Читать книгу Zagłada Żydów. Studia i Materiały nr 10 R. 2014 t. I-II - Группа авторов - Страница 28

Studia
Wojtek Rappak
„Raport Karskiego” – kontrowersje i interpretacje
Przygotowanie informacji

Оглавление

Informacja nie została wówczas jeszcze opracowana ze względów technicznych. Jak widzieliśmy, według zapisu w dzienniku z 16 listopada, Siudak informował Schwarzbarta, że trwało wtedy odszyfrowywanie materiałów i że pierwsze raporty miały być gotowe dwa dni później, a więc 18 listopada. Jak pisze Stola, potwierdza to dalej „list Mikołajczyka do delegata z listopada 1942 r., wspominający, że właśnie nadeszła poczta z września i nie rozszyfrowano jeszcze całości”337. Odszyfrowywanie trwało zatem przynajmniej pięć dni, według przyjętych tu ustaleń od 14 listopada, i zakończone zostało najwcześniej 19 listopada, dzień po liście Mikołajczyka. Wiemy oczywiście, że telegramy radiowe – depesze – były (i musiały być) zaszyfrowane. Te jednak można zaliczyć do krótkich korespondencji, które mogły być szyfrowane i odszyfrowane w krótkim czasie przez zespoły takie jak Wydział Szyfrów Oddziału VI338. Natomiast materiały, o których tu mowa i które dotarły do Londynu 14 listopada (lub krótko wcześniej), musiały zawierać długie raporty i sprawozdania. Przynajmniej niektóre z nich musiały być zaszyfrowane, jeżeli zespół zajmujący się ich odszyfrowaniem pracował pięć dni.

Łączność z krajem, szyfry i kierowanie ruchem kurierów to ogromne i fascynujące tematy, które są tu trochę, choć nie całkiem, uboczne. Na podstawie dokumentów takich jak dziennik Schwarzbarta lub list Mikołajczyka do delegata, wydaje się, że ilość materiałów, które dotarły do Londynu tuż przed 14 listopada, była stosunkowo duża. Samo odszyfrowywanie trwało (przynajmniej) pięć dni. Nie wiemy, które materiały były szyfrowane, ale wydaje się, że materiały o getcie nie musiały być, ponieważ nie dotyczyły spraw organizacyjnych polskiego podziemia. Odszyfrowanie przywróciło te materiały tylko do stanu surowego, do otwartego tekstu, na podstawie którego przystąpiono do redagowania sprawozdań, protokółów i raportów takich jak „raport Karskiego” ogłoszony 24 listopada przez rząd polski. Opracowanie dość dużej, jak się wydaje, ilości materiałów w ciągu dziesięciu dni jest chyba zrozumiałe, jeśli uwzględnimy zasoby, którymi dysponował rząd polski. Tak więc Engel ma rację, twierdząc, że rząd nie miał zamiaru ujawniać Schwarzbartowi informacji o getcie warszawskim 16 listopada. Nie oznacza to jednak, że chciał tę informację zataić, wynikało to z faktu, że nie została jeszcze opracowana i przygotowana do rozpowszechniania choćby w wewnętrznym obiegu.

337

Stola, Nadzieja i Zagłada., s. 171 i przyp. 68 na s. 330.

338

O radiotelegrafii i zarządzaniu szyframi przez oddziały II i VI Sztabu NW pisze Zbigniew S. Siemaszko, Łączność i polityka 1939-1946. Zbiór opracowań, Lublin: Norbertinum, 2011.

Zagłada Żydów. Studia i Materiały nr 10 R. 2014 t. I-II

Подняться наверх