Читать книгу Versamelde poësie - D.J. Opperman - Страница 52

Die eerste vlermuise het net gevlieg

toe moeë draers met die boodskap kom

dat Nandi sterf. Stil het Shaka van die vuur

se gloed gedraai, en al die jagters spraakloos

hom gevolg deur donker bos en vlakte;

weer was hy die kind wat na haar strooisie sluip

van hulle wat hom haat. By haar lyk

het hy gesnik en saam met hom sy volk;

maar toe hy droë oë om hom peil,

vermoed dat hulle Nandi nog verag,

en dat haar dood aantoon wie teen hom is.

Toe was sy agterdog en al sy woede

’n losgeraakte rots wat in sy vaart

klip na klip uitruk die helling af

en breed deur struike en deur bome breek;

sy leër het in die stat en oor die land

versprei en iedereen wat nie kom treur

met assegaai en kieries neergevel,

of vasgekeer binne ’n stroois van vlam;

en uit rookwolke het die koningsvoëls

met nekke rooi en benerige vlerk

langs lyke neergesak; en snags in slote

is die dier gehoor wat knor en vreet.

Hy wou die verre stamme om hom breek

wat nie kom treur; het op oorwinning aan

sy leërs die huwelik en rus beloof;

hy sou op die groot Fees van Beeste-gee

met nuwe vel en veer voor almal dans

dat hy in elke vrou se hart nog bly;

maar toe die impi’s uit die suide kom

en by Dukuza hy geen jagters vind,

is hulle na die noorde uitgestuur.

Waar die leër beweeg het man teen man

gekla dat hy geen menslikheid meer ken;

vir hom is hulle woorde en gevoel

soos druppels reën wat van ’n klip wegspat.

“Nie net die arend van die kranse soek

’n maat, maar selfs die klein, bruin kwarteltjie!

Waar moet die ooitjies wei, en waarom het

Nandi, die Wyfie-Olifant, gesterf ?”

Dingaan, nog altyd sonder leër, het dit

sy kans geag, en deur die gras soos mambas

het Mhlangaan en hy, sy halwe broers, gesluip;

die lyfwag, die simpele Mbopa,

in ’n stroois oortuig sy dae is getel

want Shaka het gedroom van sy verraad;

maar vanmiddag as hy met die koning

langs die beeskraal wag, sal uit die ruigte . . .

Waar Shaka eenkant by die skerm sit,

het die jagters skielik opgedaag:

“Nou kom julle eers met velle van

die wildekat, die otter en die aap!

Waar is die vere van die bloukraanvoël,

die spierwit vel met . . . ?” Mbopa, half bevrees

dat hulle planne sou misluk en oor

die koning skyn-begaan, het die jagters

uitgeskel en met sy kieries weggedryf.

Oor sy voorbarigheid verbaas wou

Shaka hom berispe . . .

In sy rug steek

’n assegaai, nog een, drie asgaaie

deur sy lyf: “Kinders van my vader . . .”

toe sak hy neer; die lyk het deur die nag

nog so bly lê en is die oggend in

’n koringgat met klippe toegegooi.