Читать книгу Standardy opieki pielęgniarskiej w kardiologii inwazyjnej - Группа авторов - Страница 4
1
Zadania i kompetencje zespołu terapeutycznego w przygotowaniu pacjenta do procedur hemodynamicznych
1.1. Diagnostyka inwazyjna w chorobach serca
ОглавлениеGabriela Ptaszek, Barbara Stołecka, Lucyna Graf, Mariola Śleziona
Choroby serca, biorąc pod uwagę częstość ich występowania w populacji, są jednym z najistotniejszych problemów współczesnej medycyny. Diagnostyka inwazyjna odgrywa ważną rolę w procesie diagnostyczno-leczniczym tych schorzeń, a także niektórych chorób naczyń. Obecnie główną siłą napędową terapii chorób serca i naczyń stała się kardiologia interwencyjna, pozwalająca na coraz lepsze i skuteczniejsze leczenie chorób układu krążenia. Każdy nowoczesny ośrodek kardiologiczny wyposażony jest w pracownię hemodynamiczną. Dzięki temu możliwa jest szybka i sprawna diagnostyka inwazyjna pozwalająca na anatomiczną i czynnościową ocenę stanu serca.
Na początku lat 60. jedynymi narzędziami do diagnostyki serca były stetoskop, elektrokardiogram oraz zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej. W 1963 r. Joyner i Reid (University of Pennsylvania) wykonali pierwsze badanie serca z użyciem ultradźwięków, tzw. jednowymiarowe ECHO serca (echokardiografia polegająca na badaniu serca aparatem USG z dodatkową możliwością pomiaru przepływu przez nie krwi). ECHO dwuwymiarowe, bardziej precyzyjne od niemal już obecnie niestosowanego jednowymiarowego, zaczęto wykorzystywać w latach 80.
Za początek diagnostyki inwazyjnej układu krążenia przyjmuje się zabieg wykonany przez Wernera Forssmanna, który w 1929 r., wprowadził do prawego przedsionka własnego serca, drogą żyły ramiennej, cewnik Foleya. André Coumand i Dickinson W. Richards rozwinęli tę metodę, doprowadzając do uznania cewnikowania serca za niezbędne przy podejmowaniu ważnych decyzji zabiegowych. Ci trzej pionierzy badań w dziedzinie diagnostyki inwazyjnej otrzymali w 1956 r. Nagrodę Nobla za odkrycia dotyczące „cewnikowania serca i patologicznych zmian w układzie krążenia”.
Początkowo metodę tę wykorzystywano do oceny wad serca, a później także w celu rozpoznawania choroby wieńcowej. W ten sposób narodziła się koronarografia. Pierwsza koronarografia selektywna została wykonana w 1958 r. przez Masona Sonesa. Wstrzyknął on środek cieniujący bezpośrednio do tętnic wieńcowych przez specjalnie skonstruowany cewnik, który wprowadził przez naciętą tętnicę ramienną. W 1967 r., niezależnie od siebie Melvin Judkins z Lajolla w Kalifornii i Kurt Amplatz z Minneapolis zaproponowali inną drogę – poprzez nakłucie tętnicy udowej. Metoda ta stosowana jest do dziś w większości ośrodków kardiologicznych.
W Polsce pierwszą koronarografię selektywną przeprowadził prof. Witold Rużyłło w klinice prof. Edmunda Żery w Warszawie, w marcu 1968 r.