Читать книгу Intensywna terapia i medycyna ratunkowa - Группа авторов - Страница 30

Piętnaście procent udarów stanowią udary krwotoczne. Ponad 60% przypadków wywołane jest pęknięciem tętniaka naczynia mózgowego lub zniekształcenia naczyniowego, a w 30% krwotok powstaje w przebiegu nadciśnienia tętniczego z pękających drobnych naczyń mózgowych najczęściej z rozległą miażdżycą.

Czynniki ryzyka udaru

✓ Niemodyfikowalne czynniki ryzyka to wiek i płeć męska. Większość udarów występuje u ludzi starszych i związana jest z nieuchronnie postępującym procesem miażdżycowym. Pogląd o częstszym występowaniu udaru mózgu u mężczyzn nie znajduje potwierdzenia w nowych badaniach. Specyficzne warianty jednego z genów – gen kodujący fosfodiesterazę 4D (PDE4D), enzym odpowiedzialny za rozkład sygnałowej cząsteczki cAMP – mają związek z coraz wyższym ryzykiem udaru mózgu u kobiet, jak wskazują najnowsze badania. Ryzyko związane z posiadaniem wariantów tego genu jest modyfikowane przez specyficzne czynniki środowiska, np. doustne środki antykoncepcyjne coraz częściej stosowane przez kobiety.

✓ Modyfikowalne czynniki ryzyka (mamy na nie mniej lub bardziej ograniczony wpływ) to: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, migotanie przedsionków, świeży zawał serca, kardiomiopatie, zapalenie wsierdzia, otyłość, zapalenie naczyń, palenie tytoniu, spożywanie dużych ilości alkoholu.

Objawy kliniczne udaru

Uzależnione są od obszaru mózgu upośledzonego w wyniku zaburzeń przepływu naczyniowego. Najczęściej obserwuje się nagłe osłabienie siły kończyny (górnej lub dolnej), sztywnienie kończyny, jednostronne pogorszenie widzenia, trudności w mówieniu lub rozumieniu mowy, nagle pojawiający się ból i zawroty głowy.

W przypadku ciężkich udarów, zwłaszcza masywnych krwotoków podopajęczynówkowych lub udarów w okolicy pnia mózgu, mogą wystąpić natychmiast bardzo ciężkie objawy kliniczne z utratą świadomości i zaburzeniami podstawowych czynności życiowych – oddechu i krążenia – prowadzące do bezpośredniego stanu zagrożenia życia.