Читать книгу Wolność emocjonalna - Judith Orloff - Страница 94

Czy zastanawiałeś się kiedyś, czego ludzie boją się najczęściej? Z badań statystycznych wynika, że listę strachów otwiera publiczne przemawianie. Dla wielu ludzi konieczność wystąpienia przed publicznością jest bardziej przerażająca niż śmierć, choć ta znajduje się na niezbyt dalekim drugim miejscu. Satyryk Jerry Seinfeld powiedział kiedyś, że większość z nas wolałaby leżeć w trumnie niż wygłaszać mowę pogrzebową. Dość powszechnie odczuwamy też strach przed tyciem lub chorobą, przed niestabilną sytuacją finansową, przed lataniem – to zupełnie inny strach niż ten, który towarzyszy sytuacjom zagrażającym życiu, takim jak na przykład wybuch pożaru w naszym domu. Z psychologicznego punktu widzenia strach jest skutkiem procesu warunkowania przez rodzinę i społeczeństwo, w szczególności zaś narażenia na agresję, przemoc czy innego rodzaju traumatyczne przeżycia. Bez względu na charakter doświadczeń z przeszłości każdy tego typu strach można pokonać – wystarczy tylko odpowiednia motywacja. Przypomina mi się pewien dowcip. Ilu potrzeba psychiatrów, żeby zmienić żarówkę? Jednego, ale żarówka musi naprawdę chcieć się zmienić.

Chwalę podejście moich pacjentów, kiedy stwierdzają, że mają już dosyć strachu i gotowi są zrobić wszystko, żeby się od niego uwolnić. Jeżeli ty również dotarłeś lub docierasz do tego punktu, mogę ci tylko pogratulować. Ty też możesz sobie pogratulować.

Do kwestii strachu podchodzę dwuetapowo. Na pierwszym etapie należy zweryfikować źródła obaw, oddzielając strach irracjonalny od uzasadnionych intuicyjnych przeczuć. Dopiero w dalszej kolejności podejmuje się działania na rzecz pełniejszego poznania strachu ochronnego i odważnej zmiany strachu irracjonalnego. Czasami jesteśmy w stanie przewidzieć rzeczywiste niebezpieczeństwo, ale na ogół ulegamy bezproduktywnym obawom, które odbierają nam siłę do życia. Dlatego ogólna zasada głosi, że należy doskonalić w sobie umiejętność weryfikacji obaw, które negatywnie odbijają się na naszym poczuciu własnej wartości. Wszyscy zasługujemy na niezwykłość. Słusznym działaniem jest podważanie zasadności strachu, który podpowiada nam, że ze względu na trudne emocjonalnie przeżycia nie jesteśmy już w stanie kochać. Prawdziwie intuicyjne przeczucia nigdy nie pozbawiają nas wiary w siebie, nigdy też nie wzmacniają destruktywnych postaw i zachowań. Przedstawiam wskazówki, które pomogą ci odróżnić obawy uzasadnione od irracjonalnych.