Читать книгу Dzieje Mongolii - Baabar - Страница 17
Rozdział II Dzieje Azji Środkowej: przygotowanie drogi dla Czyngis-chana
ОглавлениеPrzez ponad 2 tysiące lat, na obszernym terytorium na północ od Wielkiego Muru, panowało kolejno kilka plemion. Mniej więcej w I wieku n.e. lud Tunghu objawił się jako imperium Sienpi, spadkobiercy osłabionych Hiung-nu10. W drugim stuleciu, od 141 do 181 roku, Sienpi sprawowali kontrolę nad całym obszarem dawnych Hiung-nu i dokonywali okresowych najazdów na Chiny. Najazdy trwały aż do upadku, w 220 roku, dynastii Hanów i do ponownego rozbicia zjednoczonych Chin.
Chiny wkroczyły wówczas w okres swej historii znany jako Trzy Królestwa, w czasie którego trzy dynastie: Wej, Szu i Wu, rządziły niezależnie w trzech różnych częściach kraju. Koczowniczy lud T‘opa założył dynastię Wej, a jego chan, T‘opa Kuej nie tylko zjednoczył wszystkie plemiona koczownicze, lecz także rzucił się na południe, zagarniając wszystkie ziemie leżące na północ od Chatan-gol (Rzeka Żółta). W 395 roku T‘opa Kuej ogłosił się cesarzem chińskim, czyli huang-tim, ustanawiając swoją stolicę w P‘ingcz‘eng, w dzisiejszej prowincji Szansi. Ci koczownicy, którzy niegdyś najeżdżali i łupili ludność osiadłą i zmuszali ją do płacenia haraczu, osiedlili się i rządzili nią jak na własnym terytorium. Lud T‘opa został całkowicie zasymilowany przez kulturę chińską [2, 124–127]. Kiedy chiński generał Jang Cien zjednoczył Chiny i założył w 581 roku dynastię Suej, nie musiał wypędzać koczowników, ponieważ lud T‘opa zasymilował się już i nie można go było odróżnić od Chińczyków. Inne plemiona koczownicze spotkał ten sam los, ostatnimi z nich byli Mandżurowie wywodzący się z plemion tunguskich. I chociaż w XVIII wieku zajęli oni niemal całe Chiny, to na początku XX wieku, kiedy bliski był koniec Cesarstwa Chińskiego, po ich języku i dziedzictwie kulturowym nie pozostał żaden ślad11.