Читать книгу Каханне (зборнік) - Мікола Калядны - Страница 29

– Верш, кажаш, напісаў. Малайчына! І як ён у цябе атрымаўся?

– Выйшаў раніцаю за котлішча, глянуў на прыроду, неба – хораша стала, і пацяклі самі сабой складныя думкі…

– Цікава. Мала хто здольны на такое натхненне.

– Я, дзедзя, буду паэтам.

– Ужо вырашыў?

– Ага!

– Цяжка прыйдзецца.

– Чаму?

– Не наш гэта занятак. На яго не пражывеш.

– А мне дужа хочацца.

– Разумею, таму кідаць яго не раю. Але памятай: тваё жаданне пераўзыходзіць рэальнасць – а гэта заўсёды пакутна. Трэба настроіцца і змагацца. Будзеш?

– Абавязкова!

– Тады жадаю поспехаў. Дзеля самавітасці дам параду: не пішы пра балоты і хмызнякі, як іншыя, – ты выхапіў ў вышыняў свой дар не для гэтага; тваё прызначэнне – мастацкім словам абуджаць палыя душы, узвышаць іхні дух і пракладваць для іх касмічны шлях. Вер: усё атрымаецца лепшым чынам, якія б перашкоды не сустрэліся. Са Святога Пісьма вядома, што першыя людзі на зямлі былі земляробамі і жывёлаводамі, а не паэтамі ці кімсьці іншым з творчай жылкай. Значыць, ім даручаліся пэўныя і канкрэтныя ролі, якія не прадугледжвалі здольнасцяў да абстрагаванняў і мыслявых палётаў-пошукаў. Ад чалавека патрабавалася толькі фізічная праца. Але з цягам часу людзям надакучыла гарбець па-чорнаму, захацелася прыгажосці, гульні ў вобразы па прыкладу багоў, таму і з'явіліся ўсялякія выдумшчыкі. Яны зрабілі шмат чаго добрага і цяпер дапамагаюць. Толькі, на жаль, лепш ад гэтага жыць не стала. Можа, наадварот – горш.

– Дык што, дзядунька: культура шкодзіць?

– Гэтак катэгарычна я б не гаварыў, бо мы ўвогуле не ведаем, дзе карысць, а дзе шкода. Адно бясспрэчна – чым больш мы мазгуем і разважаем, тым нам горай.

– А чаму так?

– Таму што людзі пасягнулі на справу багоў – а гэта сама вялікі грэх. І тут, унучак, дакладна нікому не паздаровіцца.

– Атрымліваецца, яны нам помсцяць?

– Не, вучаць жыць. Але мы – дрэнныя вучні, бо першапачаткова па сваёй прыродзе – дурні.