Читать книгу Badania jako podstawa projektowania user experience - Iga Mościchowska - Страница 26
3. BADANIA POTRZEB W PROJEKTOWANIU PRODUKTÓW
3.1. IDI, CZYLI INDYWIDUALNE WYWIADY POGŁĘBIONE
3.1.1. KIEDY STOSOWAĆ WYWIADY INDYWIDUALNE
ОглавлениеPogłębione wywiady indywidualne są wyjątkowo uniwersalną metodą badawczą. Ich niewątpliwą zaletą jest elastyczność, możliwość dopytania w każdym momencie, w którym badacz odczuwa potrzebę lepszego zrozumienia respondenta. Jak – w przypadku każdej jakościowej metody badania potrzeb – IDI pozwala poznać doświadczenia użytkowników, odkryć wzorce zachowań, zarejestrować język charakterystyczny dla grupy docelowej oraz odnotować opinie. Wszystko to staje się podstawą wnioskowania o potrzebach użytkowników. Trzeba jednak pamiętać, że wywiady są badaniem deklaratywnym i nie każda wypowiedź respondenta musi mieć pokrycie w rzeczywistości, szczególnie, jeśli dotyczy tematów wstydliwych lub przeszłych wydarzeń, łatwo uciekających z pamięci.
Jacob Nielsen:
Co ludzie mówią, a co robią, to dwie różne rzeczy 28.
Wywiady indywidualne wymagają bezpośredniego dostępu do badanych, a także czasu – z każdym respondentem trzeba się spotkać osobno, czy to w laboratorium badawczym, mieszkaniu respondenta czy neutralnym środowisku, co czyni IDI dość pracochłonnym i drogim badaniem. Z drugiej strony nie ma konieczności spotykania się w tym samym czasie z większą grupą ludzi, co ułatwia przeprowadzenie badań z ekspertami (np. lekarzami lub przedsiębiorcami), którzy mają dość napięte harmonogramy lub z jednostkami mocno rozproszonymi po świecie. W tym drugim przypadku wywiady można przeprowadzić zdalnie.
Dzięki indywidualnym spotkaniom jest możliwe wyeliminowanie wpływu grupy i ograniczenie efektu konformizmu społecznego, dlatego IDI rekomenduje się do badania zagadnień, w których najważniejsze jest indywidualne doświadczenie, a nie zagregowane opinie. Z tego samego powodu wywiady indywidualne, lepiej niż fokusy, sprawdzą się do omawiania tematów drażliwych, intymnych czy wstydliwych. Szczególnie wtedy, gdy zakładamy, że badani mają już własne, ukształtowane poglądy na dany temat. Ludzie raczej niechętnie opowiadają o swoich obawach i lękach w grupie obcych ludzi, jednak w osobistej rozmowie z wzbudzającym zaufanie moderatorem będą bardziej skłonni do podzielenia się swoimi przemyśleniami i emocjami. Dzięki kameralnej atmosferze badacz ma większą szansę dotrzeć do tych mniej powszechnych opinii czy nietypowych doświadczeń.
Wywiady będą też bardzo dobrą bazą do opracowania person, czyli archetypów użytkowników, gdyż bardziej niż inne metody skupiają się na samej jednostce, jej emocjach, motywacjach, przemyśleniach i doświadczeniach. To właśnie IDI były podstawą stworzenia pierwszych person, opisanych przez Coopera29. Takie persony pozwalają skupić uwagę projektanta na tym, co istotne z punktu widzenia użytkowników.
Wywiady indywidualne to też typowa metoda sprawdzania poziomu satysfakcji użytkowników, dlatego często wykorzystuje się je w testach użyteczności. W bezpośredniej rozmowie pojawia się możliwość uzyskania prawdziwych, niezniekształconych przez efekt konformizmu grupowego, opinii o produkcie.
PRZYKŁAD: PROBLEMY BADAWCZE
„Zdrowoteczka" to aplikacja mobilna skierowana głównie do zabieganych rodziców, którzy odczuwają silną potrzebę gromadzenia i kontroli informacji o zdrowiu swoich najbliższych, szczególnie dzieci, ale którzy nie mają na to czasu ani do tego głowy.
Jej twórcy mają mnóstwo pomysłów na funkcjonalności, jednak nie są pewni, które z nich faktycznie pomogą rodzicom w codziennym życiu. Dlatego chcieliby się dowiedzieć:
■ Jakie emocje wiążą się z przebiegiem chorób u dzieci i jak można to zmienić?
■ W jaki sposób ludzie zapamiętują polecenia lekarzy, np. o dawkowaniu leków?
■ Jak gromadzą i archiwizują informacje o chorobach?
■ Czy i jak zapamiętują nazwy leków?
■ Czy i jak przekazują informacje historyczne lekarzowi?
■ Co jest przyczyną frustracji i obaw w dbaniu o zdrowie podopiecznych?
■ Jakie są ograniczenia kompetencyjne i technologiczne w grupie docelowej?
Twórcy „Zdrowoteczki" liczą na to, że odpowiedzi na te pytania pozwolą się skupić zespołowi na rozwiązywaniu realnych problemów odbiorców i pozwolą wybrać najistotniejsze funkcjonalności w projekcie.
28
J. Nielsen, Interviewing Users, 26 lipca 2010, http://www.nngroup.com/articles/interviewing-users/; tłum. własne.
29
A. Cooper, Wariaci rządzą domem wariatów, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001.