Читать книгу Intensywna terapia i medycyna ratunkowa - Группа авторов - Страница 15

1. Blok przedsionkowo-komorowy I stopnia

Charakteryzuje się wydłużeniem czasu przewodzenia przedsionkowo-komorowego – ponad normę dla wieku i częstości rytmu, przy zachowanym stosunku P/QRS 1 : 1. PQ powyżej 0,20 sekundy. W chorobie niedokrwiennej, gorączce reumatycznej, zapaleniu mięśnia sercowego, zatruciu digoksyną i innymi lekami hamującymi przewodnictwo.

Ryc. 4.18

2. Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia

Charakteryzuje się brakiem przewodzenia do komór niektórych pobudzeń przedsionków (stosunek P/QRS jest zmienny, z zachowaniem ich zależności). Wyróżnia się dwa typy bloku II stopnia:

■ typ 1 (dawniej periodyka Wenckebacha albo Mobitz I),

■ typ 2 (Mobitz II).

W typie 1 bloku – postępujące wydłużanie odstępu PQ, aż do przerwania przewodzenia przedsionkowo-komorowego: po załamku P nie ma zespołu QRS, pojawia się przerwa do następnego pobudzenia przedsionków przewiedzionego do komór. Stosunek przewiedzionych pobudzeń przedsionków do zablokowanych jest zmienny u różnych chorych, ale zazwyczaj dość stały u określonej osoby. Najczęściej wynosi on 3 : 2 i 4 : 3, chociaż niekiedy periodyka zawiera do kilkunastu pobudzeń.

Ryc. 4.19

Typ 2 bloku II stopnia rozpoznawany jest na podstawie okresowego blokowania pobudzenia przedsionków z wypadnięciem zespołu QRS bez wydłużenia odstępu PQ. Stosunek załamków P do zespołów QRS w typie 2 może być różny – najczęściej 3 : 2 lub 4 : 3.

Ryc. 4.20

Ryc. 4.21

3. Blok przedsionkowo-komorowy III stopnia (całkowity)

Całkowity blok przedsionkowo-komorowy jest pełnym przerwaniem przewodzenia pobudzeń między przedsionkami a komorami. Przedsionki są pobudzane z rozrusznika nadkomorowego, zwykle zatokowego, a komory z rozrusznika zastępczego położonego w łączu przedsionkowo-komorowym i jego odnogach, w układzie włókien Purkinjego. Blok całkowity może występować we wszystkich fragmentach układu przewodzącego.

Objawy kliniczne całkowitego bloku przedsionkowo-komorowego występują w sposób ostry i przewlekły. Najgroźniejsze są skutki zatrzymania komór serca, związanego z niestabilnością zastępczego rozrusznika bądź jego niedostateczną częstością. Krótkotrwałe, parusekundowe zatrzymania komór powodują przejściowe niedokrwienia mózgu odczuwane przez chorego jako niepokój, zawroty głowy, mroczki i zaburzenia widzenia, napadowe osłabienie, dezorientacja (poronne zespoły Morgagniego, Adamsa i Stokesa – MAS).

Zatrzymanie komór serca przez 8–10 sekund powoduje utratę przytomności z drgawkami, rzadziej z bezwiednym oddaniem moczu, z reguły bez przygryzienia języka – są to pełne zespoły MAS. Napady występują nagle, nie są zwykle poprzedzone zwiastunami.

Ryc. 4.22