Читать книгу Skag - Jaco Wolmarans - Страница 19

Afrika-direktoraat, CIA-hoofkantoor,

Langley, Virginia

12 Desember 1987

Direkteur Allan Hughes lees die telekse ’n tweede keer, net om seker te maak. Hy sit die papiere in ’n legger en skakel dan ’n interne nommer. “Marcia, het jy ’n oomblik?”

Twee minute later loer Marcia de Longhi, sy adjunk en die operasionele direkteur vir Afrika-sake, om sy kantoor se glasdeur. Sy kyk afwagtend na hom. Hy wuif haar na ’n stoel.

“Dit lyk vir my ons het iets bruikbaars gekry van ons Suid-Afrikaanse bronne. Die Boere is weer aan die smokkel. Kyk hier.” Hy skuif die legger oor na haar. Sy tel dit op en slaan dit oop, onmiddellik verdiep in die inhoud.

Marcia de Longhi is lank en donker, oorspronklik van Italiaanse afkoms. Haar grys baadjiepak het ’n paar kreukels, sien hy. Waarskynlik nog ’n nag op kantoor deurgebring om intyds met haar agente elders te kan kommunikeer.

Hughes weet sy het feitlik geen lewe buite haar werk nie. Dis hoekom hy haar so gereeld belas met delikate operasies. Detail is haar kos.

Sy kyk op. “Wapens?”

Hy sê een van sy bronne het ’n baie onwaarskynlike wapentransaksie gerapporteer: een tussen ’n Suid-Afrikaanse koper en oudlede van Oos-Duitsland se geheime diens, die Stasi.

“SA-9 missiele vir die Gaskin,” voeg hy by.

“Maar dis ’n Russiese lugafweerstelsel, Allan? Die Suid-Afrikaners gebruik dit tog nie?”

“Ek vermoed dis vir Unita in Angola.”

“Maar Unita gebruik ook nie Gaskins nie?” De Longhi frons, snap nou die implikasies: “Tensy hulle lanseerders in die hande gekry het. Miskien by die Kubane afgevat het. En die Suid-Afrikaners nou die ammunisie verskaf.”

“Presies wat ek gedink het. Dit klink nie goed nie. Ons gaan daardie vrag moet probeer stop.”

Marcia de Longhi kyk hom skerp aan. Hulle verskil fundamenteel oor die verlenging van die konflik in Angola, een wat die Verenigde Nasies al maande lank sonder sukses probeer bemiddel. En die CIA se gekonkel – Hughes s’n – help nie, herinner sy hom gereeld.

“Dit kom van bo af, Marcia. Die baas is onder druk van sy partyborge.”

Hy is net die boodskapper. Die president het sekere beloftes gemaak oor toegang tot olievelde en diamantmyne in Angola se rykste provinsies sodra die konflik beëindig word. Hoe gouer hoe beter. Dit beteken aktiewe optrede teen enige Suid-Afrikaanse steun aan Unita in sy oorlog teen die MPLA.

Maar dit destabiliseer die streek, het Marcia geargumenteer. Versteur jy die magsbalans, kan dinge enige kant toe val. Help Unita eerder om te keer dat die olieryke streke in MPLA-hande val, as jy langtermyn-sakebelange wil verseker. Só kan hulle tog op ’n afstand betrokke bly en Westerse invloed uitoefen om ’n vreedsame skikking te bereik.

Sy kon Hughes nog nooit oortuig nie. Dit was die president se agenda en hulle moes maar daarmee saamleef.

“Waar kom die intel vandaan?”

“Van daai glibberige Fransman wat ons laas jaar in Marokko gevolg het. Onthou jy? Jean Bertrand? Hy het een van ons bronne hier in Miami gekontak en sy kliënte uitverkoop. Net so.” Hy klap sy vingers. “Onbegryplik.”

Marcia frons. Dit verbaas haar nie. Sy het al Bertrand se legger onder oë gehad. Maar iets strook nie.

“Hoekom sou hy?”

Hughes sê hy weet nie. “Beslis nie vir geld nie. Ons het hom niks betaal nie en hy het die inligting vrywillig aangebied. Dit kan ’n persoonlike ding wees. Wraak, miskien. Wat ék wil weet, is waarom die Oos-Duitsers toegelaat sou word om wapens aan die opposisie te verkoop? Niks gebeur daar sonder die KGB se goedkeuring nie.”

