Читать книгу Prześcignąć swój czas - Maciej Petruczenko - Страница 28

W 1971 roku Jakub Kir­szen­stein wraz z rodziną, żoną i młod­szą córką wyje­chali za gra­nicę; z początku do Danii, gdzie Jakub otrzy­mał pro­po­zy­cję pracy w biu­rze pro­jek­tów Radia i Tele­wi­zji, a następ­nie – po 2 tygo­dniach – do Szwe­cji, a kon­kret­nie do Göteborga. Po spo­tka­niu z kie­row­ni­kiem Insty­tutu Aku­styki na Poli­tech­nice (Chal­mers Tek­ni­ska Hóg­skola) prof. Kihl­ma­nem, obej­rze­niu labo­ra­to­riów i roz­mo­wie na temat dotych­cza­so­wej dzia­łal­no­ści, Jakub otrzy­mał pro­po­zy­cję pracy w Insty­tu­cie jako pra­cow­nik naukowy. Zakres pracy miał obej­mo­wać przede wszyst­kim zagad­nie­nia aku­styki wnętrz, pomia­rów aku­stycz­nych itp. Pierw­sza praca pole­gała na dosto­so­wa­niu para­me­trów aku­stycz­nych dużego pomiesz­cze­nia pomia­ro­wego z prze­gro­dami beto­no­wymi, tzw. pogło­so­wego (prze­zna­czo­nego m. in. do badań mate­ria­łów dźwię­ko­chłon­nych) o obję­to­ści 250 metrów kubicz­nych – do wyma­gań nor­mo­wych, tj. do prze­szło dwu­krot­nego zwięk­sze­nia czasu zani­ka­nia dźwięku, jaki wystę­po­wał w tym sto­sun­kowo nowo wybu­do­wa­nym pomiesz­cze­niu. Po prze­pro­wa­dze­niu nie­zbęd­nych pomia­rów aku­stycz­nych, zba­da­niu wibra­cji poszcze­gól­nych ele­men­tów kon­struk­cyj­nych i budow­la­nych hali oraz wyko­na­niu zapro­po­no­wa­nych przez Jakuba prac uzy­skano warunki uznane póź­niej jako jedne z lep­szych w kra­jach skan­dy­naw­skich.

Wszyst­kie labo­ra­to­ria insty­tutu oddzie­lone były od pozo­sta­łych pomiesz­czeń przy pomocy sprę­żyn w celu unik­nię­cia prze­no­sze­nia drgań z jed­nego pomiesz­cze­nia do dru­giego. Przy nie­któ­rych bada­niach dźwię­ków ude­rze­nio­wych wystę­po­wało prze­no­sze­nie drgań. Wg metody zasto­so­wa­nej przez J.K. cał­ko­wi­cie zli­kwi­do­wano to zja­wi­sko. Z kolei J.K. uznał za nie­zbędne zazna­jo­mie­nie się z tech­niką kom­pu­te­rową. Po sto­sun­kowo krót­kim cza­sie opra­co­wy­wał już swoje wła­sne pro­gramy obli­cze­niowe, a potem gra­ficzne, prze­zna­czone z początku do zesta­wia­nia wyni­ków pomia­ro­wych i obli­cza­nia para­me­trów aku­stycz­nych. W tym okre­sie zaj­mo­wał się rów­nież pomia­rami wła­ści­wo­ści aku­stycz­nych róż­nych typów mate­ria­łów dźwię­ko­chłon­nych, pro­du­ko­wa­nych przez duże zakłady prze­my­słowe. W związku z pra­cami nor­ma­li­za­cyj­nymi doty­czą­cymi mię­dzy­na­ro­do­wej normy na metodę pomia­rów współ­czyn­ni­ków pochła­nia­nia mate­ria­łów dźwię­ko­chłon­nych J.K. został powo­łany do komi­sji nor­ma­li­za­cyj­nej kra­jów skan­dy­naw­skich jako przed­sta­wi­ciel Zakładu Aku­styki CTH. Opra­co­wał wów­czas – poza wła­snymi pomia­rami – zesta­wie­nia zarówno licz­bowe, jak i gra­ficzne wyni­ków pomia­rów wyko­na­nych we wszyst­kich labo­ra­to­riach kra­jów skan­dy­naw­skich. WcCza­sie pracy w CTH J.K. opra­co­wał nowy typ tzw. „Kli­nów dźwię­ko­chłon­nych”, sto­so­wa­nych w pomiesz­cze­niach „beze­cho­wych”. Były one prze­szło dwu­krot­nie krót­sze od podob­nych sto­so­wa­nych w tego typu pomiesz­cze­niach mając rów­no­cze­śnie takie same para­me­try aku­styczne jak dłuż­sze kliny. Sto­so­wa­nie takich kli­nów pozwa­lało zwięk­szać czynną obję­tość pomiesz­cze­nia. Z kolei J.K. zaczął zaj­mo­wać się bada­niami warun­ków aku­stycz­nych w ist­nie­ją­cych w Göteborgu obiek­tach teatral­nych. W Miej­skim Teatrze Dra­ma­tycz­nym badał „jakość aku­styczną” pomiesz­cze­nia w róż­nych miej­scach sali, sto­su­jąc tzw. metodę modu­la­cyjną, pozwa­la­jącą oce­niać poziom szu­mów spo­wo­do­wa­nych „aktyw­no­ścią” publicz­no­ści na sali, tj. „oddy­cha­niem”, poru­sza­niem się w cza­sie nagła­śnia­nia sali sygna­łem modu­lo­wa­nym. Uzy­skane wyniki były zgodne z wyni­kami badań wyko­na­nych przez ame­ry­kań­skich aku­sty­ków sto­su­jących inne metody pomia­rowe. Ta sama metoda była zasto­so­wana przy bada­niu poziomu szu­mów w kil­ku­dzie­się­ciu kla­sach w róż­nych szko­łach w Göteborgu, co pozwo­liło oce­nić wpływ szu­mów pocho­dzą­cych z „komu­ni­ka­cji i innych źró­deł hała­sów” na zro­zu­mia­łość mowy w kla­sach szkol­nych.

J.K. pro­wa­dził rów­nież bada­nia wpływu reflek­to­rów i ich roz­miesz­cza­nia w audy­to­riach i innych salach na zro­zu­mia­łość mowy, bio­rąc pod uwagę pierw­sze odbi­cia nio­sące w sobie więk­szość nie­zmie­nio­nej pod wzglę­dem czę­sto­tli­wo­ści ener­gii aku­stycz­nej. Wyniki prac wyko­na­nych przez J.K. zna­la­zły się w róż­nych publi­ka­cjach Insty­tutu Aku­styki CTH oraz w angiel­skim cza­so­pi­śmie tech­nicz­nym Applied Aco­ustic.