Читать книгу Офыкларга карап… = Гляда в даль - Кадыйр Сибгатуллин - Страница 11

Заман көтә…
Инвалидлар

Оглавление

Өчәү иде алар.

Атна саен

бер үк көнне,

бер үк сәгатьтә

очрашалар мунча ләүкәсендә…

Бу хаҗәт тә иде,

гадәт тә.

Күрешкәндә, кырыс битләрендә

балкып ала җыерчыклары.

Алар кергән сәгать –

мунчаның иң

күңелле һәм җылы чаклары.

Шаян сүзләр,

мәзәк,

уен-көлке

бер атна бит инде җыелган.

Шаулап тора ләүкә.

Һич ким түгел

Сабан туендагы җыеннан.


Икесенең берәр кулы җитми…

Өченченең аяк бер генә…


Карап торсаң,

бөтен рәхәтләре

әйтерсең шул мунча керүдә.

Икесенә сыңар тазны тотып,

ике кулсыз башта су ташый.

…Салсаң иде берәр чүмеч эссе,

кара мунча түгел,

юк ташы.

Өченчесе тирләп парлап чаба,

күбрәк ача парны,

түз генә!

Ике куллап ышкый аркаларын,

таянган да сыңар тезенә.

Ике куллап ышкый,

үзе көлә:

– Ятыйм мәллә үзем, арсагыз?

Бурычымны түләп бетералмам,

булса да, – ди, – туксан аркагыз.


Бу сүз башта сәеррәк иде,

тик соңыннан төштем серенә.

Язмыш шулай бәйләп куйган икән

бу өчәүне берен беренә.


…Дошман белән бәрелештә булсын,

окоптамы,

ялан кырдамы.

Семьяларга язган хатта булсын,

сохарида,

таныш җырдамы.

Бергә-бергә барын уртак итеп,

тыгыз куеп иңне иңнәргә,

көрәшкәннәр алар өчәү бергә,

бергә кайтыйк диеп илләргә.

Дошман белән соңгы якалашу

алар өчен көтелмәгәндә,

сәеррәк була,

олы юлның

яртысы да үтелмәгәндә.

Чолганышны өзеп килгән чакта,

ут эчендә,

дөнья купканда,

сул беләген пуля тишеп чыккач,

беренчесе юлда туктала.

Икесенә әле бер яралы…

Салынып төшә кинәт уң кулы, –

өч солдатның инде икенчесе

хәл җыялмый ята бу юлы.

Икесенә ике иңен куеп,

чәйни-чәйни ирен итләрен

сөйрәлгәндә,

тезе яраланып,

хәтерләми һуштан киткәнен…


Ничә минут,

ничә сәгать үткән?

Ике иптәше – ике яралы,

аңнарына килә-китә генә

үлем тотып торган араны

аны сөйрәп көчкә үткәннәр дә

үләргә дип хәлсез ятканнар.


Инвалидлар булып кына түгел,

туганнар да булып кайтканнар.

Бүлеп кара, кемгә кем бурычлы?

Язмыш җепләренең очлары…


…Атнага бер мунча ләүкәсендә

гөрли инвалидлар почмагы.


Бер атнадан әллә нәрсә булды,

күренмәде сыңар аяксыз.

Кеше дә күп,

мунча тынып калды,

кая көлү,

кая шаян сүз!


Атна саен сыңар куллы икәү

шул ук көнне,

шул ук сәгатьтә

икәү генә килеп юыналар,

дәшми-тынмый гына, гадәттә.

Үзалдына кайсы нәрсә уйлый?

Әрни микән китек пар күңел?

Атна саен каен себеркегә

су да тими кала,

пар түгел.


Тегесеннән бергә чыксалар да,

аера соңгы чолганышлары.

…Кеше дә күп, мунча тынып калды,

ләүкә хәзер – матәм почмагы.


1979

Офыкларга карап… = Гляда в даль

Подняться наверх