“H’m, dit is vreemd. Weet ons wanneer die wapens geskuif word?”

“Bertrand het nie gesê nie. Maar ons het hom onder oë gehou. Hy’s gister weer Berlyn toe, waar hy iemand ontmoet het. Ons ken nie die man nie. Kort ontmoeting. Die twee is daarna uitmekaar, en omdat ons span nie geweet het wie die ander man is nie, is hulle agter hom aan. Gelukkig vir ons. Hy’t nie geweet hy word gevolg nie en is reguit na ’n brug in die stad. Trek toe ’n rugsak uit ’n dead drop, en vat weer die pad. Reguit na die Suid-Afrikaanse ambassade!”

“’n Suid-Afrikaner? Wat’s in die sak? Weet ons?”

Hughes skud sy kop. “Weet nie. Dis groterig. Net so oor ’n voet hoog.” Hy wys met sy hand.

Hughes sê hulle het onmiddellik ekstra observasiespanne buite die Suid-Afrikaanse ambassade geplaas. En toe … weer ’n gelukskoot. ’n Man wat die volgende oggend met dieselfde rugsak by die ambassade uitgestap en ’n trein gehaal het na die noorde van Duitsland. Na Rostock. Daar ’n taxi gehaal na ’n hawepakhuis, en het ’n uur later sonder die rugsak uitgekom.

Hulle het ’n Berlyn-gestasioneerde Navy Seal-span oornag by die pakhuis laat inbreek. Daar was oral kratte, maar die span kon niks deursoek nie omdat die plek gekrioel het van nagskofwerkers.

“Hulle het wel toegang gekry tot ’n verlate kantoor op die boonste verdieping. Daar was skedules en vragbriewe, en hulle het dié deursoek vir enige verbintenis met die Suid-Afrikaners.”

“Slim. En?

“Bingo. ’n Paar van die kratte gaan Walvisbaai toe op ’n skip wat nou in die hawe lê. Die Vesta. Ek dink ons het die transport gekry. Dit moet die wapens wees. Ons moet nou net seker maak.”

“Hoe? As daar ’n nagskof is, gaan die Seals mos nooit inkom nie.”

Hy knik, steek ’n sigaret aan en blaas ’n bol rook in die ruimte tussen hulle. Hughes wieg terug in sy stoel, sy skoensool op ’n uitgetrekte lessenaarlaai.

“Gelukkig is die Duitsers baie deeglik. Ons het ’n skeepsmanifes vir die Vesta by die hawe-owerhede aangevra. Alles is daarin. Details oor die vrag, die bemanning, alles. En een passasier. ’n Suid-Afrikaner, ene Jos Viviers.”

“’n Passasier op ’n vragskip?”

“Presies. Dis ongewoon. Die Boere gaan daai vrag mooi oppas. Ek wil weet hoekom. Hoekom die transaksie deur die KGB gesanksioneer is. En ek wil weet wat in die rugsak was. Iets sê vir my dis meer waardevol as die wapens. En ek sal jou sê hoekom.”

Hy druk die kwartgerookte sigaret dood en leun vorentoe.

Hughes vertel haar van ’n bron wat hulle al ’n paar jaar kultiveer. ’n Jong homoseksueel, voorheen ’n tegnikus by die Suid-Afrikaners se Wetenskaplike Navorsingsraad. Die plaaslike CIA het hom in ’n delikate situasie betrap en toe oorreed om met hulle saam te werk. Hulle het hom aangemoedig om by Krygkor aansoek te doen om hom nader aan die land se kernprogram te kry.

“Hy het uiteindelik daarin geslaag nadat hy ons al jare lank net waardelose gemors voer. Dié week het hy iets raakgeboor. Sy base het hom aangesê om alles eenkant te skuif en ’n staalsilinder te bou om binne ’n duiktenk te pas. Hy weet nie waarvoor nie.”

“’n Duiktenk? Wat het dit met die wapens te doen?”

Hughes sê vir haar om in die dossier te kyk na die Vesta se skeepsmanifes. Sy maak dit oop, lees vinnig die gegewens oor die vraginhoud.

“A! Duiktoerusting!”

“Presies. Dit moet daarmee verband hou.” Wat meer is, sê hy, die skubatoerusting word verskeep vir die Suid-Afrikaner, Viviers. Daar’s geen twyfel nie.

