Читать книгу Intensywna terapia i medycyna ratunkowa - Группа авторов - Страница 13
4
PROCEDURY RATUNKOWE
4.5. WSTRZĄS KARDIOGENNY
ОглавлениеJest to stan, w którym dochodzi do spadku ciśnienia tętniczego skurczowego poniżej 90 mmHg z upośledzeniem perfuzji narządowej, na skutek redukcji rzutu minutowego serca, spowodowanego zawałem obejmującym > 40% masy lewej lub prawej komory bądź mechanicznymi powikłaniami zawału (dodatkowe zużycie tlenu przez mięsień sercowy).
Dążąc do poprawy kurczliwości mięśnia sercowego, należy unikać nadmiernego przyspieszenia czynności serca.
TLEN przez maskę lub cewnik donosowy 10 l/min. W razie depresji oddychania intubacja i wentylacja mechaniczna.
Ocena i wyrównanie hipowolemii pod warunkiem braku obrzęku płuc i pod kontrolą wydolności krążenia.
DOBUTAMINA lub DOPAMINA w ciągłym wlewie dożylnym 5–20 μg/kg mc./min. Leki można kojarzyć w równych częściach. Ewentualnie dobutamina z NOREPINEFRYNĄ (Levonor) w dawce 2 – 30 μg/kg mc./min.
Uwaga: Gikokortykosteroidy nie są skuteczne i brak jest wskazań do ich podawania!
4.5.1. LEKI KATECHOLAMINERGICZNE
DOPAMINA
Działanie
■ bezpośrednie działanie adrenergiczne – pobudzenie receptorów α1 i β1 (obkurczenie naczyń wprost proporcjonalne do dawki),
■ pośrednie działanie adrenergiczne w wyniku uwalniania noradrenaliny,
■ stymulacja receptorów dopaminowych oraz związane z tym rozszerzenie naczyń krezkowych i nerkowych (zwiększenie wydalania moczu).
Wskazania
■ wstrząs kardiogenny ze znaczną hipotensją,
■ inne rodzaje wstrząsu, gdy zawodzi leczenie podstawowe (uzupełnianie objętości, wyrównanie kwasicy, tlenoterapia).
Przeciwwskazania
■ tyreotoksykoza, guz chromochłonny, jaskra,
■ asymetryczny przerost przegrody serca,
■ we wstrząsie kardiogennym w następstwie perforacji przegrody należy najpierw spróbować leczenia nitroprusydkiem sodu.
Reakcje niepożądane
■ wyzwalanie skurczów dodatkowych, przyspieszenie czynności serca lub oba te zjawiska łącznie.
Dawkowanie
■ wlew kroplowy 2–10 μg/kg mc./min.
DOBUTAMINA (Dobutrex)
Działanie
■ stymulacja receptorów adrenergicznych, głównie β1, w mniejszym stopniu β2; nie wywiera działania na receptory dopamiowe.
Wskazania
■ rozwinięta niewydolność krążenia,
■ wstrząs kardiogenny bez dużej hipotensji.
Przeciwwskazania
■ we wstrząsie kardiogennym z głębokim spadkiem ciśnienia podaje się łącznie dopaminę i dobutaminę,
■ asymetryczny przerost przegrody,
■ we wstrząsie kardiogennym w następstwie perforacji przegrody należy najpierw spróbować leczenia nitroprusydkiem sodu.
Reakcje niepożądane
■ przyspieszenie czynności serca, skurcze dodatkowe (w mniejszym stopniu niż dopamina).
Dawkowanie
■ wlew kroplowy 2,5–10 μg /kg mc./min.
Dobutamina (Dobutrex) – poprawia pojemność minutową, jest mniej arytmogenna od dopaminy. Stosowana w ciągłym wlewie dożylnym 2–15 μg/kg mc./min.
Dopamina – stosowana przy ciśnieniu poniżej 90 mmHg i przy skąpomoczu, we wlewie 2–5–10 μg/kg mc./min.
NOREPINEFRYNA (Levonor)
Działanie
■ stymulacja receptorów adrenergicznych α oraz w mniejszym stopniu β1,
■ zwiększa opór obwodowy i podnosi ciśnienie krwi,
■ poprawia krążenie wieńcowe i mózgowe.
Działania niepożądane
■ obkurczenie naczyń nerkowych, z następczym spadkiem przepływu nerkowego i zmniejszeniem wydalania moczu,
■ zwiększenie zapotrzebowania serca na tlen wskutek wzrostu oporu obwodowego.
Wskazania
■ znaczna hipotensja w przebiegu wstrząsu.
Przeciwwskazania
■ komorowe zaburzenia rytmu, skurcze dodatkowe.
Dawkowanie
■ wlew kroplowy 10–100 μg/min.
Uwaga: Norepinefryna (Levonor) – stosowana w ciężkim wstrząsie kardiogennym, przy ciśnieniu niższym niż 70 mmHg. Dawka wstępna 2–5 μg /min, zwiększa się ją do osiągnięcia ciśnienia skurczowego 90 mmHg.
Tabela 4.1. Przygotowanie wlewów leków inotropowych, otrzymywane stężenia