Читать книгу Сайланма әсәрләр / Избранные произведения - Нури Арсланов - Страница 62
Шигырьләр
Узганнар белән сөйләшкәндә
ОглавлениеКарыйм кояш баюларын
Арча кырыннан:
Кирмән арты кызыл янгын,
Якут төсле кан, –
Борынгылар каны анда,
Күкләргә ашкан,
Дәрья булып офыкларга
Барып тоташкан.
Күрәм гаҗәп манзарада
Мин үткәнемне.
Кинәт тирән сагыш ала
Шат күкрәгемне.
Юк! Дан өчен кыелмаган
Батырлар җаны!
Явызлыктан коелмаган
Бабайлар каны;
Ят җирләрдә баскынлыктан
Кырылмаган ил,
Үз йортында мәйдан тоткан –
Кол булмаган ил!
Менә күз алдына баса
Колшәриф палван20,
Сөйли күз яшьләре аша,
Өсте-башы кан:
«Уйнамагыз сез ут белән,
Дидем аларга,
Таҗ-тәхетләр эзләп килгән
Тинтәк ханнарга.
Булмады сүземә рәтләп
Бер колак салган, –
Бүленде-ярылды дәүләт
Үзара даудан.
Аннан яу басты, тетрәтте
Таралган илне, –
Тешләп булмый шул терсәкне!
Эш узган иде…
Биш атна дәһшәт уйнады, –
Кырылды халык:
Үлем йә җиңү! Булмады
Уйда урталык.
Хәнҗәрем кермәде кынга,
Бирелсә дә хан,
Мәдрәсәм бусагасында
Булдым мин корбан.
Белмәгәннәр белсен, белгән
Илгә сөйләсен:
Колшәрифләр юкка үлгән
Икән димәсен».
Туздырган сине язмышның
Аяусыз җиле.
Язгы тамчы булып сагышым
Җылытсын иде
Синең изге, тик каберсез
Сөякләреңне;
Тарих, ник иттең кадерсез
Сирәкләреңне?!
Колонияләр аңга килеп
Мәйдан тотканда,
Бер-бер артлы ирләр ирек
Даулап чыкканда, –
Оран саласыз күк сез дә
Гасырлар аша, –
Бөек дауга сезнең эз дә
Килеп тоташа.
Сез шәфәгы идегез илнең…
Ә бездә – таңнар! –
Әкиятләрдә генә инде
Патшалар, ханнар.
Карыйм Арча кырларыннан
Кояш батуын.
Күрәм шәфәкъ нурларында
Сынын батырның, –
Соңгы үлем ярасыннан
Ауган җирендә
Басып карап тора сыман
Туган иленә.
1971–1976
20
Палван – пәһлеван; батыр.