Читать книгу Tik - Piet Steyn - Страница 12

Charlie word met ’n ruk wakker … Dis ’n helikopter wat so lawaai! Hy kyk vervaard om hom rond. Die reën het opgehou, maar dit is nog bewolk; die nag is donker sonder enige teken van sterre. Dan sien hy dit: in die kantspieëls die flitsende ligte van die helikopter wat bokant die tweespoorpad hang, met ’n soeklig wat soos ’n blink naald in die veld rondpriem. As hulle spore soek, mors hulle hulle tyd, die reën het daarvoor gesorg.

Charlie hou die bewegings in die truspieëls dop. Dit kan net die pote wees. Hoe de hel het hulle so vinnig op sy spoor gekom? Die spul hier in die diep platteland is veronderstel om nog met perde en motorfietse te ry, nie bleddie helikopters nie. Hy moet wegkom!

Die deur aan sy kant is gebuig deur die stamp teen die rots; die een aan die passasierskant het weer nie ’n handvatsel nie. Hy draai die venster oop en seil deur die opening, lê ’n ruk stil in die nat gras voordat hy opspring en gebukkend deur die lang nat tamboekiegras die nag in hardloop, weg van die pad en die ou Hilux en die geklop van die helikopter se rotors. Hy struikel oor klippe en miershope wat hy nie in die donkerte en in die welige gras kan sien nie, slaan neer, strompel regop. Charlie weet hy moet so ver moontlik van die bakkie wegkom, maar die pyn in sy heup maak dit nie maklik nie. Hy hink-hink gebukkend; elke asemteug soos ’n warm yster in sy bors. Hy vermoed die stuurwiel het van sy ribbe gebreek, of sy borsbeen gekneus.

’n Doringtak krap deur sy gesig, ’n paar kiewiete vlieg skellend onder sy voete uit, vlieg om hom, duik op sy kop af – hopelik verdoof die lawaai van die helikopter die geskree van die voëls. Sy asem jaag en sy hart klop in sy ore, maar hy hoor tog die uitroepe agter hom – hulle moet die bakkie gekry het.

Charlie kan voel die grond word steiler onder sy voete, hy moet nou teen die helling wees van die groot rant wat hy teen die gesigseinder kon sien lê voordat die reën om die Hilux toegesak en hy in die sloot ingeneuk het. As hy opkyk, kan hy teen die wegdrywende wolke waarin die weerlig nog af en toe flikker die donkerder profiel van die rant sien.

Die helling word skielik baie steiler, en los klippe wat hy raak trap, rol teen die skuinste af; hy begin hande-viervoet kruip. Naby die kruin gly sy voete op die ronde los klippe; hy probeer met sy hande keer, maar beland met sy seer heup op ’n skerp klip. ’n Verlammende pyn skiet deur sy heup en die hele linkerkant van sy lyf, maak dit vir hom onmoontlik om op te staan. Agter hom raas die helikopter; dit is nou by die Hilux, sien hy, die soeklig swiep deur die veld.

Charlie weet hy sal van die skuinste moet afkom. As hulle die helikopter se motor stop en net luister, sal hulle hom gou hoor – die rollende klippe en die lawaai van die kiewiete sal sy posisie verklap. Hy probeer opstaan, kry dit nie reg nie, daar is geen krag in sy been nie. Sy soekende hande kry ’n wortel van ’n bos beet en hy trek hom boontoe. Met sy laaste bietjie krag kruip hy oor ’n rotsrif tot bo-op ’n plato. ’n Ruk lê hy op sy rug om sy asem terug te kry en om sy heup en been kans te gee om weer lewe te kry, as dit ooit weer sal. Hy sien hoe lae wit wolke vinnig onder die donker reënwolke verbygejaag. Fok, hy’s nie hiervoor aanmekaargesit nie!

Onder by die pad kan hy in die soeklig se lig figure om en op die Hilux sien rondsoek. Hy sukkel regop en begin strompelend oor die plato hardloop, weg van die lawaai wat die spul daaronder maak. In die halflig sien hy ’n groot klomp rotse en klippe tussen die gras. Hy sal ’n plek moet kry om weg te kruip, ten minste totdat dit lig genoeg is om te sien waarheen hy op pad is, anders gaan hy in ’n gat neuk of homself flenters hardloop teen ’n rots of ’n ding wat hy nie kan sien nie, of dalk aan die ander kant van die plato afneuk. Hy is nou naby die rotsagtige oorkantse rand van die plato; in die ooste begin die lug reeds rooi verkleur.

