Читать книгу Tajemnice walizki generała Sierowa - Iwan Sierow - Страница 24

W przededniu wojny Stalin rozpoczyna kolejną reorganizację swoich służb.

Poczynając od 3 lutego 1941 roku z jednolitego przedtem NKWD ZSRR wydzielono samodzielny Ludowy Komisariat Bezpieczeństwa, NKGB, któremu przekazuje się wszystkie służby bezpośrednio związane z tym zagadnieniem: wywiad, kontrwywiad, szyfry, ochrona rządu.

Awansuje też Ławrientij Beria – zostaje, mówiąc językiem współczesnym, wicepremierem, któremu podlegają oba resorty. Formalnie Beria pozostaje także ludowym komisarzem spraw wewnętrznych. Szef NKGB Wsiewołod Mierkułow – to jego człowiek, przywieziony z Gruzji. Doborem kadr w obu komisariatach zawiaduje oczywiście Beria.

Do tego czasu Sierow już niejednokrotnie demonstrował swoją skuteczność, szczególnie przy „wyzwalaniu” zachodniej Ukrainy, Białorusi i Mołdawii.

Bezstronne fakty świadczą o wysokiej ocenie jego działalności przez przełożonych, to znaczy Stalina i Berię.

26 kwietnia 1940 roku otrzymuje najwyższą nagrodę w kraju – Order Lenina.

17 maja zostaje członkiem KC i Biura Politycznego KC KP(b) Ukrainy.

Poczynając od stycznia 1941 roku zasiada w ławach Rady Najwyższej ZSRR, a 20 lutego zostaje kandydatem na członka KC WKP(b).

Nic więc dziwnego, że wkrótce wraca do Moskwy jako pierwszy zastępca szefa nowo utworzonego NKGB. Na pewno opinia Mierkułowa, który widział Sierowa w akcji podczas przygotowań do kampanii polskiej na Ukrainie, odegrała swoją rolę.

Za oficjalną datę nominacji Sierowa uznaje się 25 lutego 1941 roku. Tymczasem w jego papierach osobistych oraz wykazie przebiegu służby sporządzonym za jego kadencji jako szefa KGB widzimy datę 17 kwietnia. Potwierdzają to jego dzienniki.

Jednym z pierwszych zadań, jakie Sierow otrzymuje na nowym miejscu, jest przeprowadzenie „czystki” w republikach nadbałtyckich, świeżo przyłączonych do ZSRR.

Zgodnie z postanowieniem KC i Rady Komisarzy Ludowych „O przedsięwzięciach na rzecz oczyszczenia Litewskiej, Łotewskiej i Estońskiej SSR z antysowieckich, kryminalnych i socjalnie niebezpiecznych elementów” w maju 1941 roku Sierowa oddelegowano nad Bałtyk. Z ramienia NKWD towarzyszy mu młody zastępca komisarza ludowego Wiktor Abakumow, niedawno jeszcze stojący na czele rostowskiego zarządu NKWD.

Tu właśnie skrzyżowały się losy dwóch przyszłych szefów sowieckich służb bezpieczeństwa. Stąd wypływa źródło ich wrogości do siebie, która przekształciła się w wojnę na pełną skalę między rywalizującymi służbami. Na długie lata Abakumow stanie się dla Sierowa jednym z najbardziej znienawidzonych i niebezpiecznych przeciwników.

„Czystka” republik nadbałtyckich nie ograniczała się tylko do rozbrojenia niedawnych burżuazyjnych oficerów, o czym Iwan Aleksandrowicz wspomina w swoich pamiętnikach. Represje mają objąć całą poprzednią elitę: członków partii politycznych i organizacji narodowych, byłych policjantów, wyższych urzędników, posiadaczy ziemskich, fabrykantów, rosyjskich emigrantów. Wymienione „kategorie osób” podlegały aresztowaniu i zesłaniu do łagrów na 58 lat, z konfiskatą majątku.

I. Sierow należał do pierwszych osób uhonorowanych odznaką „Zasłużony pracownik NKWD”, z nr 00020. Ponieważ dokument podpisał W. Mierkułow lub Ł. Beria, po ich rozstrzelaniu dyplom zamieniono na nowy z podpisem S. Krugłowa

Członków ich rodzin czekało „tylko” zesłanie do oddalonych regionów ZSRR na 20 lat 60.

Gwoli sprawiedliwości należy powiedzieć, że masowe deportacje „wrogiego elementu” rozpoczęły się dopiero 14 czerwca 1941 roku, to znaczy już po odjeździe Sierowa znad Bałtyku. Bezpośredniego udziału w nich już nie wziął.