Читать книгу Badania jako podstawa projektowania user experience - Iga Mościchowska - Страница 34

Choć ankieta jest dość popularną formą badania, bardzo często spotyka się narzędzia skonstruowane niepoprawnie lub tendencyjnie. Z tego powodu nie zawsze zostaje wykorzystany potencjał badań kwestionariuszowych. Samodzielne opracowanie narzędzia badawczego czy skali wymaga kilkakrotnej weryfikacji ich trafności i rzetelności, co w praktyce zawodowej okazuje się zwykle zbyt kłopotliwe. Często korzystniejsze może być zastosowanie narzędzi opracowanych przez innych badaczy, sprawdzonych i ugruntowanych przez lata praktyki.

Skala Likerta

Skala Likerta (nazwana tak od nazwiska jej twórcy) to pięcio- lub siedmiostopniowa skala powszechnie wykorzystywana w badaniach kwestionariuszowych, która pozwala na ocenę zjawiska lub sprawdzenie siły pewnych postaw, przekonań czy opinii. Respondent ma za zadanie określić, w jakim stopniu podziela dane stwierdzenie (gdzie 1 – jest zwykle najniższym stopniem akceptacji, a 5 – najwyższym). Warto pamiętać, że skala ta powinna mieć wartości nieparzyste, aby wartość środkowa była najbardziej neutralna lub zbliżona do odpowiedzi „trudno powiedzieć”. Trzeba uważać z zastosowaniem siedmiostopniowego podziału, gdyż w wielu przypadkach rozdrobnienie ocen może bardziej utrudnić respondentom odpowiedź na dane pytanie, niż im pomóc.

Ta najpopularniejsza pięciostopniowa skala może wyglądać następująco:

1 – Zdecydowanie się nie zgadzam.

2 – Raczej się nie zgadzam.

3 – Ani się zgadzam, ani nie zgadzam.

4 – Raczej się zgadzam.

5 – Zdecydowanie się zgadzam.

Na skali Likerta oparte zostały bardzo popularne w UX narzędzia, takie jak: skala SUS oraz Net Promoter Score.

PRZYKŁAD: PYTANIE OPARTE NA SKALI LIKERTA

Przyjrzyj się interfejsowi serwisu Wideonetka.pl i ustosunkuj się do stwierdzenia.

Wideonetka.pl jest:

nowoczesna

■ zdecydowanie się nie zgadzam

■ raczej się nie zgadzam

■ ani się zgadzam, ani nie zgadzam

■ raczej się zgadzam

■ zdecydowanie się zgadzam

czytelna

■ zdecydowanie się nie zgadzam

■ raczej się nie zgadzam

■ ani się zgadzam, ani nie zgadzam

■ raczej się zgadzam

■ zdecydowanie się zgadzam

ładna

■ zdecydowanie się nie zgadzam

■ raczej się nie zgadzam

■ ani się zgadzam, ani nie zgadzam

■ raczej się zgadzam

■ zdecydowanie się zgadzam

prosta

■ zdecydowanie się nie zgadzam

■ raczej się nie zgadzam

■ ani się zgadzam, ani nie zgadzam

■ raczej się zgadzam

■ zdecydowanie się zgadzam

Zadania z alokacją zasobów

Pytania wymagające alokacji zasobów (budget allocation task) pozwalają na sprawdzenie, które z elementów, cech czy właściwości produktu są dla odbiorców najważniejsze33. Respondent ma do dyspozycji pewien skończony zasób punktów lub procentów, który może dowolnie zainwestować w rozwój lub zakup odpowiedniego obszaru czy cechy. Ważne, aby pytanie zawierało na tyle dużo aspektów, aby uniemożliwić respondentom równe rozdzielenie dużych kwot pomiędzy wszystkie z nich.

Dzięki tego typu zadaniom można ograniczyć myślenie życzeniowe respondentów (czyli formułowanie niemożliwych do zrealizowania lub przeczących sobie wizji, potrzeb, scenariuszy itp.), poznać priorytety potrzeb oraz odrzucić elementy najmniej ważne. Ograniczeniem zadań z alokacją zasobów jest fakt, iż wymagają one od respondentów dość dużo wysiłku umysłowego w czasie wypełniania i mogą być przyczyną porzuceń formularza.