Читать книгу Choroby wirusowe w praktyce klinicznej - Группа авторов - Страница 50
5
Zakażenia ośrodkowego układu nerwowego
Maciej Przybylski, Izabela Domitrz
5.2. ETIOLOGIA
5.2.2. PIKORNAWIRUSY
ОглавлениеPomijając nieistotne z punktu widzenia patologii OUN rinowirusy, rodzaj Enterovirus (rodzina Picornaviridae) obejmuje 4 gatunki (Enterovirus A–D) wirusów chorobotwórczych dla człowieka. Współczesna taksonomia > 100 serotypów enterowirusów (EV) opiera się na ich podobieństwie genetycznym, przy czym z punktu widzenia epidemiologii i chorobotwórczości bardziej przydatny jest tradycyjny podział enterowirusów obejmujący poliowirusy 1–3 (PV1–3) wywołujące ostre nagminne porażenie dziecięce, czyli poliomyelitis, oraz enterowirusy niepoliomielityczne, do których należą wirusy Coxsackie A1–24 (CV-A1–24), Coxsackie B1–6 (CV-B1–6), echowirusy 1–33 (E1–33) oraz enterowirusy 68–121 (EV68–121). Większość zakażeń powodowanych przez enterowirusy przebiega bezobjawowo, natomiast infekcje objawowe najczęściej manifestują się jako herpangina, choroba dłoni, stóp i jamy ustnej, pleurodynia lub zapalenie spojówek; wirusy z tej grupy wywoływać mogą także ciężkie ogólnoustrojowe zakażenia u noworodków. EV72 oznacza wirus zapalenia wątroby typu A (hepatitis A virus, HAV). Enterowirusy uznawane są za najczęstszy czynnik etiologiczny zakażeń wirusowych w obrębie OUN i są głównym czynnikiem aseptycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, wywoływanego przez wirusy Coxsackie A1–11, 14, 16–18, 22 i 24, Coxsackie B1–6, echowirusy 1–7, 9, 11–21, 24, 25, 27 i 29–33, enterowirus 71, a także poliowirusy. Druga najczęstsza forma enterowirusowych zakażeń OUN to zapalenie mózgu, które powodowane jest najczęściej przez PV1–3, CV-A2, 4–9, CV-B1–6, E2–4, 6, 7, 9, 11, 14, 17–19, 25 oraz enterowirusy 71 i 105. Porażenie wiotkie (zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego) wywoływane jest głównie przez poliowirusy, ale – podobnie jak zapalenie mózgu – może też być następstwem zakażenia wirusami Coxsackie A i B, echowirusami i enterowirusami. Znacznie rzadziej obserwowana jest ostra ataksja móżdżkowa, powodowana głównie przez EV71. Porażenia nerwów czaszkowych, które są stosunkowo częstym następstwem opuszkowej postaci poliomyelitis, mogą występować w formie izolowanej także w wyniku zakażenia EV70 i 71.