Читать книгу Nowa Historia Meksyku - Erik Velasquez Garcia - Страница 21

Ideę ukazywania okresu klasycznego jako czasu rozkwitu kultury trzeba zatem zniuansować. Należałoby mówić o szczycie rozwoju z istniejącą już od pewnego czasu przeszłością, która do tego rozwoju doprowadziła. Przypadek Oaxaki dobrze to ilustruje: w okresie preklasycznym w regionie powstały pierwsze wielkie zamieszkane ośrodki, a pod koniec tego okresu (300 p.n.e. – 200 n.e.) Monte Albán – miasto liczące ok. 15 tys. mieszkańców z budowlami o rozwiniętej architekturze – stało się centrum integracji i być może władzy nad siecią osad, które miały niższą rangę i leżały w Dolinie Oaxaki, stosunkowo blisko siebie. Wraz z hierarchizacją tych ośrodków pojawiło się w tym samym miejscu silne zróżnicowanie, widoczne zwłaszcza w konstruowaniu wyszukanych grobowców. Figury rzeźbione na licznych płytach kamiennych zdobiących Świątynię Tancerzy – postacie o wykrzywionych ciałach, wiele z nich nagich i czasem okaleczonych – zapewne przedstawiają jeńców wojennych. Z ponad 300 odnalezionych na miejscu płyt kamiennych – z czego niektóre jedynie we fragmentach, a inne w całości – 260 datuje się na lata 500–300 p.n.e. Reliefy z czterdziestu płyt z nieco późniejszej Budowli J odnoszą się bezpośrednio do podbojów i mogą pochodzić z tej samej epoki co sam budynek (300 p.n.e. – 200 n.e.), którego szczególna orientacja świadczy o wyrafinowanej znajomości astronomii.

Postęp technologiczny osiągnięty w Dolinie Oaxaki w okresie preklasycznym jest znaczący. Dostrzec go można nie tylko w budowlach w Monte Albán, ale także w stosowaniu technik rolniczych: w owym czasie – również jako przykład rozwoju występującego od epok bardzo wczesnych – powstał kanał nawadniający Purrón (w okolicach Teotihuacan), a w Dolinie Oaxaki pojawiały się tarasy i kanały irygacyjne (szczególnie w Hierve el Agua). Współwystępowały z ręcznym systemem nawadniania za pomocą czerpaków, do dzisiaj jeszcze praktykowanym w najniższych partiach doliny. Wspólnie należy rozpatrywać wiedzę owych społeczności na temat zjawisk astronomicznych oraz stosowanie kalendarza: zabytek znaleziony w San José Mogote z inskrypcją „1 Ruch” świadczy o posługiwaniu się w tej epoce kalendarzem rytualnym liczącym 260 dni.