Читать книгу Woordenlijst voor de spelling der Nederlandsche Taal - L. A. te Winkel - Страница 25

51. In de meeste samenstellingen blijft het eerste lid onverminkt; maar niet zelden neemt het een toevoegsel aan, hetwelk verbindingsklank of verbindingsletter genoemd wordt.

52. Verminkingen hebben plaats:

a. Bij de woorden op eene toonlooze e, welke die e ook buiten de samenstelling kunnen missen; b. v. in aardbewoner, eindbesluit enz.

b. Bij de woorden, die in het mv. op -eren of -ers uitgaan. Deze werpen in de samenstelling -en of -s af, als: kalvermarkt, raderwerk enz., niet kalversmarkt, raderenwerk.

c. Bij werkwoorden, wier eerste lid eene zoogenaamde onbepaalde wijs is. Deze werpen de n weg, b. v. in spelevaren, voor spelen varen.

d. Bij de stammen op d, voorafgegaan door een helderen klinker of tweeklank, waarin eene i of u voorkomt, t. w. ij, ei, ui, ie en ou. Deze werpen, althans in dagelijksche woorden, de d af, als in rijkunst, leiboom, luiklok, verspiejacht, houpaardje, van rijd(en), leid(en), luid(en), verspied(en) en houd(en).

53. De verbindingsklanken zijn -e-, -n-, -el-, -en-, -er- en -s-. In de meeste gevallen leert de uitspraak, wanneer in een woord verbindingsklanken voorkomen, en welke het zijn. Slechts in twee gevallen kan er onzekerheid bestaan, namelijk ten aanzien eener n achter eene toonlooze e, b. v. in paardemarkt of paardenmarkt; en ten aanzien eener s, wanneer het tweede lid met s of z begint, b. v. in dorpschool of dorpsschool, varkenziekte of varkensziekte. De spelling heeft regels te geven voor het gebruik der verbindings-n en der verbindings-s, vermits de n achter de toonlooze e veelal zeer onduidelijk uitgesproken of wel geheel onderdrukt wordt, en eene s in eene volgende s of z wegsmelt.