Читать книгу На заснежаны востраў - Анка Упала - Страница 7

Стаіць пагода, адно што ля вады гуляе моцны вецер. Паводле прагнозу надвор’я – плюс дваццаць тры градусы, але на сонцы адчуваецца ўсе дваццаць восем. Сонца такое яркае, што стамляюцца вочы.

У пажонднай кампаніі дзвюх дзікіх качак на прычале насупраць школы я, што апантаная, вучу па тэлефонным дадатку новыя словы, бо адчуваю моцную патрэбу як найхутчэй перайсці ў шведскай мове з дурніц у разумніцы.

Усе дні, што я тут, бераг быў даволі бязлюдны, а тут раптам заўважаю – ідзе пара гадоў сямідзесяці. Відаць, выйшлі з адной з віл перад школай. Ён – у белым купальным халаце. Я пазіраю на іх і вітаюся, бо, прынамсі, у школе прынята вітацца. Але мужчына з падазрэннем свідруе мяне позіркам. Прычал шырокі, я сяджу на ім злева, а тыя людзі моўчкі кіруюцца направа, туды, дзе стаяць два сталы з лавамі. Тым не менш сходы ў ваду – з майго боку. Дзявацца няма куды, распрануўшыся воддаль, у ваду яны спускаюцца каля мяне.

Нічога мне не вымаўлялі, але я не ведала, куды падзецца ад няёмкасці. Тут паўсюль на прычалах напісана “прыватны”, але на гэтым я прачытала слова, якое значыць “агульны”. Мацільда, у якой я пыталася пра гэты подпіс, сказала, што там можна сядзець, калі так напісана, але я ўсё адно не была ўпэўненая. І не дарэмна. Перад сыходам паглядзела на шыльду – там яшчэ напісанае слова “ej”, якога я не ведала. Гляджу ў слоўніку – гэта адзін з варыянтаў адмоўнай часціцы. Значыцца, на шыльдзе напісана “Не агульны”.

Яблычны горад – мястэчка, дзе ў маляўнічых вілах з прыгожымі садамі і прысядзібнымі дзялянкамі збольшага жывуць заможныя людзі сталага веку. Апроч нашай “народнай школы” для дарослых, ёсць яшчэ крутая гімназія з інтэрнатам. Дзеці з гімназіі носяць уніформу і маюць рэкламны выгляд, учора міма мяне праехаў на ровары хлопчык у беласнежнай кашульцы і шлеме. Шведскі школьнік, як з карцінкі.

У абедзвюх школах вучацца не толькі мясцовыя, але і замежнікі рознага паходжання. У нашай школе іх асабліва шмат, і я не ведаю, наколькі гараджанам гэта даспадобы. Нядаўна я не магла знайсці ў краме цукар і, паколькі нікога з супрацоўнікаў паблізу не было, доўга не думаючы, спытала, ці не ведаюць яны, дзе звычайна цукар, у пажылой спадарыні і спадара, якім надарылася стаяць побач. У Мінску так спытацца – звычайная справа. Але па твары спадарыні і па тым, з якой здзіўлена-абуранай інтанацыяй яна перапытала пра маю патрэбу, я зразумела, што ўчыніла неверагоднае і парушыла мяжу, якую пераходзіць нельга. Вынікае, я зноўку села ў лужыну.

Вяртаючыся з возера, сустрэла ля школы Зэйна, сірыйскага хлопца з нашай групы, які курыў за столікам на двары, і вырашыла развеяць фрустрацыю гутаркай.

Яшчэ да пачатку заняткаў я аднойчы напаткала яго на вуліцы: ён ехаў на ровары і прыпыніўся, каб спытацца, дзе знаходзіцца крама. Тады я адказвала па-ангельску і не ведала, што гэта будзе мой аднагрупнік. Сёння я вырашыла, што трэба пагаварыць з ім па-шведску. Змагла падтрымаць размову – пра надвор’е, вучобу, пра тое, што ён любіць рабіць і як я тут пачуваюся. Мне галоўнае ўтаймаваць сваю нервознасць і ўзяць сябе ў рукі. Калі людзі даведваюцца, што я жыву ў Швецыі толькі некалькі дзён, то робяць вялікія вочы. Для такога кароткага тэрміну моўнай практыкі я гавару і разумею шмат. Я маю намер браць шведскую мову штурмам. Зэйн жыве ў краіне тры гады і ўжо прайшоў курс шведскай. Не дзіва, што так добра балбоча. У нашай групе ён таксама дабірае балы, каб скончыць сярэднюю адукацыю.

Смешна, што Зэйн пацікавіўся, ці замужам я і ці ёсць у мяне хто. Яму дваццаць. Большасці ў школе каля таго. Я старэйшая амаль на яшчэ адно ягонае жыццё. Шчыра прызналася, колькі мне – ён быў уражаны. Я кажу: “Ты такі малады”. А ён: “Я дарослы!” Потым дадае: “Ну, малады дарослы”.

Падчас сядзення на прычале мне надзьмула ў твар, і цяпер ён гарыць. У Швецыі ветранае надвор’е даволі частае, я заўважыла гэта яшчэ па ранейшых візітах у Стакгольм. Стакгольмскі вецер аціхае ўвечары, і толькі тады добра быць на дварэ. Пасля прагулянак у Яблычным горадзе, калі я не хаваю твар у капюшон, то ў канцы дня пачуваюся так, быццам мне надавалі аплявухаў. Спытала ў Мацільды, што шведы робяць, каб уратаваць твар ад ветру. Кажа, што нічога не робяць. Пра тое, што шведскі вецер нейкі асаблівы, яна ніколі не думала.