Читать книгу Tajemnice walizki generała Sierowa - Iwan Sierow - Страница 34

W pierwszych dniach września po zajęciu przez Niemców Tallina, Ługi oraz innych miejscowości w pobliżu Leningradu stało się jasne, że miastu grozi okrążenie.

Wracający stamtąd wojskowi opowiadali, że dowództwo obrony Leningradu podejmuje wszelkie wysiłki na rzecz budowy umocnień, mobilizacji oddziałów pospolitego ruszenia spośród mieszkańców, a nawet studentów w wieku przedpoborowym, lecz ogólna sytuacja nie wygląda optymistycznie. Frontem dowodził K.E. Woroszyłow przy udziale członków Rady Wojennej Kuzniecowa, Żdanowa i innych.

5 czy 6 września wezwał mnie Malenkow, członek GKO, i polecił, bym wyleciał do Leningradu, zapoznał się z sytuacją na miejscu i po powrocie mu zameldował.

Usiłowałem wypytać go o szczegóły mojej misji, ale niczego konkretnego nie usłyszałem. Nie wiem, czy leciałem z ramienia resortu bezpieczeństwa, czy obrony, więc postanowiłem sobie, że z obu, i będę się zachowywał stosownie. Wyznaczono mi termin – trzy dni.

Wyleciałem przed zmrokiem lotem koszącym, stanowczo nakazując naszym, by uprzedzili obronę przeciwlotniczą o trasie przelotu i przypadkiem mnie nie strącili. Przed Niemcami sam się uchowam. Lot był trudny, w ciemności mało co było widać, w Leningradzie ledwo wylądowaliśmy, omal wpadając do rowu.

W mieście obowiązywał stan wojenny. Broń nosili nawet starcy i wyrostki, a także kobiety regulujące ruch na skrzyżowaniach.

Ulice wieczorem pozostawały nieoświetlane, gdzieniegdzie płoną małe ogniska, na których gotuje się pożywienie. Wyłania się obraz mało pociągający. Znam to miasto dobrze, studiowałem w nim w szkole wojskowej w latach 1925–1928.

Długo w noc siedzieliśmy z szefem UNKWD Kubatkinem*, rozmawiając o wszystkich istotnych sprawach, a rankiem pojechaliśmy na inspekcję umocnień obronnych. Dwa z nich na Wzgórzach Pułkowskich wyglądały na gotowe.

Pochodziliśmy po okopach, obejrzeliśmy gniazda karabinów maszynowych i bunkry. Nie mogłem pozbyć się rosnącego poczucia niepewności, czy te nieliczne wojska, źle wyćwiczone pospolite ruszenie cywilnej ludności, będą w stanie powstrzymać podłych faszystów uzbrojonych po zęby, ukrytych za pancerzami czołgów.

Być może trafialiśmy na drugorzędne odcinki naszej obrony, ale nie czułem tego wojskowego drylu, dyscypliny i porządku. Mówię to, uwzględniając młody wiek dowódców i żołnierzy, ale odczuwałem brak wojskowego ducha, co wynikało też z rozmów obrońców miasta między sobą. Byliśmy i w innych miejscach. Ogólny obraz mało zachęcający.

Spotkałem się z K.E. Woroszyłowem i A.A. Żdanowem. Wszystko to im powiedziałem. Znając jednak miękki charakter jednego i drugiego, pewien byłem, że zaczną zwalać winę na przyczyny obiektywne. W ciągu tych trzech dni, które spędziłem w Leningradzie, nie miałem powodu do zmiany opinii. Wróciłem do Moskwy.

Zdając sprawozdanie Malenkowowi, wypowiedziałem swoje zdanie, że Woroszyłow i Żdanow szczerze czynią wszystko, co mogą, by utrzymać miasto. Malenkow słuchał, nie przerywając, zadał kilka pytań, lecz swojej opinii o moim sprawozdaniu nie wypowiedział. Pożegnałem się i wyszedłem.

Po kilku dniach sytuacja wokół Leningradu pogorszyła się jeszcze bardziej i dla jej ratowania wysłano generała armii G.K. Żukowa. Nie jestem pewien, czy spowodowała to moja informacja, ale sądzę, że zmiana wyjdzie nam na dobre86.