Читать книгу Choroby wirusowe w praktyce klinicznej - Группа авторов - Страница 44

Zapalenie płuc jest najpoważniejszą postacią kliniczną ostrych zakażeń dróg oddechowych. Wirusy stanowią ważny czynnik etiologiczny zapaleń płuc, choć ich względny udział w wywoływaniu tej postaci zakażeń dróg oddechowych jest mniejszy niż w innych infekcjach. Ocenia się, że wirusy mogą stanowić przyczynę około 20–40% wszystkich pozaszpitalnych zapaleń płuc. Najważniejszą rolę sprawczą odgrywają wirusy grypy, parainfluenzy, syncytialny wirus oddechowy (HRSV) i rinowirusy. Wirusy mogą wywoływać zakażenia zarówno u chorych z prawidłową odpornością, jak i chorych w immunosupresji (np. wirus cytomegalii).

Wirusowe zapalenia płuc przebiegają zarówno jako zapalenia śródmiąższowe, jak i zapalenia zajmujące pęcherzyki płucne (ryc. 4.1). Obraz kliniczny wirusowych zapaleń płuc zależy od gatunku wirusa wywołującego zapalenie i od indywidualnego przebiegu reakcji zapalnej w organizmie gospodarza. Najczęstsze objawy wirusowego zapalenia płuc to: gorączka, dreszcze, suchy kaszel, bóle mięśniowe, bóle głowy, objawy nieżytu nosa, a w zapaleniach o cięższym przebiegu także duszność. Objawy przedmiotowe mogą być skąpe. W przypadkach, w których wirusowe zapalenie wywołuje zmiany w badaniu płuc, stwierdzić można: tachypnoe, tachykardię, wzmożenie drżenia piersiowego, świsty, rzężenia. Chociaż uważa się, że wirusowe zapalenie płuc typowo przebiega pod postacią zapalenia śródmiąższowego, to jednak ani obraz kliniczny, ani radiologiczny wirusowych zapaleń płuc nie jest na tyle swoisty, aby pozwalał na różnicowanie pomiędzy etiologią wirusową a bakteryjną. Dlatego kluczowe znaczenie w ustaleniu wirusowej etiologii zapalenia płuc odgrywają wyniki badań mikrobiologicznych.

W diagnostyce różnicowej wirusowego zapalenia płuc należy uwzględnić wiele jednostek chorobowych, które mogą wywoływać podobny obraz kliniczny i radiologiczny. Do najważniejszych należą: zapalenie oskrzeli, bakteryjne zapalenia płuc (wywołane zarówno przez bakterie typowe, jak i atypowe), grzybicze zapalenia płuc (np. Pneumocystis jiroveci), chemiczne zapalenia płuc, zapalenia płuc z nadwrażliwości (np. alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych), śródmiąższowe choroby płuc, w tym samoistne śródmiąższowe zapalenia płuc, zaostrzenie zastoinowej niewydolności serca, prosówka gruźlicza.

RYCINA 4.1

Obraz RTG śródmiąższowego zapalenia płuc o etiologii wirusowej.