Читать книгу Standardy opieki pielęgniarskiej w kardiologii inwazyjnej - Группа авторов - Страница 24

Zabiegi diagnostyczne i lecznicze oparte na cewnikowaniu serca i tętnic wieńcowych wymagają dotętniczego i/lub dożylnego podania jodowego środka cieniującego. Obecnie jodowe środki kontrastowe klasyfikuje się według ich osmolalności, a trendy w ich stosowaniu oparte są przede wszystkim na zmniejszaniu osmolalności do poziomu fizjologicznego. Osmolalność tych preparatów ma bezpośredni wpływ na przepływ krwi w naczyniach obwodowych, parametry sercowe (tętno i ciśnienie w lewej komorze serca), czynność nerek, a także na komfort chorego. Niskoosmolalne środki cieniujące są znacznie lepiej tolerowane przez chorych w trakcie zabiegów i rzadziej powodują objawy uboczne.

Niepożądane reakcje po środkach cieniujących można podzielić na ostre, występujące w pierwszej godzinie od podania, oraz późne, które mogą zdarzyć się pomiędzy godziną a pierwszym tygodniem od wstrzyknięcia środka. Najczęściej są to powikłania łagodne, jak zaczerwienienie twarzy, nudności, wymioty, bóle ramion, bóle głowy, świąd skóry czy wysypka. Umiarkowane reakcje uboczne objawiają się spadkiem ciśnienia tętniczego i skurczem oskrzeli. Zdarzają się również ciężkie reakcje uboczne, które mogą być przyczyną zagrożenia życia, gdy po podaniu środka cieniującego obserwuje się u pacjenta drgawki, obrzęk krtani lub płuc, zaburzenia rytmu serca bądź zatrzymanie jego czynności.

Stosowanie środków kontrastowych niskoosmolalnych znacznie redukuje wyżej wymienione reakcje uboczne. Toksyczność środków kontrastowych zależy od ich właściwości fizykochemicznych (obecność jodu, osmolalność, poziom jonizacji, stopień polimeryzacji).