Читать книгу Versamelde poësie - D.J. Opperman - Страница 50

In sy nuwe kraal terwyl hy strooise dek

en oor ’n melkwit kudde droom, het sy

gedagtes na Langeni teruggeneig

soos bye uit die donker skeure altyd

na die rooi spil van ’n aalwee keer;

toe is sy impi’s saam Mtonjaneni

oor na dongas waar hy weggekruip het

skaam as kind, die wildepruim moes soek;

en voor die vasgekeerde kraal het hy

elkeen wat Nandi uitgeskel of hom

gekierie het, herinner aan dié dag,

en soos die laksman krieke en sprinkane

in wit penne van die doringbome druk,

hulle in stokke om die kraal gelaat.

Daarna is al wat week is in sy stam

met asgaai uitgeroei: die vroeë

oesters van die graan, hy wat sy hartstog

op die vrou vermors, wat in die rug gewond

of sonder wapen van die slagveld kom.

Soos ’n trop bokke wat geskrik het met

één beweging deur die duisend lywe

agter die leier spring, het hy sy leër,

die halwe maan, met kort steekassegaai

gevoer om saam met Dingiswayo

die waterryke weivelde te wen,

of Qungebeni en Butelezi

met bierparty en liefdesdans binne

sy stam te sluit; maar in die groot geveg

toe Dingiswayo op versterkings wag,

in geil gras van die nek te lank bly lê;

toe met sy leërs en die Mtetwa

wat hy eens moes lei, Zwide, die moordenaar,

verjaag, en na pasgedekte strooise

kinders en jongmeide teruggeneem.

Soms het Shaka in die doringwêreld

waar boskraaie in die wildevyeboom

tussen die twee Folosi’s sit en blêr

saam met sy leërs gaan jag: die waterbok,

renoster, koedoe en die olifant,

die kortgepote seekoei uit die kuil,

waar troppe buffels proes en sebras

snork en poepend omspring langs die bos.

Of by Bulawayo in die kraal

het sy lang gestalte in die kring getree:

’n ottervel was om sy kop, die vere

van die loerie en die bloukraanvoël;

om sy skouers, heup, gewrig en been

sterte van die koei en aap wat swaai

wanneer hy dans; en in sy hand die viervoet,

spierwit skild met ’n enkel donker kol;

van kuddes het hy in sy dans gesing,

half stil gestaan, die oë ver gestel

en met die assegaai na die verskiet

gewys, dit langs die waterlyn omheen

getrek . . . Toe het die buffelkop van impi’s,

die halwe maan van horings, voortgejaag

en alles in sy skep vernietig:

leërs en stamme, strooise en gesaaides;

in vlaktes tussen berge en riviere

mans en meide met kleintjies klouend aan

die rug, in bosse en spelonke

ingedryf en oor die verre grense heen;

so het die punte van die horings nuwe

vergesigte oopgeswaai . . . En singend het

die impi’s teruggekeer met troppe vee,

bont en bruin, briekwa en wit; die beeste

van die koning het van bult tot bult gebulk . . .

En in somernagte swart soos nastergal,

dreun tussen berg en see die donderweer,

dreun tot die verte en verlig die strooise

van die Amazoeloe, die hemelvolk.