kardiologii inwazyjnej - Группа авторов - Страница 23

■ Podbiegnięcie krwawe (krwiak) jest najczęstszym powikłaniem po kaniulacji tętnicy udowej. Częstość występowania waha się pomiędzy 15 a 20%. Należy pamiętać, że w przestrzeni międzypowięziowej uda może zgromadzić się nawet 1000 ml krwi.

■ Krwiaki powierzchowne charakteryzują się niewielką bolesnością, ale w przypadku dużych, penetrujących w głąb tkanek krwiaków bolesność jest znaczna, występuje ocieplenie i zwiększony obwód uda w stosunku do przeciwległej strony. Stan taki wymaga oceny ultrasonograficznej, kontrolnej morfologii oraz obserwacji klinicznej pod kątem pojawienia się objawów neurologicznych (ucisk na przebiegające nerwy i naczynia).

■ Wynaczynienie krwi do przestrzeni zaotrzewnowej to szczególny rodzaj powikłań po zabiegach kardiologicznych wykonanych z dojścia udowego. Pacjenci uskarżają się wówczas głównie na osłabienie, nudności, dolegliwości w okolicy krzyżowo-lędźwiowej, uczucie parcia na mocz i nietypowe dolegliwości brzuszne. W badaniu przedmiotowym stwierdza się najczęściej tachykardię, obniżenie ciśnienia tętniczego oraz tkliwość brzucha bez objawów otrzewnowych. Przy podejrzeniu krwawienia zaotrzewnowego należy wdrożyć szybką diagnostykę (USG jamy brzusznej, tomografię komputerową) oraz terapię zachowawczą polegającą na działaniu przeciwwstrząsowym (koloidy, masa erytrocytarna, uciśnięcie miejsca krwawienia oraz odstawienie leków przeciwzakrzepowych – o ile jest to możliwe). Nierozpoznane powikłanie w najcięższych przypadkach może doprowadzić do rozwinięcia się wstrząsu krwotocznego.

■ Przetoka tętniczo-żylna to jatrogennie wytworzone połączenie żyły i tętnicy, w którym dochodzi do przecieku tętniczo-żylnego. Głównym objawem jest pojawianie się charakterystycznego szmeru skurczowego w trakcie osłuchiwania miejsca nakłucia. Stan ten wymaga konsultacji chirurga naczyniowego, który decyduje o sposobie leczenia.

■ Tętniak rzekomy powstaje na skutek przerwania ciągłości ściany tętnicy otoczonej ściśle przez mięśnie, powięzie i tkankę łączną. Wynaczyniona z naczynia krew dostaje się do otaczających tkanek, które poprzez ucisk ograniczają dalsze krwawienie. Ściana tętniaka rzekomego nie jest ścianą tętnicy, lecz stanowi ją łącznotkankowa torebka. Tętniak rzekomy tętnicy udowej jest jednym z częstszych powikłań w kardiologii inwazyjnej (co najmniej w 1% nakłuć tętnicy udowej, a 5,5% w przypadku zabiegów interwencyjnych). Małe tętniaki o wąskich i długich wrotach ulegają najczęściej samoistnemu zamknięciu. W niektórych przypadkach można uzyskać ich obliterację poprzez przedłużone utrzymanie opatrunku uciskowego, ale nie zawsze jest to skuteczne. Przełomem w leczeniu tego powikłania stało się wprowadzenie wykrzepiania tętniaków rzekomych za pomocą trombiny. Metoda jest skuteczna i bezpieczna dla pacjenta. Polega na celowanym (pod kontrolą USG) nakłuciu tętniaka igłą i podaniu roztworu trombiny w ilości potrzebnej do całkowitego wykrzepienia zawartości tętniaka. Lek ten (aktywny czynnik układu krzepnięcia) powoduje niemal natychmiastowe wykrzepienie krwi w świetle tętniaka, prowadząc do jego zamknięcia.

■ Powikłania mózgowo-naczyniowe. W wyniku interwencji wieńcowej mogą wystąpić u pacjenta powikłania mózgowo-naczyniowe wywołane najczęściej przez zator miażdżycowy lub skrzeplinę. Co prawda, ryzyko krwawienia śródczaszkowego jest niewielkie, ale jeżeli dochodzi do niego krótko po wszczepieniu stentu, staje się to medyczną sytuacją bez wyjścia. Podobnie jest w przypadku każdego dużego krwawienia zagrażającego życiu, np. poważnego krwawienia z układu pokarmowego lub moczowo-płciowego. Przerwanie leczenia przeciwkrzepliwego, zwykle wystarczającego do zatrzymania krwawienia, może prowadzić do ostrej zakrzepicy w stencie i potencjalnie śmiertelnego ostrego zawału serca. Sytuacja taka wymaga podejmowania trudnych decyzji w celu uzyskania optymalnego wyniku leczenia.