Читать книгу Prześcignąć swój czas - Maciej Petruczenko - Страница 29

Waż­nym nowym zagad­nie­niem, któ­rym zajął się J.K., była opra­co­wana przez niego nowa metoda kom­pu­te­ro­wej symu­la­cji aku­stycz­nej, oparta na zasa­dzie „źró­deł pozor­nych”.

Ten pro­gram symu­la­cyjny był jed­nym z pierw­szych pro­fe­sjo­nal­nych pro­gramów opar­tych na tej zasa­dzie i do dzi­siaj jest sto­so­wany w kilku biu­rach pro­jek­to­wych w Szwe­cji. Pro­gram składa się z dwóch czę­ści: jedna obli­cze­niowa, w któ­rej obli­cza się czas pogłosu i kilka nor­mo­wa­nych para­me­trów aku­stycz­nych oce­nia­ją­cych, „jakość” aku­styczną w dowol­nych miej­scach pomiesz­cze­nia, oraz gra­ficzna, w któ­rej można ana­li­zo­wać wszyst­kie odbi­cia docho­dzące do wybra­nego miej­sca. Ta ostat­nia metoda pozwala oce­niać uksztal­to­wa­nie symu­lo­wa­nego pomiesz­cze­nia i sto­so­wana może być dla korekty kształ­tów oraz loka­li­za­cje mate­ria­łów dźwię­ko­chłon­nych i reflek­tu­ją­cych.

W opar­ciu o ten pro­gram J.K. opra­co­wał cały sze­reg prac obli­cze­nio­wych i pomia­ro­wych w róż­nych obiek­tach zle­co­nych do Insty­tutu Aku­styki, jak np. dla kilku kościo­łów, oraz sze­regu remon­to­wa­nych lub roz­bu­do­wy­wa­nych audy­to­riów na tere­nie CTH.

Pro­jek­to­wa­nie przy zasto­so­wa­niu tego pro­gramu pozwa­lało na pra­wi­dłową korektę aku­styczną przy prze­bu­do­wie lub remon­cie tych obiek­tów. W 1985 roku, po 15 latach pracy w Insty­tu­cie Jakub Kir­szen­stein prze­szedł na eme­ry­turę, lecz w dal­szym ciągu współ­pra­co­wał z Insty­tu­tem Aku­styki. W szcze­gól­no­ści doty­czyło to badań mode­lo­wych z zasto­so­wa­niem tech­niki impul­so­wej i pomia­rami tzw. odpo­wie­dzi impul­so­wej pomiesz­cze­nia. Jed­nym z bada­nych obiek­tów był model sali kon­cer­to­wej zbu­do­wany w Anglii, w któ­rym prze­pro­wa­dzono pomiary, a rów­no­cze­śnie w CTH wyko­nano symu­la­cję kom­pu­te­rową. Ana­liza została opra­co­wana w CTH, a rezul­taty opu­bli­ko­wane w Applied Aco­ustics (m.in. bada­nia w Anglii były kie­ro­wane przez dr. Orłow­skiego – Polaka uro­dzo­nego w Anglii i zaj­mu­ją­cego się rów­nież aku­styką).

Wkrótce po przej­ściu na eme­ry­turę J.K. otwiera wła­sną firmę kon­sul­ta­cyjną (pro­jek­tową), gdzie pro­wa­dzi prace pro­jek­towe i m.in. symu­la­cyjne dla róż­nych obiek­tów wido­wi­sko­wych i prze­my­sło­wych. Jed­nym z obiek­tów, któ­rym J.K. się zajął, była duża sala kon­cer­towa Radia i TV (Ber­wald­shal­len) w Sztok­hol­mie, prze­zna­czona dla 2000 słu­cha­czy oraz dla nagrań radiowo-tele­wi­zyj­nych. J.K. wyko­nał symu­la­cję tej sali dla róż­nych miejsc zaję­tych przez publicz­ność. Ocena jako­ści sali została doko­nana subiek­tyw­nie przez muzy­ków. Ta subiek­tywna ocena wyka­zała zgod­ność z „obli­czoną” w symu­la­cji jako­ścią oraz pomia­rami cza­sów pogłosu.

Jed­nym ze zna­nych obiek­tów była Hala Spor­towo-Wido­wi­skowa w Sztok­hol­mie (Glo­ben). Hala ta o śred­nicy 105 m, wyso­ko­ści 80 m, sufi­cie w kształ­cie cza­szy, prze­zna­czona była dla 16000 widzów. W koń­co­wym eta­pie budowy stwier­dzono wystę­po­wa­nie sil­nego echa w pew­nej prze­strzeni zaję­tej przez widzów z róż­nicą cza­sową ok. 300 m/sek, pod­czas gdy źró­dło dźwięku znaj­do­wało się w prze­strzeni ponad pod­łogą areny. Ana­liza gra­ficzna w symu­la­cji wyka­zała kon­cen­tra­cję reflek­sów, pomimo iż cały pół­ku­li­sty sufit wyło­żony był mate­ria­łem dźwię­ko­chłon­nym. Echo zostało zli­kwi­do­wane po zawie­sze­niu nad areną na wyso­ko­ści 57 m „kuli” o śred­nicy 5 m, wyko­na­nej z mate­riału dźwię­ko­chłon­nego. Pro­gram symu­la­cyjny był rów­nież zasto­so­wany przy kon­troli jako­ści aku­stycz­nej dużej sali kon­cer­to­wej oraz cyrku i innych sal w Sztok­hol­mie. Pro­gram ten nada­wał się rów­nież do ana­lizy aku­stycz­nej obiek­tów prze­my­sło­wych. Tam szło o infor­ma­cje, jaki będzie czas pogłosu w hali oraz gdzie i jakie mate­riały dźwię­ko­chłonne powinny być umiesz­czone w hali w celu zmniej­sze­nia hała­sów spo­wo­do­wa­nych maszy­nami pro­duk­cyj­nymi oraz o ana­lizę kształ­tów hal w celu unik­nię­cia wpływu pierw­szych odbić na poziom hała­sów w miej­scach pracy. Do takich nale­żały np. roz­lew­nia piwa w bro­wa­rze „Spen­drup” w hali o obję­to­ści ok. 10 000 m2, gdzie dostawca maszyn wyma­gał, aby czas pogłosu nie prze­kra­czał 1 sekundy, a mate­riały dźwię­ko­chłonne speł­niały wyma­ga­nia „higie­niczne”.

W opar­ciu o ten pro­gram biuro pro­jek­towe w Islan­dii wyko­nało pro­jekt dużego obiektu wie­lo­funk­cyj­nego „Pano­rama” w Rey­kja­viku. Po reali­za­cji i wyko­na­niu pomia­rów zwią­za­nych z aku­styką i elektroaku­styką, przed­sta­wiono ten obiekt na mię­dzy­na­ro­do­wym kon­kur­sie w Lon­dy­nie. Uzy­skał on tam złoty medal, a Jakub Kir­szen­stein – od biura w Rey­kja­viku – otrzy­mał ser­deczne podzię­ko­wa­nie.