In die grou lig sukkel hy aan op die platorand. Hy moet ’n plek kry om af te klim, maar hier val die rotsrand meer as vyftien meter loodreg na onder. Rimrock country, noem die cowboys dit in die gehawende Louis L’Amour-boeke wat hy in die tronk gelees het. In daardie boeke was daar altyd ’n plek waar selfs ’n man te perd kon afgaan, hy moet net soek.

Dan kry Charlie ’n skeur in die rotsrand en hy syg op die grond neer. Met elke asemteug raas sy bors. Die pyn in sy heup en die miltsteek in sy sy is ondraaglik. As ’n man ses jaar in die tronk gesit het, is jou lyf nou wragtag nie juis in ’n toestand om in die nag aan veldwedlope oor berge en dale en oor klippe en rotse deel te neem nie.

Die skeur bied wel ’n moontlikheid om van die plato af te kom. Die helling in die skeur af is skuins en loop soos ’n glybaan tot waar ’n doringboom jare terug wortelgeskiet het. Deur die jare moes voëls allerlei sade vanuit die takke laat val het, want dit het weer wortelgeskiet en nou is die doringboom se stam omring deur doringagtige bessiestruike. Dit is waarom Charlie nie verder ondertoe as net tot by die boom kan sien nie.

Die son het intussen sy rooi gesig bo die oosterkim begin uitsteek, en die grassade en kruine van die hoër rante na die weste is in ’n oranje gloed gehul. Hy moet hier wegkom! Agter hom hoor hy die toere van die helikopter se motor versnel, hulle styg seker weer op. Daar is nou geen ander uitweg nie, hy sal net in die skeur móét af, op hierdie kaal plato staan hy uit soos ’n puisie op ’n vark se agterent.

Charlie klim versigtig in die skeur in, verloor sy balans op die los klippe en gruis wat deur die jare hier moes ingespoel het. Sy voete gly onder hom uit en die eerste paar tree af na die boom se stam toe gly hy op sy sitvlak in ’n stroom van klippe en dassiemis en dooie doringtakke teen die steil helling af. Dan kry die klippe momentum en dit word ’n rotsstorting in die kleine. Charlie gryp die stam van die boom krampagtig met albei arms vas, skop met sy voos tekkies teen die rotse tussen die bessiebosse vas om te keer dat hy saam met die gemors oor die afgrond onder die boom aftuimel. ’n Groot voël wat bo in die boom sit en slaap het, flap sy vlerke en verdwyn in die dieptes af. Onderkant die stam is daar ’n vertikale val van tien meter wat Charlie van bo af nie kon sien nie. Hy loer terug na van waar hy op sy agterent afgekom het. Sonder ’n tou en hulp van bo gaan hy nie weer dáár uitkom nie, en ondertoe nog minder – tensy hy vinnig leer vlieg of bereid is om hom vrek te val op die rotse daar onder.

Hy hoor die helikopter naderkom, dink daaraan om die pistool uit sy belt te haal, maar dan moet hy die boomstam los. Die geluid word ál harder totdat dit stadig oor die skeur beweeg. Dit is nie ’n polisiehelikopter nie – hulle vlieg nie met rooi helikopters sonder polisiekentekens nie. Dalk van die boere in die omgewing wat van die ongeluk met die bakkie gehoor het en kom help? Maar hoe het hulle daarvan geweet? Dalk ’n beeswagter wat gesien het wat gebeur het?

Dit sal beter wees om van die pistool ontslae te raak; almal weet ’n man met ’n pistool in sy broek is ’n skarminkel. Terwyl hy met die een hand aan die boom se onderste tak vasklou, trek hy die skietding uit sy belt. Hy wil die .22 verby die boomstam in die dieptes afgooi, maar bedink hom. Dit gaan teen sy grein in om ’n goeie, bruikbare vuurwapen sommer net weg te gooi, ’n mens weet nooit, dalk eendag … So onmoontlik en simpel as wat dit klink.

Reg voor Charlie is daar ’n gat of skeur in die rotswand waar daar lank terug ’n stuk rots moes uitgebreek het. Die spiere in die skouer waaraan hy hang, wil uitskeur as hy oorleun. Hy knyp die skurwe boomstam met die knieë vas – sy heup skree om genade! – trek die ou reënbaadjie wat hy in die Hilux gekry het uit, draai die pistool daarin toe en druk dit so diep moontlik in die gat in.

Die helikopter hang nou reg bokant die skeur. Charlie kyk op; sien ’n man met swart klere wat met ’n megafoon voor sy mond by die deur uithang. “Sit fokken doodstil,” kom ’n stem blikkerig deur die rotors se lawaai. “As jy jou gat roer, gaan jy jou fokken nek breek.”

