Читать книгу Kosmetologia t. 1 - Группа авторов - Страница 51

Z łącznotkankową skórą właściwą naskórek (jego warstwa podstawna) związany jest poprzez błonę podstawną (zob. podrozdz. 6.1.1). Naskórek zbudowany jest ze zwartych, ściśle połączonych warstw komórek. Aby taka struktura nie miała tendencji do oddzielania się od tkanki łącznej, błona podstawna jest silnie połączona zarówno z naskórkiem, jak i ze skórą właściwą.

Od strony naskórka połączenie jest utworzone przez hemidesmosomy i przyczepy ogniskowe. Hemidesmosomy to struktury o budowie desmosomów (zob. podrozdz. 6.1.3), ale tylko od strony komórki warstwy podstawnej. Od drugiej strony nie ma oczywiście komórki, nie tworzy się płytka mocująca, białka adhezji komórkowej dochodzą więc do samej błony podstawnej, wiążąc się do lamininy i fibronektyny. Nie są to kadheryny, jak w desmosomach, lecz integryny (kadheryny są zależne od wapnia). One również łączą filamenty aktynowe z błoną podstawną w przyczepach ogniskowych.

Do skóry właściwej błona podstawna jest „przyszyta” pętlami kolagenu typu VII, które oplatają białka blaszki gęstej i docierają do włókien kolagenowych blaszki siateczkowatej, wiążąc się z nimi tzw. płytkami kotwiczącymi (anchoring plaques). Ponadto blaszkę gęstą wiążą z włóknami sprężystymi białkowe mikrofibryle. Ścisłość połączenia jest zwiększona przez drobne uwypuklenia blaszki gęstej, dochodzące aż do włókien kolagenu typu III.

Granica skórno-naskórkowa jest silnie sfałdowana w obszarach, gdzie powierzchnia ciała narażona jest na tarcie i kontakt z ciałami stałymi (zwłaszcza dłonie, stopy). Zwiększa to pole powierzchni wiążącej naskórek do skóry właściwej, co dodatkowo zabezpiecza przed rozwarstwieniem (ryc. 6.5). Jeśli jednak wskutek powtarzającego się, dużego nacisku i przesunięć naskórka wiążące struktury zostaną rozerwane, naskórek się rozwarstwi lub oddzieli od skóry właściwej, a do powstałej przestrzeni napłynie płyn tkankowy, utworzy się pęcherz. Sfałdowanie granicy skórno-naskórkowej i zwiększenie powierzchni jest również korzystne ze względu na zaopatrywanie naskórka w substraty metabolizmu. Nabłonki nie są bowiem ukrwione, zaopatrywanie odbywa się przez dyfuzję z tkanki łącznej. Zwiększenie powierzchni kontaktu usprawnia wymianę substancji. Sfałdowanie powstaje przez uwypuklanie się naskórka w stronę skóry właściwej (punktowo – sople naskórkowe, i liniowo – listewki naskórkowe, tworzące np. linie papilarne) oraz uwypuklanie się skóry właściwej w kierunku naskórka (brodawki skórne).