Читать книгу Үһүйээннэр, номохтор - - Страница 141

Һаалгакка олорбута үһү ааттаах улуу ойун. Ол олорон: «Ыалдьар, улахан ыалдьар ааста. Тоҥус сиригэр. Ол төннөрүгэр мин холоһон, баҕалаһан көрүөм этэ. Кини аддьаххайдаах өлүү. Ону мин кыайар-хотор буолуум, арай. Кэнэҕэһин кэнэҕэски диэри сүтүөх этэ кини», – диэбит үһү. «Онон төннөрүгэр мин тоһуйан көрүөм. Ону, оҕолорум эрэ буолларгыт, төһө даҕаны һаҥа, төһө даҕаны үөгүү-хаһыы баарын иһин, быган эрэ көрөөйөҕүт. Эһиги быган көрдөххүтүнэ, мин хотторобун. Бука, бука диэн, быган көрөөйөҕүт. Икки күөх эбириэн оҕус буолан хассыахпыт», – диэбит үһү.

Ойун биһирэнэрин һаҕанааҕы киһи буолан, оннук кэпсиэбит.

Таххан, дьэ, хассыбыт буоллахтара. Икки оҕус буолан. Үс сууккаҕа. Ол үс сууккаҕа хассыбыттарын кэннэ, оҕолор, тэһийбэккэ, халҕаҥҥа тыас бөҕө буолбутугар, өҥөйөн көрбүттэр.

Дьэ, онтон: «Үтүө бүттэ», – диэн дьиэтигэр киирэр. «Сыыстардыгыт. Өҥөйөн көрдүгүт», – диир. Дьэ, онтон кэриэс этэр: «Самнан түспүт Һаалгат Эбэ буоллуҥ диэн ааттаарыҥ. Мин самныбытым курдук. Ойуннаах ойуун төрүөн төннүбүт буоллахпына, бу Эбэҕит үрэҕин батан, алын киирээриҥ. Ол киирэн иһэн, кыыл өлө сытарын булан һиэххит. Үрэххитин, баппыт курдук, батан иһээриҥ. Ол иһэн, сиэҥи булан һиэххит. Ыһыккыт бүппүтүн кэннэ. Өкөгөр диэн ааттаарыҥ ону. Таҥара Эмиийэ диэриҥ, ол кыылы булан сиэбит сиргитин. Өйүөҕүт бүппүтүн кэннэ, ол сиэҥ булан сиэбит сиргитин Өкөгөр диэриҥ. Өкөгөр тиит төрдүттэн булан һиэххит. Онтон өлөр-хаалар күҥҥүтүгэр биир эмээххини булуоххут. Онно өрүөн-өһүөн, сынньанан, Эмээххин Толооно диэриҥ. Дьэ, онтон ол Эбэни булуоххут. Онно олорболуоххут. Ыал буолан. Ол олорболоон баран, уһун олоҕу олорбоккут оччо-бачча. Онон Кэттэгэй Арыы диэн ааттаарыҥ».

Биһиги кэттэгэй олоҕу олордубут диэн сэһэн баара.

Степан Иннокентьевич Иннокентьев. Ньурба, Акана нэһилиэгэ. 1987 с. кэпсэтэрбэр 88 саастааҕа.