Die CIA het niemand met daardie naam op rekord nie. Maar hy het die Berlynse span opdrag gegee om aan te bly in Rostock en almal wat aan boord gaan, te fotografeer. Hy wag nou dat die foto’s ontwikkel en na hom geteleks word.

Dinge gebeur hopeloos te stadig na sy sin, sê hy. Hulle moet bevestig wat in die kratte is, en hy wil weet wat in die rugsak was. Hy het die Seals op bystand daarvoor. Hulle sal die pakhuis weer probeer deursoek, hopelik voor die vrag op die Vesta gelaai word. En as dit die wapens is, gaan die Seals moet plan maak. Die goed neutraliseer.

De Longhi kyk hom geskok aan. Op Duitse grondgebied? Dis mos hopeloos te gevaarlik?

“Toegegee, maar ek sien nie ’n ander plan nie. As die Vesta eers geseil het, is dit te laat. En dis hoekom ek jou eintlik laat kom het. ’n Plan B. Ons het iemand op daai skip nodig, Marcia. Ingeval ons nie by die pakhuis regkom nie. Iemand moet in die Vesta se vragruim kom en seker maak. Dan die missiele se kontrolestelsels vernietig. Ook hierdie Viviers dophou. Kry vir ons iemand, maak seker hy’s wawyd wakker. En gee hom ’n satellietfoon.”

“Goed. Maar ek dink ons moet ’n vrou gebruik.”

“Hoekom? En wie?”

“Ashley Ramirez. Van Teeninligting.”

“Ken haar nie.”

“Jonk, maar baie skerp. En met sulke kort kennisgewing het ons nie tyd om ’n dekverhaal te bou nie. Ramirez het klaar een. Sy was ’n universiteitstudent. Ons hou haar ingeskryf by Miami State. Sy’s ’n bona fide-student, sy kan met haar eie paspoort reis. Hulle kan maar navraag doen. Dis die beste wat ons in so min tyd kan doen.”

“Here, Marcia, moet haar net nie in die moeilikheid kry nie. Sy gaan vrou-alleen op ’n skip vol mans wees!”

“Ontspan, Allan. Ashley Ramirez kan na haarself omsien.”

* * *

Alexander Golodkowski groet Jean Bertrand hartlik. Hy’s altyd bly om sy ou vriend te sien, en waardeer dat hy al die pad Oos-Berlyn toe gekom het.

Die ideologiese verskille tussen hom, die sosialis, en Jean, die aartskapitalis, pla hom nie in die minste nie. Vir geld staan hy gemaklik wydsbeen oor ’n krummelende Berlynse Muur.

Maar vandag praat hulle nie geld nie. Hy kry terugvoer oor ’n delikate operasie wat die wapenhandelaar se dienste vereis het.

“Kom sit, Jean. Ek hoop nie die reis was te veeleisend nie?” Hy weet Bertrand beweeg deesdae so min moontlik buite Parys.

Bertrand skud sy kop, ’n trek van pyn op sy gesig. Dis die been, sê hy. Gee hom hel op die lang reise.

Hy gaan sit swaar aan die ander kant van die donker lessenaar. “Alex, ek raak te oud hiervoor. En jy het my in ’n geweldig moeilike situasie geplaas. Ek hou daarvan om opsies te hê, jy weet dit. Dié ding kan lelik in my gesig opblaas.”

“Kom nou, Jean! Is dit nie maar hoe die lewe is nie? Sonder opsies? Jou keuse is nooit tussen twee volmaakte situasies nie, eerder twee minder volmaakte alternatiewe. En jy het dit soos gewoonlik foutloos uitgevoer. Vertel my – wat was jou indrukke in Berlyn?”

“Net soos jy voorspel het. Ons het ontmoet, die transaksie gedoen, en ek het hom instruksies gegee oor waar hy die sak moes optel. Hy is reguit soontoe.”

“Sy gedrag?”

“Hy’t nie onnodig senuweeagtig of vreemd opgetree nie. Ek glo nie hulle vermoed iets nie.”

“Ja, dit wil voorkom of hulle die aas gevat het. My mense sê hy het dit onder die brug gaan optel en teruggeneem na sy ambassade toe. Die CIA het hom gevolg. Nou hoop ons net hulle volg dit verder.”

“Dan is my werk hier klaar, reg?” Jean Bertrand sug moeg. Parys, en rus, roep.

“Is ons werk ooit klaar in dié besigheid, my vriend?”