Читать книгу Wolność emocjonalna - Judith Orloff - Страница 31
Magiczna biologia cyklu snu
ОглавлениеAby świadomie uczestniczyć w procesie snu, dobrze jest wiedzieć, co się z nami dzieje w trakcie jego trwania. Dla wielu ludzi sen to wielka czarna dziura, okres pogrążania się w nicości. W rzeczywistości dzieje się z nami coś zupełnie przeciwnego: otwiera się przed nami nowy świat. Ciało w cudowny sposób ułatwia nam przejście od przebudzenia do marzeń sennych i głębokiego snu, przeprowadzając nas przez pięć kolejnych faz. Każdy cykl trwa około półtorej godziny i podczas typowej nocy powtarza się od czterech do pięciu razy. Dostrojenie się do tego rytmu pozwala w pełni korzystać z wolności, jaką oferuje sen.
Wskazówka emocjonalna
Poznaj etapy cyklu snu
Etap 1. Na kilka chwil ogarnia cię senność. Twój umysł się wycisza, a mięśnie rozluźniają.
Etap 2. W sumie mniej więcej przez pół nocy znajdujesz się w stanie lekkiego snu. W tym stanie twój metabolizm i twoje fale mózgowe zwalniają.
Etapy 3 i 4. Przez mniej więcej 1/4 nocy znajdujesz się w stanie głębokiego snu, kiedy występują fale delta. Ani twoje oczy, ani mięśnie się nie poruszają. Trudno byłoby cię wyrwać ze snu, a po przebudzeniu byłbyś silnie zdezorientowany. W tych fazach mogą występować lęki nocne lub lunatyzm.
Etap 5. Mózg zmienia tempo pracy i wprowadza się w stan silnego pobudzenia, w fazę REM, czyli w stan występowania marzeń sennych. REM występuje w mniej więcej piętnastominutowych okresach i stanowi w sumie 1/4 czasu snu. Wzrasta tętno i ciśnienie krwi. Niewykluczone jest również pobudzenie seksualne. Marzenia senne powstają w układzie limbicznym, w obszarze mózgu odpowiedzialnym za kontrolę emocji. Jego aktywność gwałtownie wzrasta w trakcie fazy REM – na obrazach PET pojawiają się pomarańczowe punkty. Właśnie dlatego marzenia senne tak często stanowią przeżycie emocjonalne. REM ułatwia nam przetwarzanie emocji, aktywując je. Jeżeli sen zostanie przerwany w fazie REM, kolejnej nocy właśnie od niej cykl się rozpocznie (pozostałe fazy zostaną pominięte), tak jakby ciało pragnęło nadrobić stracone możliwości.
Fascynuje mnie doskonałość naszego mózgu, to, że potrafi on zaprogramować się w taki sposób, abyśmy mogli śnić. Poszczególne etapy snu to coś więcej niż wykres powstający w badaniu EEG. Tworzą stabilny biologiczny rytm, który umożliwia nam zupełnie normalne przeskakiwanie pomiędzy światami. Poszczególne etapy snu stanowią kolejne etapy uległości, etapy coraz głębszego zanurzania się, nawet poniżej poziomu, na którym mózg konsekwentnie trzyma się standardowego schematu rozwiązywania problemów: A + B = C.
Sen w żadnym razie nie jest stanem bierności. Zapewnia mózgowi warunki do tworzenia marzeń sennych. Warto zaznajomić się z fazami snu, żeby lepiej rozumieć zjawiska zachodzące pod osłoną nocy. Ty i twój mózg stanowicie jedno, lepsze zrozumienie jego aktywności pozwoli ci lepiej poznać mechanizmy funkcjonowania twojego ciała. Jeżeli kładziesz się spać z nastawieniem na przygodę („Dzisiaj w nocy dowiem się czegoś, co pozwoli mi osiągnąć wyższy stopień wolności”), zachęcasz swój mózg do formułowania odkryć otwierających drogę do wyzwolenia. Zasypianie z odpowiednią świadomością pozwoli ci poczynić podczas snu bardziej interesujące spostrzeżenia.