Die taal is nou ook nie juis dit wat ’n man van ’n poot verwag nie, in elk geval nie as hy aan diens is en met ’n slagoffer in nood kommunikeer nie. Die boere wat hý ken, praat ook nie so nie, behalwe die boere in die tronk, maar hulle was tronkbewaarders en het nie koeie gemelk nie …

“Sit net stil,” kraak die blikstem weer, “ons is nou terug. Moet nie beweeg nie.”

Simpel bliksem! Waarheen dink die vent kan hy nou gaan; hy klou soos ’n neet aan ’n boomstam tussen niks en nêrens met ’n moerse afgrond onder hom.

Charlie hoor hoe die helikopter op die plato land, hoe die toere van die motor afneem.

Ná ’n ruk val ’n tou met ’n lus vooraan langs hom in die skeur af. ’n Paar los klippe kom saam met die tou, verdwyn oor die afgrond en Charlie hoor hoe dit ondertoe op die rotse kletter. “Maak die ding om jou lyf vas!” roep die stem.

Dit is nie só maklik nie! Charlie vat die lus met die een hand vas terwyl hy met die ander arm aan die stam vasklou en teen die rotse vasskop. Toe die lus oor sy kop en onder sy arms vas is, skreeu hy boontoe: “Is die ding vas daar bo?” Daar is nie ’n manier dat hy alles net so los, met niks onder hom en net ’n maer babelaas polisiemannetjie aan die ander kant nie.

“Ja!” weergalm die megafoon se blikstem in die skeur af.

Fok, dink die bliksem hy is doof? Die chopper se lawaai het mos nou opgehou. “Klim maar op,” kom die blikstem weer.

Pynlik bewus van sy flenters ribbetjies los Charlie die boom en gryp die tou vas. Met die hulp van die spul bo by die helikopter, maar met die tou wat sy ribbekas en borsbeen folter, loop hy teen die skuinste op. Bo gryp hande hom hardhandig vas en gooi hom tussen die gras en klippe op die nat grond neer.

“Lê stil!” Dis die Rambo met die swart klere wat Charlie toesnou en met ’n knie op sy gekneusde borsbeen neersak.

Die pyn is verblindend en dit flits rooi deur Charlie se kop. ’n Koue stuk metaal boor in sy regteroog in, wat dit ook nie juis gemaklik maak hier op die harde, nat grond nie. Snaakse mense wat hulle in dié omgewing het: dra swart klere en groet vreemdelinge deur skietysters in hulle regteroë te druk. Aangename kennis, ou pel!

Charlie is in elk geval nie van plan om te roer nie; hy ken ’n skietding se loop as hy hom voel. Hy behoort dit te ken – hy verdien self sy brood en botter met so ’n ding. Hierdie een se gat voel net groter as sy .22 s’n. Sy linkeroog hou hy stip gerig op ’n paar cirruswolke wat nou pienk katsterte in die lug trek. Die sterk wind wat die lang grasse vroeër gebuig het, het die weer weggewaai na die suide en die lug is blou, helder en skoongewas ná die reën. Sy hande hou hy gestrek langs sy sye, sy bene roerloos reguit, die man het dalk net ’n senuagtige snellervinger.

’n Ander swartgeklede figuur se hande beweeg ru en sonder genade oor sy lyf. Charlie se vuil sakdoek gooi hy eenkant in die gras en sy beursie met dit wat oorgebly het van die witkop se duisend, druk hy in sy gatsak in.

Charlie draai sy bruikbare oog na die man in swart wat op hom kniel.

“Hoe de hel kom jy hier?” grom die stem wat hy oor die megafoon gehoor het.

Simpel vraag. Die vent weet mos van die ou opgefokte Hilux. Hoe anders het hy hier gekom? Soos Liewe Heksie met ’n besem?

Charlie draai sy oog nou na waar nog twee swart figure langs die helikopter staan, nogal met aanvalsgewere in die hand. Daar moet iewers ’n special op swart wees, of miskien het swart mode geraak terwyl hy in die tronk gesit het, want hierdie perde dra net swart. Die breker op sy bors het ’n groot moesie op sy neus en moes op skool baie naby aan graad agt gedraai het, want dit lyk of hy uiteindelik twee en twee bymekaar gesit gekry het en by vyf uitgekom het – dat daar die een of ander verbintenis tussen hom en die Hilux moet wees.

Met die raaisel van Charlie se reis tot hier opgelos, besluit Blackie dis tyd vir die volgende vraag: “Hoe weet jy van dié plek?”

“Watter plek, ou pel?” sê Charlie en steun. Met die bliksem se knie op sy gekneusde bors is asemhaal moeilik. “Die … die stuk pad, of die sloot? Of … of die rots wat die Hilux se neus opgefok het?”

