Читать книгу Neonatologia - Группа авторов - Страница 36

Surfaktant jest niezbędnym czynnikiem warunkującym prawidłową funkcję pęcherzyków płucnych. Tworzy go złożona mieszanina lipidów i białek, których działanie polega na zmniejszaniu napięcia powierzchniowego w pęcherzyku płucnym, co zapobiega niedodmie. Związki te są niezbędne dla utrzymania stabilności pęcherzyka płucnego. Surfaktant jest wytwarzany przez pneumocyty typu II pęcherzyków płucnych. Dostateczną jego ilość stwierdza się w płucach noworodka dopiero po 36. tygodniu ciąży. Niedobór surfaktantu u wcześniaków prowadzi do ciężkiej niewydolności oddechowej, w następstwie zapadania się pęcherzyków płucnych w końcowej fazie wydechu, co skutkuje wystąpieniem niedodmy.

Narastająca niedodma wywołuje:

● zmniejszenie podatności płuc (sztywne płuca);

● zmniejszenie czynnościowej objętości gazów oddechowych, stanowiących rezerwę oddechową;

● zwiększenie wysiłku oddechowego;

● zaburzenie stosunku wentylacji płucnej do przepływu płucnego krwi;

● wypełnienie pęcherzyków płucnych płynem przesiękowym, zawierającym dużą ilość białek.

W celu zapewnienia skutecznej wymiany gazowej w płucach z niedoborem surfaktantu konieczne jest zastosowanie wentylacji mechanicznej z wysokim ciśnieniem wdechowym. Ciśnienie to musi pokonać działanie sił napięcia powierzchniowego oraz elementów sprężystych płuc.