Читать книгу Choroby wirusowe w praktyce klinicznej - Группа авторов - Страница 84

Zakażenia wywołane przez parwowirus B19 dotyczą 70–90% populacji, przy czym w większości krajów europejskich powodowane są przez genotyp 1 (PVBAu) i 2 (Lali) wirusa. Zakażenia genotypem 3 B19V wykryto dotychczas w Ghanie, Brazylii oraz we Francji. Obserwuje się związek między wiekiem pacjentów a genotypem parwowirusa B19 wykrywanego w próbkach mięśnia sercowego: u osób urodzonych przed 1955 r. dominuje genotyp 2, podczas gdy u osób młodszych – genotyp 1. W przebiegu zakażenia pierwotnego B19V, do którego dochodzi najczęściej we wczesnym dzieciństwie, wirus namnaża się przede wszystkim w komórkach progenitorowych erytrocytów, jednak inne rodzaje komórek także są wrażliwe na zakażenie. Oprócz aktywnej replikacji, prowadzącej do syntezy dużej ilości wirionów potomnych, parwowirus B19 może powodować zakażenia persystentne, którym towarzyszy akumulacja wirionów (lub ich antygenów) w komórkach śródbłonka naczyń krwionośnych zaopatrujących serce. Nie wykazano jednoznacznie, aby B19V zakażał bezpośrednio kardiomiocyty. Według przyjętej obecnie teorii, o ile ostre ZMS może wystąpić jako bezpośrednia konsekwencja pierwotnego zakażenia B19V, o tyle zakażone persystentnie komórki są głównym rezerwuarem wirusa odpowiedzialnego zarówno za przewlekłe ZMS, jak i za kardiomiopatie pozapalne.

TABELA 6.1

Wirusowe czynniki etiologiczne związane z zapaleniem mięśnia sercowego oraz z kardiomiopatiami idiopatycznymi lub pozapalnymi

* Odsetek próbek mięśnia sercowego, w których wykrywano wirusowy DNA lub RNA.

Wykorzystując techniki biologii molekularnej, DNA parwowirusa B19 wykrywa się w próbkach mięśnia sercowego pobranych od 19–60% chorych z objawami zapalenia mięśnia sercowego oraz w 13–50% przypadków kardiomiopatii pozapalnych, co stawia B19V na 1. miejscu w grupie wirusów kardiotropowych. W znaczącym odsetku przypadków ostrej i przewlekłej formy ZMS oraz kardiomiopatii rozstrzeniowej w bioptatach mięśnia sercowego wykrywa się współzakażenie parwowirusem B19 wraz z HHV-6, natomiast znacznie rzadziej z EV, EBV lub CMV. Należy wspomnieć, że jednoznaczny związek między wykryciem DNA B19V w mięśniu sercowym a występowaniem i nasileniem objawów podlega dyskusji. Persystentne zakażenie tkanek serca parwowirusem dotyczy także około ¹/₄ osób, u których nie zaobserwowano objawów ZMS lub kardiomiopatii, a wskazaniem do pobrania próbki mięśnia sercowego były inne schorzenia serca, niezwiązane z zakażeniem wirusowym. Ustalenie dokładnego udziału aktywnego, a także persystentnego zakażenia B19V w etiopatogenezie ZMS oraz kardiomiopatii jest nadal tematem otwartym.