Читать книгу Kosmetologia t. 1 - Группа авторов - Страница 63

Skoro skóra stanowi barierę ochraniającą organizm przed środowiskiem, jej uszkodzenie zagraża homeostazie. Dlatego przerwanie ciągłości skóry musi być jak najszybciej naprawione. Początkowo miejsce uszkodzenia należy szybko zabezpieczyć przed wtargnięciem mikroorganizmów, następnie, w ciągu kolejnych tygodni, a nawet miesięcy, może następować powolniejszy, stopniowy proces przebudowy i regeneracji miejsca uszkodzenia prowadzący do przywrócenia pełnych funkcji.

Gojenie się ran może następować na dwa sposoby. W przypadku płytkich ubytków, otarcia zewnętrznych warstw naskórka, nie jest potrzebna przebudowa głębszych tkanek. Naprawa odbywa się wówczas tak samo jak zwykły proces namnażania komórek warstwy podstawnej i wypychania ich do warstw coraz bardziej zewnętrznych, co jednocześnie odtwarza kolejne. Określa się to mianem regeneracji tkanki. Innym modelem gojenia się ran jest naprawa tkanek. Jeśli zniszczeniu uległy komórki rozrodcze warstwy podstawnej, konieczne jest powstanie blizny – rodzaju tymczasowej struktury tkanki łącznej. Naprawa jednocześnie oznacza niepełną regenerację – nie następuje idealne odtworzenie wszystkich struktur.

W sytuacji naprawy wyróżnia się dwa przypadki: jeżeli nie ma żadnych komplikacji w tym procesie, rana goi się na drodze rychłozrostu; jeżeli rana jest rozległa lub zanieczyszczona, gojenie zachodzi na skutek ziarninowania.

Gojenie jest procesem wieloetapowym. Podstawowe fazy to: faza zapalenia, obejmująca krzepnięcie, obkurczanie i rozluźnianie naczyń, wzrost aktywności neutrofilów i makrofagów oraz wyciszenie zapalenia; druga faza określana jest jako proliferacyjna i wiąże się z przebudową naczyń krwionośnych, tkanki łącznej (z właściwym ziarninowaniem) oraz epitelializacją; na koniec następuje faza przebudowy powstałej wcześniej blizny.