Читать книгу Doping w sporcie - Группа авторов - Страница 37
FARMAKOLOGIA ŚRODKÓW DOPINGUJĄCYCH
5
HORMONY PEPTYDOWE I CZYNNIKI WZROSTU
5.1. ERYTROPOETYNY I ŚRODKI WPŁYWAJĄCE NA ERYTROPOEZĘ
5.1.4. Zastosowanie w medycynie
ОглавлениеWszystkie omawiane środki, z wyjątkiem inhibitorów GATA, swój byt zapoczątkowały w medycynie. Erytropoetynowych agonistów receptora erytropoetynowego (rekombinowane ludzkie erytropoetyny i ich pochodne) stosuje się od końca lat 80. XX w. i obecnie są one przyjmowane przez dziesiątki milionów ludzi w zaawansowanych stadiach przewlekłej choroby nerek. Dobiera się takie dawki leków, aby utrzymywać stężenie Hb w przedziale 10–12 g/dl! Dla człowieka zdrowego jest to niedokrwistość. Środki te podaje się dożylnie albo podskórnie, dlatego podejmowane są próby (udane) takiej modyfikacji cząsteczki, aby EPO (darbepoetyna, CERA) działała jak najdłużej, a więc mogła być podawana możliwie najrzadziej. Peginezatyd (HematideTM) po roku stosowania został wycofany z użytku klinicznego ze względu na częste reakcje anafiloidalne.
Potrzeba wprowadzenia środków doustnych skierowała badania w kierunku środków stymulujących HIF. W 2019 r. do użytku klinicznego wprowadzony został pierwszy z nich – roksadustat. Pozostałe są jeszcze w trakcie badań klinicznych.
Kobalt (Co2+) jako środek stymulujący erytropoezę nie ma obecnie medycznego zastosowania. Podobnie jak gazy szlachetne – argon i ksenon.
Inhibitory GATA są w trakcie wstępnych badań na zwierzętach – nie mają zastosowania klinicznego. Także inhibitory TGF-β nie zostały jeszcze wprowadzone do użytku klinicznego. Trwają badania kliniczne nad ich ewentualnym zastosowaniem w leczeniu niedokrwistości w przebiegu zespołu mielodysplastycznego (MDS), talasemii oraz w leczeniu nadciśnienia płucnego.
Z kolei agoniści wrodzonych receptorów naprawczych (modyfikowane nieerytropoetyczne erytropoetyny) są w trakcie wstępnych badań klinicznych w przypadku ataksji Friedreicha.