Читать книгу Psychogeriatria - Группа авторов - Страница 42

Problem oceny rozpowszechnienia CHAD w wieku podeszłym wiąże się ściśle z trudnościami w jej rozpoznawaniu. U części chorych w wieku 55 lat pierwszym epizodem choroby jest zespół maniakalny, z powodu którego 5% chorych jest hospitalizowanych. W tej grupie chorych negatywny wywiad w kierunku zaburzeń afektywnych występuje u 26%, natomiast u 13% występował w przeszłości. Istotny jest fakt, że u 24% osób z manią stwierdza się chorobę mózgu. Rozpowszechnienie roczne manii ocenia się na 0,1% populacji w tym wieku, a odsetek hospitalizowanych osób z CHAD wynosi 12% [3].

Sądzić jednak można, że częstość występowania manii w wieku podeszłym jest większa. W badaniu Dols i wsp. [4] zespół maniakalny występował u 6% chorych, jednak u starszych chorych z CHAD (po 65. roku życia) jego częstość znacząco się zwiększyła (do 44,2%).

W ostatnim czasie postuluje się przesunięcie wiekowe badanych grup, włączając osoby w wieku 50+ ze względu na częstsze występowanie chorób somatycznych i czynników jatrogennych.

W badaniach epidemiologicznych ocenia się, że CHAD typu I i CHAD typu II u osób starszych dotyczy od 0,5% do 1,0% populacji [5,6]. Niestety, nie ma badań środowiskowych nad rozpowszechnieniem depresji i stanów hipomaniakalnych oraz chorych hospitalizowanych z powodu chorób somatycznych i OUN.

Wyniki badań nad leczeniem osób w wieku podeszłym z CHAD sugerują, że występuje ona u około ¹/₃ pacjentów z młodszej populacji CHAD. W przeciwieństwie do tych danych CHAD u pacjentów leczonych ambulatoryjnie występuje u około 6%, a u hospitalizowanych – u 8–10%. Wyniki badań nad występowaniem manii w wieku starszym niewiele różnią się od wcześniejszych badań i wynoszą około 6% chorych z CHAD [7].

Depp i wsp. [8] przeprowadzili analizę 34 970 pacjentów z baz danych, wśród których znalazło się 2903 chorych z CHAD w różnym wieku. Autorzy stwierdzili, że CHAD w wieku starszym występowała nieznacznie rzadziej niż w wieku młodszym (7% vs. 8,3%). Tylko u 3% mieszkańców DPS (dom pomocy społecznej) rozpoznaje się CHAD, jednak aż 17% pacjentów przyjmowanych na oddziały psychiatryczne ma postawione to rozpoznanie. Wśród chorych przeważają kobiety (70% ) [7].

W badaniach australijskich [9], przeprowadzonych w latach 1980–1998, stwierdzono, że odsetek chorych z CHAD o późnym początku (po 65. roku życia) zwiększył się z 1% do 11%, a jednocześnie ponad 2-krotnie częściej u tych chorych rozpoznawano organiczną chorobę mózgu. Być może spowodowane było to zmianami demograficznymi (starzenie się populacji), zwiększoną świadomością społeczną na temat CHAD (międzynarodowe programy społeczne) lub obiema przyczynami naraz.