Die loop word dieper in sy oog ingestamp. “Moenie ’n fokken wiseguy probeer wees nie. Het jy haar agtervolg?”

Haar? Watter haar kon hy agtervolg het? Al wat hy gevolg het, was die ou Hilux se neus wat nou opgefrommel is, en sy pa het gesê ’n kar is ’n “hom”, want hy het ’n exhaust. Hy beter sy bek hou, want wat hy ook al sê, gaan verkeerd opgeneem en teen hom gebruik word, of so iets. Dit is wat die vet poot destyds gesê. As Blackie daai skietding dieper in sy oog indruk, gaan hy ’n tang nodig hê om die ding weer uit te trek.

“Ek vra, bliksem!” Die knie stamp op sy bors. “Het jy haar agtervolg?”

Charlie haal sy skouers op, skud sy kop. Hy het nie ’n clue van wie hierdie perd praat nie.

“Wat kom maak jy dan hier?”

Dis ’n makliker vraag, ’n intelligente een, veral as jy in ag neem dat hy self nie weet nie.

“Ek het verdwaal.” Sy stem kraak.

“Wat soek jy in hierdie wêreld?”

Wat moet hy sê? Fok, ouboet, ek het ’n kontrak gehad om ’n witkop se outoppie te kom wegblaas, maar toe doen sy dit sommer self en vir ’n encore skiet sy sommer ’n ander ou antie ook wat so oud is sy sou in any case volgende week van die ouderdom gevrek het, en ek is maar net soos die Bybel sê die sondebok wat die woestyn ingejaag is en hier is ek nou. Aangename kennis, ou pel, en ek is jammer ek het nie nou ’n skietding om ook in jou oog te druk om hallo te sê nie. O ja, iewers is daar nog ’n witkoplaaitie ook, maar ek het nie ’n clue wat van hom geword het nie. Maar hy sê eerder: “’n Plaas, ’n … ’n oom van my boer hier iewers.” Dis makliker.

“Jy lieg, jou bliksem!”

Sonder om die loop te verwyder, klap ’n groot hand Charlie deur die gesig. Die korrel van die pistoolloop ruk sy oogbank oop, pyn skiet deur sy kop en hy kan voel hoe ’n bloeddruppel pad soek teen sy wang af.

Blackie beduie in die helikopter se rigting, en een van die ander kom met ’n Uzi-masjienpistool in sy hande aangestap. Rambo met die moesie staan op, hou die pistool tussen Charlie oë gerig. “Maak sy hande vas, Vader kan oor sy lot beslis.”

Vader?

Charlie dink aan ’n ou toppie met ’n velthoed, twee-kleur-kakiehemp, kierie en ’n kakhuis vol kinders wat hier tussen die berge boer en ondertrou totdat almal lang kakebene het. In die tronk was daar ook ’n bliksem wat almal Vader moes noem, maar hy was nie ’n vader van kinders nie, hy was die baas van die plek, die donner wat jou oor ’n wasbak laat vasdruk het totdat jy later nie meer kon sit nie, en dit net omdat jy nie genoeg respekte betoon het of nie jou protection siegrets betaal het nie.

Dieselfde harde hande van netnou pluk Charlie regop.

“Hoe het julle my so gou gekry?” waag Charlie dit.

“Omdat jy fokken stupid is.” Rambo met die moesie beduie met sy skietding na die pad wat Charlie deur die gras en klippe oopgebeur het. Die nat gras blink silwer in die oggendson, en sy spore lê soos die donkergroen sleepsel van ’n seekoei oor die plato. Sy pa het altyd gesê hy moet uit die veld uitbly, hy is nie ’n boer of ’n jagter se gat nie. Toe begin hy maar mense jag.

Hulle trek ’n stink sak oor sy kop en bind dit onder sy ken om sy nek vas; boender hom in die helikopter in. Hy hoor hoe die rotors begin draai, eers stadig en dan al vinniger terwyl die turbinemotor al skeller skree en fluit. Dan is hulle in die lug. Hel! En al wat hy kom doen het, was om ’n toppie uit sy ellende te verlos!

Skielik dink Charlie weer aan die foto in die ou vrou se bebloede hande. Wat het van die seun geword? As hy nog in die huis was toe hy daardie paraffienverwarmer omgeskop het … Wou die witkop hom ook dood hê, maar het net nie die guts gehad om dit self te doen nie, toe los sy dit vir hom? Dit maak nie sin nie, want die laaitie was nie deel van die kontrak nie en sy kon nie vooraf geweet het dat hy die plek gaan afbrand nie. Die vrou sal mos nie haar kind daar gelos het nie … Tensy sy van hóm ook ontslae wou raak?