Читать книгу Choroby wirusowe w praktyce klinicznej - Группа авторов - Страница 67
5
Zakażenia ośrodkowego układu nerwowego
Maciej Przybylski, Izabela Domitrz
5.5. OBRAZ KLINICZNY I DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
5.5.2. ZAPALENIE MÓZGU
ОглавлениеGłównymi objawami sugerującymi rozpoznanie wirusowego zapalenia mózgu są gorączka, bóle głowy i zaburzenia świadomości, do których dołączają się objawy ogniskowego uszkodzenia OUN i napady drgawkowe.
Choroba może przebiegać jako izolowana infekcja mózgu lub obejmować równocześnie inne struktury OUN, czasem z towarzyszącym zajęciem nerwów czaszkowych. W przypadku zajęcia opon mózgowo-rdzeniowych używa się określenia meningoencephalitis lub encephalomeningitis, w zależności od dominujących w obrazie klinicznym objawów oponowych lub mózgowych. W przypadku zajęcia także rdzenia kręgowego rozpoznaje się meningoencephalomyelitis.
Większość wirusowych zapaleń mózgu ma nagły, ostry początek i przebiega ciężko, z zagrożeniem życia, a po przebyciu zapalenia mózgu mogą pozostać następstwa neurologiczne w postaci utrwalonego zespołu ogniskowego lub napadów padaczkowych. Wyróżnia się pierwotne zapalenia mózgu, będące wynikiem bezpośredniego zakażenia OUN wirusami neurotropowymi, oraz pozakaźne lub przyzakaźne zapalenia mózgu – będące skutkiem procesu autoimmunologicznego wyzwalanego przez wirus lub szczepienie ochronne. W tym przypadku objawy zajęcia OUN procesem chorobowym występują najczęściej po 1–4 tyg. od objawów narządowej bądź ogólnoustrojowej infekcji wirusowej lub szczepienia. U osób z obniżoną odpornością wirusowe zapalenie mózgu może być wynikiem reaktywacji zakażenia latentnego. Objawy kliniczne, takie jak zaburzenia świadomości, drgawki, niedowłady o różnym nasileniu i lokalizacji, niekiedy są bardzo burzliwe, szybko narastające i kończące się śmiercią. Objawom mózgowym towarzyszą objawy ze strony układu sercowo-naczyniowego, również o zmiennym nasileniu, do niewydolności serca włącznie. Objawy ostrego wirusowego zapalenia mózgu, niezależnie od etiologii (z wyjątkiem opryszczkowego), są podobne u większości chorych. Najczęściej obserwuje się gorączkę lub stany podgorączkowe, bóle głowy oraz różnego stopnia zaburzenia świadomości i objawy ogniskowe (niedowłady, porażenia i drgawki). U części chorych dominują zmiany osobowości i zachowania, a u niektórych zaburzenia psychiczne, co może być przyczyną opóźnienia rozpoznania.